Nơi gặp gỡ, kết nối các thế hệ nhà báo

Nơi lưu giữ những di sản của báo chí

Theo đại tá, nhà báo Hồ Quang Lợi, Bảo tàng Báo chí Việt Nam hình thành từ ý tưởng của nhiều thế hệ lãnh đạo Hội Nhà báo Việt Nam. Qua các thời kỳ, họ đều tâm huyết muốn gìn giữ, tôn vinh và phát huy mạnh mẽ truyền thống tốt đẹp của báo chí Việt Nam từ khi ra đời đến nay mà nòng cốt là báo chí cách mạng. 3 cột mốc quan trọng liên quan đến Bảo tàng Báo chí Việt Nam, đó là ngày 28/7/2017, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định thành lập Bảo tàng; Lễ công bố Quyết định và ra mắt Bảo tàng được tổ chức vào ngày 16/8/2017; ngày 19/6/2020, Bảo tàng Báo chí Việt Nam khánh thành Hệ thống trưng bày thường xuyên và chính thức mở cửa đón khách tham quan.

Nhà báo Hồ Quang Lợi giới thiệu các nhà báo tiền bối tại Bảo tàng Báo chí Việt Nam. Ảnh: Văn Khánh

Là người nhiều năm giữ chức vụ Giám đốc Cổng thông tin điện tử Hội Nhà báo Việt Nam, đại tá, nhà báo Nguyễn Hòa Văn cho biết, Bảo tàng là sản phẩm trí tuệ của tập thể những người làm báo, thuộc nhiều thế hệ. Ông cho biết, 5 phần trưng bày của Bảo tàng đã cơ bản thể hiện hết những thăng trầm của báo chí Việt Nam: bắt đầu từ 1865, đi qua các cột mốc thời gian 1925, 1945, 1954, sau giải phóng miền Nam từ 1975 đến nay. Hơn 20.000 hiện vật trưng bày nơi đây đã được sưu tầm, sắp xếp theo đúng logic phục vụ ngày càng hiệu quả các nhiệm vụ nghiên cứu, khai thác, giới thiệu và phát huy giá trị di sản báo chí, thu hút ngày càng nhiều khách trong và ngoài nước đến tham quan. Được biết trong số hiện vật, tư liệu này có khoảng 700 hiện vật, tư liệu tiêu biểu, độc đáo, có những câu chuyện hấp dẫn, được đưa ra trưng bày tại bảo tàng. Theo hướng dẫn viên của Bảo tàng, hầu hết là hiện vật gốc, rất ít hiện vật phục chế tại đây. Một trong số các hiện vật gây ấn tượng lớn đến khách tham quan là chiếc loa có công suất 500W đặt tại bờ Bắc sông Bến Hải (tỉnh Quảng Trị, miền Trung của Việt Nam), phát đi chương trình của Đài Tiếng nói Việt Nam, giúp nối liền thông tin và kết nối tình đoàn kết ruột thịt của đồng bào giữa 2 bờ giới tuyến Bắc - Nam trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Trao đổi với chúng tôi, thượng tá, nhà báo Lý Hoa (Báo Biên phòng) cho biết, đến đây, ngoài biết đến Chủ tịch Hồ Chí Minh – Người sáng lập báo Thanh Niên năm 1925, đặt nền móng cho báo chí cách mạng Việt Nam, những người làm báo và khách tham quan sẽ được hiểu sâu hơn những đóng góp của các thế hệ nhà báo đàn anh như Trường Chinh, Nguyễn An Ninh, Hữu Thọ, Phan Quang...

Địa chỉ giáo dục kỹ năng nghề

Nhà báo Hồ Quang Lợi chia sẻ: "Đến Bảo tàng Báo chí Việt Nam, chúng ta không chỉ thấy lịch sử của báo chí Việt Nam mà còn thấy lịch sử của đất nước, dân tộc mình, nhìn thấy ở đây dòng chảy lịch sử của đấu tranh, phát triển đất nước”.

