Người bệnh suy thận nên ăn gì?

Để giảm áp lực cho thận lọc máu nhiều và giúp cơ thể mau chóng phục hồi người mắc suy thận cần thực hiện chế độ ăn theo nguyên tắc ăn nhạt, giảm đạm. Cụ thể:

Người suy thận phải đủ năng lượng

Kiểm soát mức năng lượng được dung nạp từ chế độ dinh dưỡng sao cho phù hợp với nhu cầu của cơ thể là yếu tố quan trọng, góp phần giúp kiểm soát bệnh suy thận. Tránh kiêng khem quá mức dẫn đến nguy cơ suy dinh dưỡng có xu hướng gia tăng ở người bệnh suy thận, do đối tượng này có hiện tượng kém hấp thu năng lượng (đặc biệt là protein).

Cũng tránh tình trạng thừa cân, béo phì do duy trì chế độ dinh dưỡng dư thừa năng lượng có thể khiến người bệnh tăng cân đột ngột, gây áp lực cho thận và các cơ quan khác trong cơ thể. Do đó người bệnh suy thận nên gặp bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn cụ thể.

Đảm bảo vitamin, khoáng chất

Bệnh suy thận thường ảnh hưởng đến khả năng hấp thu của cơ thể, tiềm ẩn nguy cơ thiếu hụt vi chất. Vì vậy, chế độ ăn cho người suy thận cần cung cấp đầy đủ khoáng chất và vitamin cần thiết, đặc biệt là: Vitamin D; Vitamin nhóm B và chất sắt;… Một số thực phẩm cung cấp chất béo tốt có lợi cho sức khỏe mà người bệnh suy thận có thể tham khảo gồm các loại cá béo (cá mòi, cá trích, cá hồi…), dầu ô-liu, quả bơ…

Người bệnh suy thận cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn về giới hạn tiêu thụ muối chính xác.

Hạn chế muối trong chế độ ăn

Hạn chế nghiêm ngặt lượng muối dung nạp vào cơ thể là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người suy thận. Trên thực tế, hiệu quả thải lọc natri thường suy giảm ở người bệnh suy thận, dẫn đến tình trạng tích nước, gây tăng huyết áp, phù nề…

Do đó, để tránh gây áp lực cho thận, chế độ ăn cho người suy thận cần kiểm soát chặt chẽ hàm lượng muối nạp vào cơ thể, chỉ nên cung cấp dưới 2000mg natri (tương đương 5g muối) trong ngày. Tuy nhiên, mỗi người bệnh có thể khác nhau vì vậy, người bệnh suy thận cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn về giới hạn tiêu thụ muối chính xác.

Hạn chế thực phẩm nhiều kali

Người bệnh suy thận cần hạn chế dung nạp kali trong khẩu phần ăn của mình. Bởi khả năng thải lọc kali ở người bệnh suy thận thường suy yếu, việc dung nạp thêm kali từ khẩu phần ăn có thể khiến nồng độ kali máu tăng cao, tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe, thậm chí tiềm ẩn nguy cơ khởi phát bệnh suy tim. Do đó, gia đình và người bệnh suy thận cần trao đổi với bác sĩ về giới hạn dung nạp kali an toàn cũng như các loại thực phẩm giàu kali cần hạn chế trong khẩu phần ăn hằng ngày.

Lời khuyên thầy thuốc

Các bữa ăn của người suy thận phải đảm bảo đủ năng lượng và các dưỡng chất cần thiết. Đảm bảo cân bằng điện giải, nước; uống nước theo chỉ định của bác sĩ.

Người bệnh suy thận nên ăn ít đạm. Lượng đạm được ăn hàng ngày tùy thuộc vào giai đoạn bệnh. Ưu tiên sử dụng các loại thực phẩm giàu đạm từ động vật có giá trị sinh học cao như thịt, cá, trứng,… Hạn chế thực phẩm giàu Natri, Kali, Phospho như: các loại trái cây khô, thức ăn khô; Các chế phẩm từ sữa như yogurt, phô mai; Các loại thức ăn nhanh chế biến sẵn, thực phẩm đóng hộp; Lòng đỏ trứng, nội tạng động vật; Các loại nước uống giải khát: nước ngọt, rượu bia,… cần hạn chế ăn.

Người bệnh không nên ăn những thực phẩm chế biến sẵn có nhiều muối: cá khô, cá muối, thịt muối, cà muối, da muối, giò, chả, patê, xúc xích, thịt hộp, cá hộp...Nếu muốn ăn các thực phẩm kể trên, cần kiểm tra lượng muối có trong thực phẩm và được tính toán cụ thể. Không uống các loại lá, rễ cây, thuốc gây quá tải cho thận.

Người bệnh nên chọn các ngũ cốc có lượng đạm thấp như miến, khoai củ, bột sắn. Nên ăn gạo, mì tối đa 200g/ngày từ theo mức độ suy thận. Khi suy thận càng nặng thì lượng gạo, mì càng ít hơn. Nên chọn các loại rau có hàm lượng đạm thấp dưa chuột, bầu, bí, rau cải... Nên ăn có mức độ các thực phẩm giàu đạm nguồn gốc động vật tùy theo mức độ suy thận.

BS. Nguyễn Văn Hòa