Miễn học phí mang thêm hy vọng, cơ hội học tập cho học sinh miền núi, nông thôn

Bộ Chính trị đã đồng ý với đề xuất của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến giáo dục phổ thông. Theo đó, toàn bộ học sinh mầm non, học sinh tiểu học, học sinh trung học cơ sở và học sinh trung học phổ thông công lập sẽ được miễn học phí. Thời điểm thực hiện từ đầu năm học mới 2025-2026 (tháng 9/2025 trở đi). Thông tin này đang khiến đông đảo phụ huynh cả nước phấn khởi.

Phụ huynh phấn khởi vì giảm bớt gánh nặng kinh tế

Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, anh Nguyễn Mạnh Toàn - Phụ huynh đang có con học ở Trường phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở xã Thung Nai (xã Thung Nai, huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình) cho biết:

"Tôi cảm thấy vô cùng phấn khởi khi biết Bộ Chính trị quyết định miễn học phí cho toàn bộ học sinh từ mầm non đến trung học phổ thông. Việc này sẽ giảm tải đáng kể gánh nặng kinh tế của gia đình tôi. Miễn học phí tạo điều kiện để mọi trẻ em đều có cơ hội được đến trường. Nhất là với những khu vực như xã Thung Nai, đời sống của nhiều gia đình thuộc vùng 135 còn khó khăn, không ít hoàn cảnh bố mẹ vất vả kiếm tiền để đong gạo từng ngày...

Với sự hỗ trợ về học phí của Nhà nước, họ sẽ có điều kiện cho con em ăn học 'đến nơi đến chốn'. Tôi tin rằng, khi tất cả trẻ em đều được tiếp cận giáo dục, chắc chắn các em sẽ có tương lai rộng mở và xán lạn”.

Anh Nguyễn Mạnh Toàn có con đang học lớp 5 tại Trường phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở xã Thung Nai. Ảnh: NVCC.

Với góc nhìn của cô Phạm Thị Hoa - Hiệu trưởng Trường Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở Đà Vị (xã Đà Vị, huyện Na Hang, tỉnh Tuyên Quang), việc được miễn học phí có nhiều tác động tích cực, đặc biệt là với học sinh ở vùng sâu, vùng xa.

Điều này sẽ làm tăng tỷ lệ chuyên cần của học sinh, giúp các em đến lớp đều đặn. Thực tế, không ít gia đình đông con, phụ huynh làm nông thôn, lao động tự do không có khoản lương cố định. Để có kinh phí đóng học cho con, họ cũng xoay xở rất vất vả. Khi gia đình không đủ kinh phí nộp học, nhiều trẻ phải nghỉ học ở nhà.

Ngoài ra, không thu học phí cũng sẽ giảm áp lực cho giáo viên chủ nhiệm và nhà trường. Việc thu học phí đối với học sinh miền núi không dễ dàng, phụ huynh khó có thể hoàn thành nhanh chóng việc đóng học cho con. Ngoài ra, khi được miễn học phí, cũng sẽ không còn tình trạng học sinh lo lắng bị thầy cô nhắc về tiền học, giúp các em yên tâm đến trường.

Trường Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở Đà Vị đóng trên địa bàn xã Đà Vị - xã khu vực III thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Theo Nghị định số 81/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo, học sinh trung học cơ sở ở khu vực này được miễn học phí từ năm học 2022 - 2023.

Vị Hiệu trưởng cho biết thêm, trước khi có Nghị định số 81/2021/NĐ-CP, nhà trường gặp khó khăn trong vấn đề thu học phí của học sinh, tỷ lệ học sinh đến trường giảm nguyên nhân cũng từ vấn đề tiền học. Thậm chí, có những trường hợp giáo viên nhà trường phải tự bù học phí cho các em.

Sau khi Nghị định được áp dụng, chất lượng giáo dục của nhà trường cũng được nâng cao. Giáo viên có nhiều thời gian hơn để chăm chút cho bài dạy; không còn nỗi lo học phí, học sinh chăm chỉ đến lớp. Vì thế, nhà trường rõ hơn ai hết tác động tích cực của chính sách miễn học phí với học sinh vùng còn khó khăn.

