'Ngọn đèn dẫn lối' xây dựng nông thôn mới ở Huế

Trong sự chuyển động không ngừng của phong trào xây dựng nông thôn mới ở Huế, các HTX đóng vai trò trụ cột, từ sản xuất nông nghiệp sạch, du lịch cộng đồng, đến thúc đẩy chuyển đổi số, tiêu thụ nông sản, góp phần hoàn thiện tiêu chí nông thôn mới theo hướng bền vững và hiện đại.

Thúc đẩy nông nghiệp sạch

Những năm gần đây, xã Vinh Lộc đã trở thành một điểm sáng của thành phố Huế trong xây dựng nông thôn mới nhờ định hướng phát triển nông nghiệp sạch, xem đây là con đường lâu dài để nâng cao giá trị sản xuất và đảm bảo sự bền vững cho người dân.

Trên nhiều cánh đồng của xã, mô hình trồng trọt và chăn nuôi hữu cơ đã hình thành rõ nét với sự tham gia tích cực của các HTX. Đặc biệt, HTX Nông nghiệp Mỹ Hải đã mạnh dạn thử nghiệm và từng bước mở rộng diện tích sản xuất lạc hữu cơ, rau hữu cơ và nhiều sản phẩm đặc sản.

Chuyển đổi sản xuất hiệu quả là chìa khóa phát triển kinh tế nông thôn ở Huế.

Giai đoạn đầu, thành viên HTX và nông dân liên kết không tránh khỏi bỡ ngỡ khi phải thay đổi kỹ thuật canh tác quen thuộc. Nhưng với sự kiên trì, sự hỗ trợ của dự án quốc tế và các chương trình đồng hành thường xuyên từ Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX TP.Huế như tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn quy trình sản xuất sạch, hỗ trợ thiết bị sơ chế và tư vấn xây dựng thương hiệu, mô hình nông nghiệp hữu cơ của HTX đã dần khẳng định hiệu quả.

Trên các chân ruộng hữu cơ được kiểm soát chặt chẽ đầu vào, năng suất lạc hữu cơ của thành viên HTX đạt tới 22 tạ/ha, tạo ra sản phẩm dầu lạc hữu cơ Mỹ Á có giá bán cao hơn nhiều so với sản phẩm thông thường và đặc biệt thu hút thị trường lớn như TP.HCM.

Cùng với đó, sản phẩm dưa lưới Vinh Hưng đạt chuẩn VietGAP, rau hữu cơ Vinh Mỹ được gắn tem truy xuất nguồn gốc và đóng gói nhãn mác hoàn chỉnh của HTX đã mở ra hướng sản xuất hiện đại gắn liền với thị trường minh bạch.

Chính quyền xã Vinh Lộc xác định, muốn phát triển nông nghiệp sạch theo chuỗi giá trị, không thể thiếu sự đồng hành của HTX và các hoạt động hỗ trợ trọng tâm đến từ Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX TP.

Hình thành chuỗi liên kết

Đáng chú ý, trong quá trình xây dựng Đề án phát triển nông nghiệp sạch giai đoạn 2026 – 2030, xã Vinh Lộc tiếp tục đặt HTX làm trung tâm triển khai, giao nhiệm vụ mở rộng diện tích lạc hữu cơ lên 18ha, 5ha rau, 1,5ha dưa lưới và nâng cấp mô hình chăn nuôi an toàn sinh học.

Những chương trình hỗ trợ về thương hiệu, bao bì, đăng ký sở hữu trí tuệ của Liên minh HTX Việt Nam giúp sản phẩm của các HTX có “tấm hộ chiếu” để bước vào thị trường lớn hơn. Điều này có ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh xã định hướng đẩy mạnh thương mại điện tử, đưa sản phẩm lên các sàn số và mở rộng kênh tiêu thụ.

Chính quyền xã Vinh Lộc cũng phối hợp, hỗ trợ HTX tích cực kết nối doanh nghiệp, siêu thị, nhà hàng, trường học bán trú để hình thành chuỗi liên kết tiêu thụ bền vững, giúp người nông dân yên tâm sản xuất. Những điều này không chỉ nâng cao thu nhập, mà còn tạo ra thói quen sản xuất mới, minh bạch và có trách nhiệm hơn với môi trường.

Bức tranh nông thôn mới ở Huế có nhiều gam màu sáng.

Nếu Vinh Lộc nổi bật với nông nghiệp sạch thì ở xã A Lưới 1, phong trào xây dựng nông thôn mới lại khởi sắc nhờ du lịch cộng đồng. Từ mô hình A Nôr, nơi người Pa Cô gìn giữ thác nước, nếp nhà, điệu hát và ẩm thực truyền thống, phong trào thi đua được lan tỏa thành nhiều nhóm nhỏ.

