Ngành hàng hải xây dựng biện pháp ứng phó hàng tồn đọng sau lệnh áp thuế của Mỹ
Tại Hội nghị giao ban quý I, triển khai nhiệm vụ trọng tâm quý II/2025 của Bộ Xây dựng chiều 9/4, ông Lê Đỗ Mười, Cục trưởng Hàng hải và Đường thủy Việt Nam cho biết, Cục đã yêu cầu các doanh nghiệp cảng theo dõi, có kế hoạch ứng phó với nguy cơ lượng hàng container bị dồn ứ, tồn đọng tại cảng sau khi Mỹ áp mức thuế lên tới 46% đối với hàng hóa xuất nhập khẩu của Việt Nam.
Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam đã yêu cầu các doanh nghiệp cảng có kế hoạch ứng phó với nguy cơ lượng hàng container bị tồn đọng tại cảng.
Theo ông Lê Đỗ Mười, hiện nay, hệ thống cảng biển Việt Nam có 2 khu vực cảng biển cửa ngõ, nước sâu đón tàu trực tiếp từ Việt Nam đi Mỹ là Lạch Huyện (Hải Phòng) và Cái Mép-Thị Vải (Bà Rịa-Vũng Tàu) với tổng số 31 chuyến/tuần.
Tại khu vực Cái Mép-Thị Vải, hiện có 5 bến cảng đang khai thác 24 tuyến vận tải đi thẳng đến thị trường Mỹ, gồm cảng quốc tế Tân Cảng Cái Mép (TCIT) có 8 tuyến, Tân Cảng Cái Mép Thị Vải (TCTT) có 4 tuyến; cảng Cái Mép Gemalink có 7 tuyến; cảng quốc tế Cái Mép (CMIT) có 3 tuyến; cảng quốc tế Cảng Sài Gòn-SSA có 2 tuyến.
Khối lượng hàng hóa xuất nhập khẩu đi Mỹ chiếm khoảng 50-55% tổng khối lượng hàng hóa container thông qua khu vực cảng Cái Mép.
Thống kê năm 2024, khối lượng hàng hóa đi Hoa Kỳ qua cảng Cái Mép đạt khoảng xấp xỉ 4 triệu TEUs. Trong 3 tháng năm nay, khối lượng hàng hóa đi Mỹ tại Cái Mép đạt khoảng 1 triệu TEUs.
Cảng cửa ngõ Lạch Huyện đang thực hiện 7 tuyến vận tải/tuần đi Mỹ (5 tuyến đi bờ tây và 2 tuyến đi bờ đông).
Ở khu vực Hải Phòng, tổng hợp báo cáo của doanh nghiệp cảng cho thấy, sản lượng hàng hóa vận chuyển trên các tuyến tàu đi thẳng đến Mỹ chiếm hơn 50% tổng sản lượng hàng hóa thông qua cảng.
Cảng cửa ngõ Lạch Huyện đang thực hiện 7 tuyến vận tải/tuần đi Mỹ (5 tuyến đi bờ tây và 2 tuyến đi bờ đông), các mặt hàng xuất nhập khẩu chủ yếu là hàng điện tử, may mặc, giày da,...
Thống kê năm 2024, hàng container thông qua tại khu bến Lạch Huyện đạt 1,6 triệu TEUs, tăng 26% so với cùng kỳ, bằng gần 22% khối lượng hàng hóa container thông qua tại khu vực cảng biển Hải Phòng, trong đó hàng hóa đi Mỹ đạt khoảng 900 nghìn TEUs. Tính riêng trong quý I vừa qua, sản lượng hàng container thông qua Lạch Huyện đã đạt hơn 400.000 TEUs, tăng 3% so với năm 2024, trong đó hàng hóa đi Mỹ đạt khoảng 222.000 TEUs.
"Theo tính toán, khi chính sách thuế của Hoa Kỳ đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam có hiệu lực, dự kiến, sản lượng hàng hóa xuất, nhập khẩu đi Hoa Kỳ sẽ bị giảm trong thời gian ngắn hạn. Chính sách thuế của Mỹ cũng sẽ làm sản lượng hàng hóa vận tải toàn cầu giảm khi các hãng tàu có thể cắt, giảm, gộp tuyến để tối ưu hiệu quả khai thác", ông Lê Đỗ Mười, Cục trưởng Hàng hải và Đường thủy Việt Nam nhận định.
Để ứng phó với các nguy cơ có thể xảy ra, Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam đã làm việc với các doanh nghiệp khai thác cảng có tuyến dịch vụ xuất khẩu hàng đi Mỹ, tạo điều kiện thuận lợi cho chủ hàng, hãng tàu, ưu tiên bốc xếp các lô hàng xuất khẩu sang Mỹ xuống tàu trước 0 giờ ngày 9/4/2025 (giờ Hoa Kỳ) theo yêu cầu của khách hàng, mục tiêu nhằm giảm tác động tiêu cực đối với chi phí xuất khẩu và lợi nhuận của các doanh nghiệp.
Các doanh nghiệp khai thác cảng cũng được đề nghị cần theo dõi chặt chẽ lượng hàng container đến cảng và có kế hoạch ứng phó với khả năng tăng lượng hàng container tồn đọng tại cảng có thể xảy ra sau khi chính sách áp thuế của Hoa Kỳ được áp dụng.
Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa đi Mỹ giảm chi phí, Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam cũng kiến nghị Bộ Xây dựng có ý kiến với Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trong giai đoạn trước mắt nên xem xét, có chính sách ưu đãi về phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển đối với hàng hóa đi Mỹ để giúp doanh nghiệp xuất khẩu vượt qua khó khăn.
