Nhà thầu nước ngoài đòi bồi thường 114 triệu USD: Chủ đầu tư metro Hà Nội nói gì?

Dự án đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội đang hoàn thiện.

Mới 2- 3% giá trị đòi bồi thường được chứng minh

Trong thông báo vừa phát đi liên quan đến sự việc này, MRB thông tin: Hiện nay Nhà thầu HGU đang sử dụng quyền khiếu nại tới chủ đầu tư và yêu cầu bổ sung chi phí với tổng giá trị khoảng 114,7 triệu USD (hơn 2.000 tỷ đồng) do các vướng mắc chủ yếu liên quan đến việc chậm trễ bàn giao mặt bằng cho Nhà thầu.

“Trong quá trình thực hiện các hợp đồng xây dựng, đặc biệt là các hợp đồng về xây dựng hạ tầng có giá trị lớn, tính chất phức tạp, bị tác động bởi nhiều yếu tố chủ quan cũng như khách quan, thì việc xảy ra tranh chấp/khiếu nại là khó tránh khỏi. Do đó, hợp đồng xây dựng thường quy định chi tiết các bước giải quyết tranh chấp/khiếu nại, từ bước các bên tự thương lượng giải quyết cho đến thành lập Ban xử lý tranh chấp hoặc đưa ra Trọng tài…”, thông báo của MRB cho biết.

Theo MRB, quy định của Hợp đồng FIDIC được áp dụng tại dự án đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội cũng như theo thông lệ quốc tế và pháp luật Việt Nam là cả Chủ đầu tư và Nhà thầu đều có quyền đưa ra các khiếu nại/yêu cầu bồi thường do các vi phạm nghĩa vụ hợp đồng của bên còn lại. Tuy nhiên, bên khiếu nại cần phải đưa ra các căn cứ, dẫn chứng cụ thể để làm sáng tỏ những nội dung khiếu nại, các hồ sơ, tài liệu chứng minh cho thiệt hại của mình do lỗi của bên kia gây ra.

Đánh giá khoản tiền 114,7 triệu USD HGU yêu cầu bồi thường, MRB cho biết, nhà thầu chỉ mới cung cấp được hồ sơ, tài liệu chứng minh cho một phần khiếu nại với giá trị rất nhỏ (chiếm khoảng 2-3% tổng giá trị Nhà thầu khiếu nại). Phần lớn giá trị khiếu nại của Nhà thầu chỉ dựa trên các bảng tính sơ bộ, khái toán, thiếu căn cứ pháp lý cũng như các hồ sơ, tài liệu chứng minh cần thiết, do đó Tư vấn (Systra - Cộng hòa Pháp) cũng như Chủ đầu tư chưa thể đánh giá chính xác cho các khiếu nại để làm cơ sở giải quyết các tranh chấp. Tư vấn và Chủ đầu tư đã có nhiều văn bản hướng dẫn Nhà thầu, nhưng cho đến nay Nhà thầu chưa thực hiện các yêu cầu này.

“Thực tế cho thấy, bên khiếu nại thường đưa ra giá trị yêu cầu bồi thường rất lớn để tạo sức ép trong quá trình đàm phán, thương thảo giữa các bên, tuy nhiên giá trị cuối cùng mà bên khiếu nại có thể chứng minh cũng như đạt được sự thống nhất của các bên hoặc được phán quyết bởi Trọng tài/Ban xử lý tranh chấp thường nhỏ hơn rất nhiều so với giá trị ban đầu mà bên khiếu nại đưa ra”, MRB thông tin.

Tháng 12, giao mặt bằng ga Văn Miếu cho nhà thầu

Đề cập đến hướng giải quyết, MRB cho biết, chủ đầu tư đang thực hiện đúng các quy trình để từng bước xử lý các tranh chấp/khiếu nại của Nhà thầu. Ngay khi nhận được đơn khiếu nại của Nhà thầu, Chủ đầu tư đã thường xuyên làm việc, tiến hành đàm phán với đơn vị tư vấn và Nhà thầu để giải tỏa các khúc mắc, nhằm tìm được tiếng nói chung giữa các bên trong việc giải quyết tranh chấp.

Ga ngầm trên đường Trần Hưng Đạo đang bị nhà thầu nước ngoài dừng thi công.

Theo MRB, trước đó, từ những năm đầu thực hiện hợp đồng, để giảm thiểu tác động xấu của việc chậm giải phóng mặt bằng gây ra, cũng như tránh tình trạng tái lấn chiếm mặt bằng khi đã giải phóng mà chưa được thi công (thực tế đã xảy ra tại vị trí nhà ga S2, nhà ga S7, khu vực thi công giếng thông gió ...), Chủ đầu tư đã đàm phán, thuyết phục Nhà thầu chấp thuận nhận mặt bằng từng phần để thi công nhằm giảm thiệt hại lên dự án. Tuy nhiên, tiến độ bàn giao mặt bằng không đáp ứng được tiến độ thi công.

Với công tác giải phóng mặt tại một số ga đến thời điểm hiện nay MRB cho biết, sự vào cuộc quyết liệt của UBND thành phố Hà Nội và các sở ngành, đơn vị có liên quan, đến nay các tồn tại chậm xử lý đối với nhà 23 Quốc Tử Giám và phê duyệt chính sách đền bù, hỗ trợ tạm cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi tuyến hầm đã được giải quyết, phần mặt bằng thi công tại Ga S11 - Văn Miếu dự kiến sẽ bàn giao cho Nhà thầu vào tháng 12/2021.

Đề cập đến tiến độ dự án, MRB thông tin: tính đến thời điểm hiện nay, tiến độ tổng thể chung của dự án đạt khoảng 74% (trong đó tiến độ đoạn trên cao đạt 89,5%; tiến độ đoạn ngầm đạt 32,2%), dự kiến sẽ đưa vào khai thác vận hành đoạn trên cao vào tháng 12/2022. Với đoạn đi ngầm (gói thầu CP03), tiến độ tổng thể đạt 33%, đã tiến hành thi công trên tất cả các hạng mục nhà ga ngầm, trừ một số vị trí vướng mắc về mặt bằng.

Trước đó, do chậm trễ giao bàn giao mặt bằng từ phía chủ đầu tư gây ảnh hưởng đến thi công tuyến hầm nên nhà thầu liên danh Hyundai (Hàn Quốc) - Ghella (Ý) đã yêu cầu bồi thường 114,7 triệu USD. Liên danh nhà thầu đề nghị chủ đầu tư là Ban Quản lý đường sắt đô thị, UBND thành phố Hà Nội chấp thuận thanh toán, nếu không sẽ đưa vụ việc ra Trọng tài quốc tế và thể tiếp tục dừng thi công việc tại các ga ngầm. Đây là lần thứ 3 dự án bị nhà thầu nước ngoài đòi bồi thường do liên quan đến chậm giao mặt bằng.

Trọng Đảng