Năng lực tàu hậu cần HMNZS Aotearoa của New Zealand

HMNZS Aotearoa, tàu hải quân lớn nhất và mới nhất của New Zealand, cập Cảng quốc tế Nhà Rồng - Khánh Hội (TP HCM) theo lời mời của Bộ Quốc phòng Việt Nam, bắt đầu chuyến thăm hữu nghị 5 ngày. Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh hai nước kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao và sau khi quan hệ được nâng cấp lên Đối tác Chiến lược Toàn diện. Tàu do trung tá Robert Welford chỉ huy, cùng 105 thủy thủ, đang trong hành trình 9 tháng tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, nhấn mạnh cam kết trật tự hàng hải dựa trên luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS.

Thủy thủ đoàn HMNZS Aotearoa trình diễn điệu nhảy haka tại lễ đón ngày 23/10. Video: Thanh Danh

Tổng quan sự kiện và bối cảnh

Trung tá Robert Welford cho biết hoạt động của HMNZS Aotearoa trong chuyến thăm đã được thống nhất ở cấp lãnh đạo quốc phòng hai nước bên lề Đối thoại Shangri-La 2025, thể hiện mong muốn thúc đẩy quan hệ song phương. Tại TP HCM, đoàn sẽ chào xã giao lãnh đạo thành phố, Bộ Tư lệnh Quân khu 7, Vùng 2 Hải quân; tham quan di tích, giao lưu văn hóa - thể thao và phối hợp thực hành Bộ quy tắc ứng xử khi gặp nhau bất ngờ trên biển (CUES) với Hải quân nhân dân Việt Nam.

Tàu hậu cần New Zealand cập cảng tại TP HCM sáng 23/10. Ảnh: Thanh Danh

Phân tích kỹ thuật: Thiết kế và năng lực hậu cần

HMNZS Aotearoa là tàu hậu cần và tiếp dầu do Hyundai (Hàn Quốc) chế tạo, khởi đóng năm 2016 và đưa vào biên chế sau đó 4 năm. Tàu dài 173 m, lượng giãn nước hơn 26.000 tấn, có khả năng chở 8.000 tấn nhiên liệu, hàng hóa và nước ngọt.

Boong đáp trực thăng, cần cẩu và kho chứa container cho phép xử lý đa dạng vật tư, bảo đảm các nhiệm vụ tiếp vận cho chiến hạm, cứu trợ nhân đạo, huấn luyện quốc tế và tiếp tế Nam Cực. Phần mũi được gia cố để hoạt động trong lớp băng dày tới 70 cm; hệ thống sưởi và gia nhiệt nhiên liệu hỗ trợ vận hành tại môi trường cực lạnh.

Chiến thuật và triển khai: Tiếp vận, cứu trợ, vùng cực

Với tải trọng lớn và cấu hình boong đáp trực thăng, HMNZS Aotearoa bảo đảm hậu cần cho đội tàu, đồng thời linh hoạt chuyển đổi sang nhiệm vụ cứu trợ nhân đạo và tiếp tế khu vực cực. Khả năng gia cố mũi và hệ thống sưởi giúp tàu duy trì hoạt động nơi băng dày tới 70 cm, phù hợp tiếp tế Nam Cực như nhiệm vụ nêu trong nguồn.

Trong khuôn khổ hiện diện 9 tháng tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, tàu thể hiện năng lực hậu cần, tiếp vận, phối hợp quốc tế và cứu trợ nhân đạo của hải quân New Zealand. Theo kế hoạch, HMNZS Aotearoa rời Việt Nam đầu tuần sau để tiếp tục huấn luyện và thực hiện các hoạt động ủng hộ tự do hàng hải trong vùng biển khu vực.

HMNZS Aotearoa tham gia diễn tập RIMPAC hồi năm 2024. Ảnh: US Navy

Hợp tác và an toàn hàng hải: CUES và khung pháp lý

Chuyến thăm gắn với các hoạt động nghiệp vụ như phối hợp thực hành CUES với Hải quân nhân dân Việt Nam. Theo chia sẻ của trung tá Robert Welford, đây là một phần cam kết duy trì trật tự hàng hải dựa trên luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS. Kế hoạch hoạt động của tàu được hai bên thống nhất tại Đối thoại Shangri-La 2025, phản ánh mong muốn ở cấp cao về thúc đẩy hợp tác quốc phòng.

Sự kiện diễn ra đúng dịp 50 năm quan hệ ngoại giao và sau khi hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện. Đại sứ New Zealand tại Việt Nam Caroline Beresford đánh giá chuyến thăm là minh chứng cho tình hữu nghị và sự gắn bó ngày càng sâu sắc giữa nhân dân hai nước.

Hạm trưởng Robert Welford (trái) và Đại sứ New Zealand tại Việt Nam Caroline Beresford. Ảnh: Thanh Danh

Tác động đối với cán cân năng lực khu vực

Với vai trò tàu hậu cần quy mô lớn, HMNZS Aotearoa bổ sung năng lực tiếp vận và hỗ trợ nhân đạo trong khu vực. Chuyến thăm Việt Nam và các hoạt động theo CUES góp phần tăng cường phối hợp chuyên môn giữa lực lượng hải quân, đồng thời phù hợp định hướng tuân thủ luật pháp quốc tế được phía New Zealand nhấn mạnh.

Ở góc độ kỹ thuật và tác chiến, các đặc tính về tải trọng, cấu hình boong và khả năng hoạt động vùng cực giúp tàu đáp ứng đa nhiệm trong phổ nhiệm vụ đã nêu. Việc tham gia các hoạt động huấn luyện quốc tế như RIMPAC (2024) cho thấy nền tảng này được sử dụng đúng trọng tâm hậu cần, cứu trợ và huấn luyện theo kế hoạch triển khai của New Zealand.

CTVX