Cụ thể là các nhóm homestay thi đua giữ không gian xanh – sạch – đẹp, nhóm văn nghệ thi đua chuẩn bị tiết mục đặc sắc, nhóm ẩm thực thi đua gìn giữ món ăn cổ truyền…

Đặc biệt, HTX du lịch sinh thái cộng đồng A Nôr đã trở thành “ngọn đèn dẫn lối”, kết nối cộng đồng bằng tinh thần gìn giữ tài nguyên rừng, nguồn nước và bản sắc văn hóa, coi đây là tài sản chung mà mỗi người dân có nghĩa vụ, trách nhiệm đóng góp.

Nhờ xác định hướng đi đúng, thu nhập của nhiều hộ thành viên HTX thay đổi tích cực, không chỉ nhờ khách du lịch đến đông hơn, mà còn nhờ sự chủ động trong tham gia dịch vụ.

Đáng chú ý, chính quyền xã A Lưới 1 tiếp tục gắn phong trào thi đua với tiêu chí thu nhập, văn hóa, môi trường, mở các lớp tập huấn kỹ năng đón khách, hướng dẫn làm du lịch chuyên nghiệp.

Xây dựng nông thôn số

Trong khi đó, xã Quảng Điền đang trở thành điểm nhấn của nông thôn mới ở Huế với phong trào ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số. Trên nền tảng phòng điều hành thông minh được xây dựng từ trước, xã triển khai hệ thống giám sát an ninh, cảnh báo thiên tai, báo cáo số liên thông và ứng dụng dữ liệu số trong điều hành.

Người dân, doanh nghiệp và HTX đều được hưởng lợi từ thủ tục hành chính nhanh gọn và minh bạch. Trong đó, HTX Quảng Thọ II trở thành mô hình tiên phong khi đăng ký thi đua "số hóa sản xuất mở rộng thị trường", đưa sản phẩm trà rau má OCOP lên các sàn thương mại điện tử, ứng dụng công nghệ mô phỏng 3D và AR để quảng bá.

Những đổi mới này không chỉ mở ra thị trường mới mà còn phù hợp với xu hướng xây dựng “nông thôn số”, giúp HTX tiếp cận người tiêu dùng hiện đại và mở rộng quy mô sản xuất. Bên cạnh đó, nhiều địa phương khác trong thành phố cũng phát động thi đua phân loại rác tại nguồn, xây dựng chợ an toàn thực phẩm, xử lý nước thải hộ gia đình, qua đó hoàn thành tiêu chí môi trường, một yêu cầu quan trọng của nông thôn mới nâng cao.

Đặc biệt, trong giai đoạn sau sắp xếp đơn vị hành chính, quy mô xã được mở rộng, dân số tăng, khối lượng công việc lớn hơn, đòi hỏi cơ chế điều hành linh hoạt và trực tiếp hơn. Quảng Điền tập trung thi đua ngay từ đội ngũ cán bộ, phân công rõ ràng nhiệm vụ, ưu tiên hoàn thiện quy hoạch vùng sản xuất, nâng cấp trường học, trạm y tế, giao thông, thủy lợi… để đáp ứng nhu cầu dân sinh.

Giai đoạn tới, theo chia sẻ của Văn phòng Điều phối Chương trình nông thôn mới của thành phố, Huế sẽ tiếp tục ưu tiên đầu tư hạ tầng, đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển nông nghiệp sinh thái và xây dựng các mô hình xã thông minh theo tinh thần Nghị quyết 19-NQ/TW.

Trong khi đó, Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX TP.Huế tiếp tục phát huy vai trò hỗ trợ HTX tiếp cận vốn, chuyển giao khoa học kỹ thuật, đào tạo nhân lực và xúc tiến thương mại, giúp HTX trở thành “bàn đạp” thúc đẩy nông thôn mới đi vào chiều sâu. Khi HTX mạnh lên, nông dân được nâng thu nhập, chính quyền có thêm nguồn lực thực thi, mô hình nông thôn mới được củng cố và phát triển.

Từ các mô hình sản xuất hữu cơ, du lịch cộng đồng, chuyển đổi số đến phong trào thi đua lan tỏa từ cơ sở, có thể khẳng định nông thôn Huế đang bước sang một giai đoạn mới, giai đoạn của chất lượng, của bền vững và của những giá trị hiện đại nhưng vẫn thấm đẫm bản sắc.

Nam Phong