Lễ cúng ông Công, ông Táo là một nét văn hóa truyền thống của người Việt diễn ra ngày 23 tháng Chạp hằng năm với quan niệm tiễn năm cũ và đón năm mới nhiều may mắn. Mâm cúng thường được các gia đình bày biện chu đáo và đầy đủ. Do vậy mà dịp này, thị trường các lễ vật cúng như hoa quả, cau trầu, hoa tươi, vàng mã… khá sôi động.
Tại các cửa hàng, chợ truyền thống, hàng hóa đa dạng, hoạt động mua bán diễn ra tấp nập, người mua đông đúc. Theo các tiểu thương, sức mua tăng mạnh trong ngày 22 và sáng sớm 23 tháng Chạp.
Theo quan niệm dân gian, cá chép là phương tiện để đưa Táo quân về trời nên vào ngày này, các gia đình đều cúng cá chép đỏ, sau đó phóng sinh ở ao, hồ. Do vậy, cá chép đỏ được bày bán nhiều nơi vào dịp này để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Khảo sát về giá cá chép đỏ năm nay, các tiểu thương cho biết giá tăng nhẹ so với năm trước. Tùy theo kích cỡ, mỗi set cá gồm 3 con, có giá từ 20 – 50.000 đồng. Người mua thường chọn những con cá mẫu mã đẹp, nhanh nhẹn, khỏe mạnh.
Chị Nguyễn Thị Ngọc Quyên – cơ sở kinh doanh cá cảnh Xuân Thành (đường Cao Thắng, TP Hà Tĩnh) cho biết: “Trong ngày 22 và sáng sớm 23/12 âm lịch, lượng khách mua rất đông, gồm cả khách mua sỉ và mua lẻ. Dịp lễ ông Táo năm nay, chúng tôi bán khoảng 3 tạ cá chép đỏ tam dương phục vụ người dân mua về để cúng và phóng sinh. Năm nay, cá to đều và đẹp hơn, giá dao động từ 180 – 250.000 đồng/kg, do nguồn cung có phần hạn chế nên giá cá cao hơn các năm trước 40 – 50.000 đồng/kg.
Ngoài cá chép đỏ truyền thống, các loại cá chép được làm bằng xôi gấc, bột bánh, giò chả, thạch rau câu cũng khá đắt hàng dịp Tết ông Công, ông Táo. Các sản phẩm cá chép được làm thủ công đẹp mắt với giá dao động từ 50.000 – 130.000 đồng/bộ 1 – 3 con.
Cùng với cá chép, các lễ vật khác cũng được người dân chọn mua để chuẩn bị cho lễ cúng tiễn các vị Táo quân về trời.
Bộ mũ mã dành cho các Táo là lễ vật không thể thiếu trong lễ cúng. Giá mặt hàng này giữ ổn định trong nhiều năm nay, dao động từ 30 – 50.000 đồng/bộ. Nếu người mua lấy trọn gói gồm bộ mũ mã, tiền vàng, rượu cúng, hương… thì mức giá từ 80 – 100.000 đồng.
Các quầy hàng hoa quả tập trung đông người mua. Một số loại hoa quả được chọn mua nhiều như: thanh long, cam, bưởi da xanh, xoài giá 40.000 đồng/kg; vú sữa 60 – 70.000 đồng/kg; dưa hấu 20.000 đồng/kg; roi đỏ 50.000 đồng/kg; na Thái 70.000 đồng/kg; nho đỏ 130.000 đồng/kg; lựu 60.000 đồng/kg…
Bà Nguyễn Thị Hương – tiểu thương bán hoa quả chợ TP Hà Tĩnh cho biết: “Giá hoa quả vẫn cơ bản giữ nguyên như trước, chỉ có một vài loại quả tăng nhẹ. Để phục vụ người dân mua lễ, chúng tôi đã nhập về nhiều loại quả và số lượng lớn hơn ngày thường. Từ nay tới cận tết, dự kiến sức mua cũng sẽ tăng cao”.
Hoa tươi thu hút người dân, trong đó hoa cúc là loại được chọn nhiều nhất với giá từ 7.000 – 8.000 đồng/bông.
Cau trầu là lễ vật không thể thiếu của các mâm cúng. Bà Nguyễn Thị Xuân – tiểu thương bán cau ở chợ TP Hà Tĩnh cho biết: “Dịp lễ cúng ông Táo và gần Tết nên sức mua mặt hàng cau trầu tăng, sản lượng tôi bán ra mỗi ngày tăng gấp đôi so với trước. Giá cau đã tăng hơn so với ngày thường, hiện giá phổ biến là 6.000 – 7.000 đồng/đĩa (1 quả cau và 1 ngọn trầu), loại cau đẹp giá 10.000 đồng/đĩa”.
Chị Hoài Phương (phường Đại Nài, TP Hà Tĩnh) chia sẻ: “Năm nay, gia đình tôi thường chuẩn bị một lễ cúng ông Công, ông Táo với bộ đồ vàng mã, hoa quả, hoa tươi, cau trầu, xôi gấc và cá chép đỏ đánh dấu kết thúc năm cũ, đón chào năm mới. Vì công việc cuối năm bận rộn nên các lễ vật tôi đều mua từ chiều tối ngày 22 tháng Chạp để kịp soạn sửa lễ cúng trong sáng ngày 23”.
Tùy theo quan niệm, điều kiện của mỗi gia đình mà mâm cúng tiễn ba vị Táo quân về chầu trời được chuẩn bị khác nhau, song đều thể hiện sự thành tâm cầu chúc những điều may mắn đến với gia đình trong năm mới.
Ngọc Khánh - Thái Oanh