Mỹ dỡ bỏ kiểm soát xuất khẩu phần mềm thiết kế chip sang Trung Quốc

Ngày 3/7, ba công ty phần mềm thiết kế điện tử (EDA) hàng đầu thế giới – Siemens, Synopsys và Cadence Design Systems – đồng loạt thông báo rằng Hoa Kỳ đã dỡ bỏ các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với một số phần mềm thiết kế chip sang Trung Quốc. Động thái này đánh dấu một bước tiến mới trong việc nới lỏng căng thẳng thương mại và công nghệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

MỘT PHẦN NỖ LỰC CỦA HOA KỲ NHẰM ĐIỀU CHỈNH CHÍNH SÁCH THƯƠNG MẠI VỚI TRUNG QUỐC

Cụ thể, Cục Công nghiệp và An ninh (BIS), thuộc Bộ Thương mại Hoa Kỳ, đã chính thức hủy bỏ các hạn chế xuất khẩu được áp dụng vào cuối tháng 5 năm nay, theo thông báo từ Cadence Design Systems, có trụ sở tại San Jose, California.

Synopsys, một công ty khác có trụ sở tại Sunnyvale, California, cũng xác nhận rằng họ nhận được thư từ Bộ Thương mại, trong đó nêu rõ các biện pháp hạn chế bán hàng sang Trung Quốc đã được dỡ bỏ, có hiệu lực ngay lập tức. Tương tự, theo Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV), Siemens Digital Industries Software, đặt tại Plano, Texas, cũng được thông báo về việc chấm dứt kiểm soát xuất khẩu.

Financial Times cho rằng quyết định này được xem là một phần trong nỗ lực của chính quyền Hoa Kỳ nhằm điều chỉnh chính sách thương mại với Trung Quốc, trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị và cạnh tranh công nghệ giữa hai quốc gia vẫn đang diễn ra.

Trước đây, vào năm 2022 và 2023, Mỹ đã áp đặt một loạt hạn chế xuất khẩu đối với các công ty công nghệ Trung Quốc, bao gồm cả các công cụ EDA, nhằm kìm hãm sự phát triển của ngành công nghiệp bán dẫn Trung Quốc. Các biện pháp này đã ảnh hưởng lớn đến các công ty như Huawei và SMIC, khiến họ gặp khó khăn trong việc tiếp cận công nghệ tiên tiến để thiết kế và sản xuất chip.

Việc nới lỏng kiểm soát xuất khẩu lần này được các nhà phân tích đánh giá là một tín hiệu tích cực, cho thấy Hoa Kỳ đang tìm cách cân bằng giữa việc duy trì an ninh quốc gia và thúc đẩy hợp tác kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng động thái này có thể là kết quả của áp lực từ các công ty công nghệ Mỹ, vốn phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc như một nguồn doanh thu lớn.

TÁC ĐỘNG ĐẾN TOÀN BỘ CHUỖI CUNG ỨNG BÁN DẪN TOÀN CẦU

Cadence và Synopsys cho biết họ đang nỗ lực khôi phục quyền truy cập phần mềm và công nghệ của mình cho các khách hàng tại Trung Quốc. Trong khi đó, Siemens đã nhanh chóng hoàn tất việc khôi phục quyền truy cập, theo CCTV. Các công ty này đều là những tên tuổi lớn trong lĩnh vực EDA, cung cấp các công cụ thiết yếu để thiết kế chip bán dẫn, từ vi xử lý cho điện thoại thông minh đến các mạch tích hợp phức tạp trong trí tuệ nhân tạo và xe tự lái.

Các công ty như Siemens đang nhanh chóng khôi phục quyền truy cập phần mềm và công nghệ của mình cho các khách hàng tại Trung Quốc.

Phần mềm EDA đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu. Việc hạn chế xuất khẩu trước đây đã khiến nhiều công ty Trung Quốc phải tìm kiếm các giải pháp thay thế trong nước, nhưng chất lượng và hiệu quả của các giải pháp này vẫn chưa thể sánh ngang với sản phẩm từ các công ty Mỹ. Do đó, việc dỡ bỏ hạn chế được kỳ vọng sẽ mang lại lợi ích đáng kể cho cả các công ty Trung Quốc và các nhà cung cấp Mỹ.

Quyết định này không chỉ ảnh hưởng đến các công ty EDA mà còn có thể tác động đến toàn bộ chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu. Trung Quốc là thị trường tiêu thụ chip lớn nhất thế giới, và các công ty như TSMC (Đài Loan), Samsung (Hàn Quốc) và các nhà sản xuất chip nội địa Trung Quốc đều phụ thuộc vào phần mềm EDA để phát triển sản phẩm. Việc khôi phục quyền truy cập vào các công cụ này có thể giúp đẩy nhanh tiến độ phát triển công nghệ tại Trung Quốc, đồng thời mang lại doanh thu đáng kể cho các công ty Mỹ.

Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng động thái này có thể chỉ là tạm thời và không đồng nghĩa với việc Mỹ sẽ nới lỏng hoàn toàn các biện pháp kiểm soát công nghệ. Chính quyền Hoa Kỳ vẫn duy trì các hạn chế đối với một số công nghệ tiên tiến, chẳng hạn như thiết bị sản xuất chip tiên tiến (EUV) và một số loại chip AI cao cấp.

TƯƠNG LAI CỦA QUAN HỆ CÔNG NGHỆ MỸ - TRUNG

Việc dỡ bỏ kiểm soát xuất khẩu phần mềm EDA là một bước đi quan trọng, nhưng vẫn còn nhiều bất ổn trong mối quan hệ công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc. Trong những năm gần đây, cuộc chiến công nghệ giữa hai quốc gia đã tạo ra sự phân cực trong chuỗi cung ứng toàn cầu, với các công ty phải điều chỉnh chiến lược để đối phó với các hạn chế thương mại và rủi ro địa chính trị.

Trong bối cảnh này, các công ty Trung Quốc đang đẩy mạnh phát triển các giải pháp công nghệ nội địa, từ phần mềm EDA đến thiết bị sản xuất chip. Tuy nhiên, việc tiếp cận lại các công cụ tiên tiến từ Mỹ có thể làm chậm quá trình này, đồng thời mang lại lợi ích ngắn hạn cho các công ty công nghệ Trung Quốc.

Việc Mỹ nới lỏng kiểm soát xuất khẩu phần mềm thiết kế chip sang Trung Quốc là một dấu hiệu cho thấy sự thay đổi trong cách tiếp cận của Washington đối với Bắc Kinh trong lĩnh vực công nghệ. Tuy nhiên, liệu động thái này có dẫn đến một giai đoạn hợp tác bền vững hơn hay chỉ là một bước đi chiến thuật trong cuộc cạnh tranh công nghệ vẫn còn là câu hỏi mở. Trong khi các công ty như Siemens, Synopsys và Cadence chuẩn bị khôi phục hoạt động kinh doanh tại Trung Quốc, cả thế giới đang dõi theo những diễn biến tiếp theo trong cuộc chiến công nghệ giữa hai siêu cường.

Hoàng Hà