Nghiên cứu lộ trình sắp xếp trung tâm GDNN - GDTX thành trường trung học nghề

Một lớp học của Trường Cao đẳng Long Biên.

Sáng 22/10, ông Nguyễn Đắc Vinh – Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội trình bày báo cáo tóm tắt thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, dự án Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), dự án Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi).

Đề nghị xác định vị trí của trình độ trung học nghề

Đối với dự án Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi), ông Vinh cho biết, Ủy ban tán thành với 4 nguyên tắc hoạt động giáo dục nghề nghiệp trong dự thảo Luật quy định tại Điều 4.

Có ý kiến đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo cân nhắc, nghiên cứu thêm một số nguyên tắc: Bảo đảm gắn kết chặt chẽ giữa cung - cầu lao động với giáo dục nghề nghiệp; Chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ số trong hoạt động giáo dục nghề nghiệp.

Bên cạnh đó, Ủy ban cơ bản tán thành với các nhóm chính sách chung trong dự thảo Luật (Điều 5). Việc bổ sung các chính sách mới đòi hỏi nguồn lực thực hiện, do đó cần đánh giá tác động để làm căn cứ cho cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định. Nghiên cứu, bổ sung chính sách thu hút doanh nghiệp tham gia hoạt động giáo dục nghề nghiệp để nhằm gắn kết đào tạo với sản xuất kinh doanh.

Ủy ban cơ bản tán thành với quy định của dự thảo Luật về chương trình, mục tiêu đào tạo và văn bằng chứng chỉ trong giáo dục nghề nghiệp (Điều 6). Tuy nhiên, đề nghị xác định vị trí của trình độ trung học nghề trong hệ thống bậc/trình độ của Khung trình độ quốc gia Việt Nam; làm rõ quy định về tích hợp giữa kiến thức cốt lõi của chương trình trung học phổ thông và chuyên môn nghề trong chương trình giáo dục trung học nghề.

Quy định rõ chuẩn đầu vào, thời gian đào tạo, chuẩn đầu ra của chương trình trung cấp và chương trình trung học nghề để thuận lợi phân luồng, liên thông với các trình độ cao hơn; làm rõ quy định về thi tốt nghiệp trung học nghề.

Đối với mô hình trường trung học nghề (Điều 7), Ủy ban đề nghị nghiên cứu chủ trương, quy định lộ trình sắp xếp trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên thành trường trung học nghề, thống nhất chủ trương sắp xếp mạng lưới.

Bổ sung mô hình giáo dục nghề nghiệp (đào tạo trình độ cao đẳng) trong các cơ sở giáo dục đại học, đặc biệt đối với các khối ngành kỹ thuật - công nghệ.

Ông Nguyễn Đắc Vinh báo cáo trước Quốc hội.

Trao quyền chủ động cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp

Ủy ban tán thành với quy định về nhiệm vụ và quyền hạn của cơ sở giáo dục nghề nghiệp (Điều 10) và cho rằng quy định này đã trao quyền chủ động cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong việc gắn đào tạo với nhu cầu thị trường lao động.

Việc bãi bỏ quy định về Hội đồng trường trong cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập phù hợp chủ trương của Đảng. Đề nghị cần làm rõ vai trò, nhiệm vụ và quan hệ phối hợp giữa các thiết chế, tổ chức trong cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập để bảo đảm thực hiện hiệu quả quyền tự chủ khi không còn thiết chế Hội đồng trường.

Quy định thành lập doanh nghiệp, tổ chức hoạt động khoa học và công nghệ; ứng dụng kết quả nghiên cứu, chuyển giao công nghệ vào hoạt động đào tạo, sản xuất, kinh doanh, dịch vụ theo quy định.

Tuy nhiên, theo Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, quy định về tổ chức khoa học và công nghệ không bao gồm cơ sở giáo dục nghề nghiệp; do đó, cần làm rõ cơ sở pháp lý, bảo đảm sự thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành, tránh chồng chéo, mâu thuẫn với quy định pháp luật có liên quan.

Ủy ban cơ bản tán thành với quy định về sự tham gia của các doanh nghiệp trong hoạt động giáo dục nghề nghiệp (Chương VI) và cho rằng, chính sách này thể hiện sự chuyển hướng mạnh mẽ từ mô hình đào tạo khép kín trong nhà trường sang gắn kết chặt chẽ với doanh nghiệp và thị trường lao động.

Đề nghị quy định cụ thể hơn về các chính sách khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là về hỗ trợ kinh phí và khấu trừ thuế; quy định rõ cơ chế phối hợp, phân định quyền và trách nhiệm giữa cơ sở giáo dục nghề nghiệp và doanh nghiệp trong xây dựng chương trình, giáo trình và tổ chức đào tạo; bổ sung quy định trách nhiệm của doanh nghiệp trong đào tạo lại, đào tạo nâng cao kỹ năng nghề cho lao động.

Ủy ban cơ bản nhất trí quy định về hợp tác và đầu tư trong giáo dục nghề nghiệp (Chương VIII) và cho rằng quy định này thể hiện rõ chủ trương xã hội hóa, mở rộng hợp tác, tăng cường gắn kết giữa cơ sở giáo dục nghề nghiệp với viện nghiên cứu, tổ chức nghề nghiệp và tổ chức quốc tế.

Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, dự thảo Luật chưa làm rõ tiêu chí hỗ trợ của Nhà nước đối với cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập và tư thục; cơ chế phân bổ ngân sách theo phương thức “đặt hàng, chỉ số chất lượng, yếu tố vùng miền”; thiếu cơ chế giám sát việc sử dụng vốn ngoài ngân sách.

Minh Phong