Phân bổ hạn ngạch khí thải cho 150 cơ sở sản xuất, kinh doanh

Các cơ sở nhiệt điện có thể sắp bị áp hạn ngạch khí thải. Ảnh: Hoàng Anh

Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 06/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozon được xây dựng nhằm quy định chi tiết Luật Bảo vệ môi trường 2020 theo hướng phù hợp với tình hình thực tiễn, hướng đến cam kết quốc tế về biến đổi khí hậu.

Nội dung đáng chú ý của dự thảo này là việc phân bổ hạn ngạch khí thải theo ba giai đoạn, bao gồm giai đoạn 2025 – 2026, 2027 – 2028 và 2029 – 2030. Trong giai đoạn đầu tiên, dự kiến 150 cơ sở sẽ được cấp hạn ngạch khí thải, thuộc ba lĩnh vực là nhiệt điện, sản xuất sắt thép và sản xuất xi măng.

Các đơn vị được cấp hạn ngạch sẽ phải thực hiện các giải pháp giảm nhẹ cường độ phát thải về dưới mức hạn ngạch khí thải cho phép. Trong trường hợp phát thải cao hơn hạn ngạch, các cơ sở có thể phải đóng tiền phạt.

Việc cấp hạn ngạch khí thải là cơ sở để xây dựng thị trường tín chỉ carbon bắt buộc tại Việt Nam, có thể hiểu là buôn bán “quyền phát thải khí nhà kính”. Tức là, đơn vị phát thải vượt mức cho phép sẽ phải mua hạn ngạch, tức tín chỉ carbon của đơn vị thừa hạn ngạch ở một tỷ lệ cho phép.

Đáng chú ý, theo một số chuyên gia, hạn ngạch sẽ ngày càng thu hẹp, đồng nghĩa với việc trên thị trường carbon bắt buộc, lượng tín chỉ carbon sẽ ngày càng ít đi trong khi nhu cầu tăng lên, khiến giá của tín chỉ carbon tăng không ngừng.

Dự thảo nghị định đề xuất các bộ quản lý ngành sẽ chịu trách nhiệm phân bổ hạn ngạch hàng năm cho cơ sở thuộc ngành đó.

Bộ Nông nghiệp và môi trường chịu trách nhiệm tổng hợp và trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt tổng hạn ngạch khí thải theo giai đoạn và hàng năm, sau đó tổ chức phân bổ hạn ngạch khí thải chính thức cho các cơ sở.

Bên cạnh quy định về hạn ngạch khí thải, dự thảo nghị định cũng đề xuất một số nội dung sửa đổi, hoàn thiện quy định về thị trường tín chỉ carbon, bổ sung hệ thống đăng ký quốc gia về hạn ngạch khí thải và tín chỉ carbon, quy định rõ đối tượng tham gia thị trường carbon, quy định cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon trong nước.

Phát biểu chỉ đạo về dự thảo nghị định, Phó thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đề nghị Bộ Nông nghiệp và môi trường phải quán triệt hệ thống luật pháp chuyên ngành và thỏa thuận quốc tế nhưng cũng phải đưa ra tư duy thử nghiệm (sandbox) để cập nhật và giải quyết những vấn đề có thể phát sinh.

Song song với đó, thủ tục hành chính mới phát sinh từ nghị định phải thể hiện vai trò, chức năng quản lý nhà nước nhưng phải đơn giản, gọn nhẹ nhất có thể, tránh tạo thêm gánh nặng cho doanh nghiệp.

Hoàng Đông