Ông Nguyễn Hòa Bình thuyết trình trước Quốc hội về Trung tâm tài chính tại TP.HCM và Đà Nẵng
Phó Thủ tướng khẳng định: Xây dựng Trung tâm Tài chính tại Việt Nam là cần thiết để thu hút dòng vốn quốc tế, thúc đẩy kinh tế đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số trong kỷ nguyên mới.
Sáng 11-6, Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình được Quốc hội dành cho 40 phút để giới thiệu về vai trò và ý nghĩa của Trung tâm Tài chính quốc tế (TTTC). Dự kiến trong kỳ họp này, Quốc hội sẽ thông qua Nghị quyết về TTTC để triển khai ngay sau đó nhằm phục vụ nhiều mục tiêu của đất nước
Việt Nam có điều kiện cần và đủ để làm TTTC
Sau khi phân tích các điều kiện theo tiêu chuẩn của một TTTC, Phó Thủ tướng cho biết: “Chúng ta hội tụ đủ các điều kiện này để xây dựng và phát triển TTTC. Trên thế giới hiện có 119 TTTC và TP.HCM được xem là một trung tâm trong số 119 TTTC thế giới”.
Phó Thủ tướng khẳng định: Xây dựng TTTC tại Việt Nam là cần thiết để thu hút dòng vốn quốc tế, thúc đẩy kinh tế đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số trong kỷ nguyên mới – kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng của dân tộc. Cùng với đó, tạo động lực thực hiện đột phá chiến lược về xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, đặc biệt là hạ tầng giao thông, năng lượng và kinh tế số.
TTTC còn góp phần phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Đẩy nhanh quá trình xây dựng các giải pháp quản lý tài sản số, phát triển công nghệ tài chính (fintech) mới và hiện đại nhằm đáp ứng các nhu cầu của thị trường tài chính trong thời đại mới.

Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình trình bày về TTTC. Ảnh: QH
Kết nối Việt Nam với thị trường tài chính toàn cầu, nâng cao vai trò, vị thế, uy tín quốc gia; góp phần bảo đảm an ninh quốc phòng “từ sớm, từ xa”; đưa Việt Nam trở thành cửa ngõ tài chính quan trọng, đón đầu dòng vốn quốc tế và tận dụng cơ hội từ xu hướng chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tăng cường an sinh xã hội, tạo việc làm, thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao; hình thành mạng lưới chuyên gia, nhà đầu tư tài chính lớn và trí thức hàng đầu đến Việt Nam.
Bên cạnh đó là nâng cao chất lượng cuộc sống tại địa phương thông qua việc phát triển các dịch vụ tiện ích hiện đại. Hoàn thiện khung pháp lý phù hợp với các chuẩn mực quốc tế trong lĩnh vực tài chính, tiền tệ, tạo niềm tin cho nhà đầu tư.
Một trung tâm hai điểm đến
Theo Phó Thủ tướng, mục tiêu tổng quát xây dựng TTTC là huy động hiệu quả các nguồn lực và dịch vụ tài chính phục vụ phát triển kinh tế - xã hội; xây dựng hệ sinh thái tài chính minh bạch, hiệu quả, hiện đại, tiên tiến, hình thành và phát triển thị trường cho các sản phẩm tài chính mới, bắt kịp xu hướng thị trường và các chuẩn mực quốc tế, kết nối toàn cầu.
Chính phủ dự kiến thành lập TTTC quốc tế trong năm 2025, đặt tại 2 địa điểm là TP.HCM và TP Đà Nẵng, phấn đấu đến năm 2035, TTTC quốc tế Việt Nam thuộc nhóm thứ 75 TTTC hàng đầu thế giới và đến năm 2045, vươn lên nhóm 20 TTTC hàng đầu thế giới.