Tạo cơ hội học tập bình đẳng cho tất cả trẻ em

Chia sẻ về vấn đề miễn học phí, ông Bùi Thanh Tùng - Phó Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Trạm Tấu (tỉnh Yên Bái) chia sẻ: "Quyết định miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ mầm non đến trung học phổ thông công lập trên phạm vi cả nước của Bộ Chính trị là chính sách nhân văn, mang lại niềm vui cho hàng triệu gia đình trên cả nước, không chỉ giúp giảm bớt áp lực kinh tế gia đình mà còn tạo ra cơ hội học tập bình đẳng cho tất cả học sinh.

Điều này mang lại tác động tích cực đến công tác phổ cập giáo dục, tạo điều kiện cho mọi trẻ em đều được đến trường, đồng thời nâng cao chất lượng giáo dục, đặc biệt là với các huyện miền núi.

Huyện Trạm Tấu đang có 27 trường học các cấp với hơn 11.000 học sinh, trong đó 90% học sinh là đồng bào dân tộc Mông. Chủ trương miễn học phí đồng bộ, mở rộng sẽ giảm bớt gánh nặng kinh tế cho gia đình của các em học sinh, phụ huynh có thể chăm lo cho con em nhiều hơn".

Để thúc đẩy giáo dục địa phương phát triển, lãnh đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Trạm Tấu mong muốn Đảng và Nhà nước tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện cho đội ngũ nhà giáo; nhất là việc tăng lương cho giáo viên mầm non và các thầy cô giáo đang công tác ở vùng có điều kiện kinh tế, xã hội đặc biệt khó khăn.

Hiện nay, trên địa bàn huyện Trạm Tấu cũng đang gặp khó khăn về đội ngũ là thiếu giáo viên mầm non và giáo viên môn Tiếng Anh, Tin học ở cấp trung học cơ sở.

Nhằm tạo điều kiện tốt hơn cho các học sinh ở vùng cao, ông Bùi Thanh Tùng mong muốn được quan tâm tăng định mức hỗ trợ tiền ăn đối với học sinh mầm non (định mức hiện tại đang là 160.000 đồng/tháng) để giúp cải thiện bữa ăn và nâng cao thể trạng, sức khỏe của cho học sinh miền núi vốn không có nhiều điều kiện để được phát triển tầm vóc.

Học sinh mầm non ở huyện Trạm Tấu, tỉnh Yên Bái. Ảnh: NVCC.

Cùng chung quan điểm, ông Hà Đình Phong - Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Đồng Văn, (tỉnh Hà Giang) cho biết: "Học sinh trên địa bàn chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số với 80% người dân tộc Mông. Việc nhà nước quan tâm miễn học phí cho toàn bộ học sinh từ mầm non đến trung học phổ thông sẽ hỗ trợ rất nhiều cho gia đình của các em, giảm áp lực tài chính đồng thời giúp duy trì và đảm bảo tốt hơn việc học tập của học sinh. Học sinh đều đặn đến lớp, chất lượng giáo dục sẽ được nâng cao".

Được biết, hiện tại trên địa bàn huyện Đồng Văn đang có 50 đơn vị trường học, với hơn 29.000 học sinh. Phần lớn các em là người dân tộc Mông, hoàn cảnh gia đình khó khăn nên đã có những trường hợp được miễn, giảm học phí. Ở địa phương, khi Nghị định số 81/2021/NĐ-CP có hiệu lực, thêm nhiều học sinh hưởng chính sách của Nhà nước.

Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Đồng Văn cho biết, việc được miễn học phí trên diện rộng như quyết định mới của Bộ chính trị sẽ tạo điều kiện thuận lợi để thực hiện mục tiêu phổ cập giáo dục, đảm bảo cho mọi trẻ em đều được có cơ hội học tập.

Ngoài ra, bên cạnh chính sách về học phí, ông Hà Đình Phong mong muốn Nhà nước tiếp tục đầu tư về cơ sở vật chất, trường lớp để tạo điều kiện học tập tốt hơn cho học sinh, thúc đẩy chất lượng giáo dục ở địa phương.

Hồng Linh