Bảo tàng Báo chí Việt Nam lưu giữ hơn 20.000 hiện vật, tư liệu, có khoảng 700 hiện vật, tư liệu tiêu biểu, độc đáo. Ảnh: TA

Nơi đây đã lưu giữ các bản tin, tài liệu, hình ảnh và thiết bị từng được sử dụng qua nhiều thời kỳ giúp những phóng viên trẻ hôm nay khi đến với Bảo tàng Báo chí Việt Nam còn có thể tận mắt chứng kiến những bản thảo viết tay, chiếc máy đánh chữ cổ, hay những tờ báo có tuổi đời hàng trăm năm giúp họ hiểu hơn về sự phát triển của ngành. “Đi qua các gian trưng bày, tôi cảm thấy hết sức cảm động với cách trình bày khoa học, những nhà thiết kế trưng bày đã viết lên câu chuyện lịch sử báo chí Việt Nam từ buổi ban đầu cho đến nay. Không gian trưng bày giúp cho chúng ta nhìn nhận một cách toàn cảnh về báo chí Việt Nam trong bối cảnh chung với báo chí quốc tế” – nhà báo Trâm Anh (Báo Hà Tĩnh) cho biết.

“Một trong những bài học quan trọng mà Bảo tàng Báo chí Việt Nam mang lại là nhận thức về đạo đức nghề báo. Thông qua các tư liệu lịch sử về những vụ việc nổi bật liên quan đến báo chí, các nhà báo trẻ có thể hiểu sâu sắc hơn về trách nhiệm của mình đối với công chúng”- thượng tá, nhà báo Lý Hoa chia sẻ.

Bảo tàng Báo chí Việt Nam không chỉ là nơi trưng bày mà còn là trung tâm giáo dục kỹ năng nghề. Trong thời gian qua, tại Bảo tàng đã tổ chức nhiều hội thảo, triển lãm và các lớp học nhằm hướng dẫn kỹ năng làm báo. Các chương trình đào tạo giúp các nhà báo trẻ có cơ hội tiếp cận với các phương pháp tác nghiệp tiên tiến, hiểu rõ hơn về quy trình sản xuất tin tức và cách thích nghi với sự thay đổi trong môi trường báo chí hiện đại. Ngoài ra, việc tận mắt quan sát các giai đoạn phát triển của báo chí giúp họ hiểu rõ hơn về sự biến đổi của truyền thông theo thời gian. Các nhà báo trẻ có thể học hỏi từ những kỹ thuật truyền thống, kết hợp với công nghệ mới để tạo ra nội dung chất lượng cao, phục vụ độc giả một cách hiệu quả hơn.

Cũng theo nhà báo Nguyễn Hòa Văn, Bảo tàng Báo chí Việt Nam còn đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng, truyền cảm hứng và giáo dục cho thế hệ nhà báo trẻ. Các câu chuyện về những nhà báo tiên phong, những bài báo có tác động lớn đến xã hội cũng trở thành nguồn cảm hứng mạnh mẽ, giúp họ nhìn nhận sâu sắc hơn về vai trò và trách nhiệm của nghề báo. Trong thời đại truyền thông số, khi tin tức có thể lan truyền nhanh chóng trên nền tảng trực tuyến, các bảo tàng báo chí vẫn giữ vị trí đặc biệt trong việc bảo tồn giá trị cốt lõi của nghề báo.

“Bảo tàng Báo chí Việt Nam thực sự đã tạo sự kết nối giữa các nhà báo trẻ với những người đi trước, cũng như với các đồng nghiệp trong ngành. Những hiện vật, sự kiện được tổ chức tại đây là cơ hội để các thế hệ những người làm báo gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm nâng cao chuyên môn nghiệp vụ” - nhà báo Nguyễn Hòa Văn chia sẻ.

An Thanh