Plây Hrê vẫy gọi…
Với mong muốn quảng bá văn hóa ẩm thực của đồng bào Hrê, cô gái trẻ Trinh Sơn Uyên (28 tuổi), ở thị trấn Di Lăng (Sơn Hà) đã mở một quán ăn với tên gọi Plây Hrê. Nơi đây trở thành điểm đến thú vị dành cho những ai muốn khám phá văn hóa ẩm thực đặc trưng của người Hrê.
Trên cung đường từ thị trấn Di Lăng đi xã Sơn Hải, lần theo thanh âm cồng chiêng lúc trầm, lúc bổng, chúng tôi tìm đến quán ăn có tên gọi độc đáo - Plây Hrê (làng của người Hrê). Quán được bao bọc bởi bốn bề núi rừng, không gian rộng thoáng, mát mẻ, cảnh sắc thơ mộng. Xung quanh quán ăn trang trí, bày biện nhiều vật dụng mang đậm sắc màu của đồng bào dân tộc Hrê. “Plây Hrê là tâm huyết của tôi và gia đình. Mời anh chị vào bên trong khám phá”, Uyên vui vẻ trò chuyện với khách.
Sau khi dẫn chúng tôi dạo quanh một vòng, chiêm ngưỡng hết khuôn viên xung quanh, cô gái trẻ trổ tài nấu ăn. Qua đôi bàn tay khéo léo như một đầu bếp chuyên nghiệp, Uyên lần lượt bày biện các món ăn ra bàn, rất bắt mắt. Đó là những món ăn, như cơm gạo lúa rẫy nấu với củ mì, ốc đá nấu rau ranh, thịt heo ki nướng chấm muối ớt, gà re luộc nấu cháo, cá niêng nướng, hoa đu đủ xào lá mì, rau dớn luộc... “Bữa cơm truyền thống của người Hrê thường có những món ăn đặc trưng như vậy để thết đãi bạn bè và du khách khi đến với huyện miền núi Sơn Hà. Các món ăn đều được chế biến từ sản vật tự nhiên do người dân trong vùng cung cấp và nhiều nguyên liệu đã được công nhận sản phẩm OCOP. Mời mọi người thưởng thức cùng tôi”, chất giọng nhẹ nhàng, hòa với vẻ lịch sự, thân thiện của Uyên khiến ai nấy cũng cảm thấy thoải mái.
Quán Plây Hrê tuy mới mở nhưng được nhiều người biết đến. “Mỗi món ăn ở đây có một nét riêng, mang đậm tinh túy của núi rừng. Thông qua những món ăn này cùng với sự giới thiệu, chia sẻ nhiệt tình của chủ quán, tôi hiểu hơn về nét văn hóa ẩm thực đặc trưng của người Hrê. Đến đây, tôi mua nhiều đặc sản truyền thống, sản phẩm OCOP của núi rừng tại gian trưng bày để làm quà. Tôi sẽ cùng người thân, bạn bè quay lại Plây Hrê”, chị Trần Thị Hoài Thương (31 tuổi), ở phường Nghĩa Lộ (TP.Quảng Ngãi) bày tỏ.
Uyên sinh ra và lớn lên ở xã Sơn Hạ. Từ nhỏ, cô gái này đã được những phụ nữ trong vùng truyền dạy cách nấu ăn. Ham học hỏi nên Uyên dần thành thục cách chế biến các món ăn truyền thống của người Hrê. Cô gái trẻ tâm sự, đời sống ngày càng hiện đại, “cách ăn, nếp nghĩ” cũng dần khác. Chính điều đó khiến mình lo lắng giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc bị mai một. Mặt khác, mình trăn trở khi chứng kiến người dân sản xuất nông sản sạch hoặc khai thác được các dược liệu quý nhưng “bí” đầu ra, khiến thu nhập bấp bênh, cuộc sống lẩn quẩn trong nghèo khó. Với mong muốn phải làm gì đó giúp được người dân quê mình và bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Hrê, mình đã mở quán ăn Plây Hrê.
Cô gái trẻ này đã dày công tìm hiểu, tập hợp tất cả các công thức chế biến món ăn của người Hrê; đồng thời, sáng tạo nên nhiều món ngon phù hợp với khẩu vị nhiều người. Để tạo ấn tượng với du khách, Uyên còn mời các nghệ nhân biểu diễn nghệ thuật văn hóa truyền thống tại quán vào dịp cuối tuần và theo yêu cầu của các đoàn. Từ ngày Plây Hrê khai trương, nơi đây đã trở thành không gian giao lưu văn hóa cồng chiêng giữa người Hrê trong vùng và cũng là nơi để các nghệ nhân truyền dạy cách đánh chiêng cho giới trẻ. “Qua từng món ăn tại Plây Hrê, văn hóa ẩm thực của người Hrê được nhiều người biết đến và đón nhận. Nó như “quả ngọt” làm dịu nỗi lo thường trực trong tôi, khi nguồn vốn đầu tư hạn hẹp, phải vay mượn thêm nhiều nơi. Thành công bước đầu giúp tôi có động lực để xây dựng Plây Hrê thành một khu phức hợp ẩm thực, du lịch sinh thái”, Uyên chia sẻ.
Chúng tôi rời thị trấn Di Lăng khi trời sẩm tối, lúc thanh âm trong trẻo trong từng lời ca, điệu múa, tiếng đàn của thiếu nữ Hrê, tiếng cồng chiêng của các nghệ nhân vẫn còn vang lên rộn rã khắp núi rừng như lời chia tay đầy lưu luyến. Chúng tôi vui vì cảm nhận rõ một điều, dòng chảy văn hóa Hrê ở Sơn Hà sẽ không bao giờ cạn, bởi ở đây còn có những người trẻ nặng lòng với văn hóa dân tộc như Trinh Sơn Uyên.
Nguồn Quảng Ngãi: http://baoquangngai.vn/media/emagazine/202502/emagazine-play-hre-vay-goi-6e44f43/