Chủ trương xây dựng các TTTC ở TP.HCM và TP Đà Nẵng đã được khẳng định trong Kết luận của Bộ Chính trị. Ở kết luận đó, Bộ Chính trị đã nhấn mạnh cơ chế, chính sách đột phá: Áp dụng cơ chế quản lý đặc thù, vượt trội (thể chế đột phá) so với quy định hiện hành để tạo năng lực cạnh tranh, đồng thời kèm theo cơ chế giám sát, quản lý rủi ro phù hợp.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình của Chính phủ về TTTC. Ảnh: QH
“Thận trọng nhưng quyết liệt: Tiến hành từng bước, vừa làm vừa rút kinh nghiệm; không nóng vội nhưng cũng không cầu toàn, tránh bỏ lỡ thời cơ. Đổi mới tư duy quản lý: Đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật; kiên quyết từ bỏ lối tư duy “không quản được thì cấm”, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình nói.
Theo ông, nếu tận dụng thời cơ, đẩy nhanh tiến độ thực hiện nhanh nhất có thể thì có thể làm ngay, không chờ theo thứ tự. Cho đến nay, các cơ quan từ trung ương đến địa phương đã phối hợp chặt chẽ, dưới sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo quốc gia về TTTC, bảo đảm đúng tiến độ, lộ trình đề ra.
“Song song với việc xây dựng pháp luật, cơ chế chính sách, hai địa phương TP.HCM và Đà Nẵng phải chuẩn bị sẵn sàng về cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực. Đây là điều kiện tiên quyết, then chốt…”, Phó Thủ tướng lưu ý.
Các yếu tố bảo đảm thành công
Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cũng đề cập đến các yếu tố bảo đảm thành công của TTTC quốc tế tại Việt nam.
Đó là, Bộ Chính trị đã có chủ trương về việc xây dựng TTTC tại Việt Nam. Chính phủ đang chỉ đạo quyết liệt về việc xây dựng một TTTC quốc tế tại hai địa điểm. Môi trường chính trị – xã hội ổn định, cơ sở để củng cố, nâng cao niềm tin của người dân và nhà đầu tư.
Cùng với đó, kinh tế vĩ mô ổn định, tăng trưởng bền vững; có nhiều yếu tố thuận lợi để phát triển thị trường tài chính hiện đại. Triển vọng tăng trưởng khả quan nhờ môi trường đầu tư kinh doanh cải thiện, hội nhập quốc tế sâu rộng, thúc đẩy chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo. Vị trí địa kinh tế chiến lược, kết nối thuận lợi trong khu vực ASEAN và toàn cầu. Nhu cầu lớn về nguồn lực tài chính cho tăng trưởng 2 con số; quy mô và chất lượng thị trường tài chính ngày càng tăng, sản phẩm dịch vụ đa dạng, thu hút nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày báo cáo thẩm tra. Ảnh: QH
Đặc biệt, theo Phó Thủ tướng, dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về TTTC dự kiến có các cơ chế chính sách ưu đãi vượt trội gồm: Chính sách về sàn giao dịch; chính sách thuế và ưu đãi tài chính; chính sách bảo hiểm; chính sách về hạ tầng và đất đai; chính sách về nguồn nhân lực và thị thực…
TTTC có 4 cơ quan quản lý bao gồm: Ban chỉ đạo TTTC do Thủ tướng làm Trưởng Ban; Cơ quan điều hành; Cơ quan giám sát; Cơ quan giải quyết tranh chấp (Trung tâm trọng tài quốc tế thuộc TTTC và Tòa án chuyên biệt).
Sau khi đề nghị Quốc hội tích cực góp ý, bổ sung hoàn thiện dự thảo Nghị quyết để Quốc hội có thể thông qua, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình nói: “Khi Nghị quyết được thông qua và sau một thời gian vận hành hợp lý TTTC quốc tế tại Việt Nam sẽ tiến hành tổng kết Nghị quyết và đề nghị Quốc hội sớm ban hành luật về TTTC quốc tế tại Việt Nam”.
Sau khi Phó Thủ tướng thường trực thuyết trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã thừa ủy quyền của Thủ tướng trình bày tờ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về TTTC. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi đã trình bày báo báo cáo thẩm tra.