Quy hoạch bảo đảm hài hòa giữa phát triển đô thị với xây dựng nông thôn mới

Các đại biểu Quốc hội Đoàn thành phố Hà Nội thảo luận tại tổ chiều 20-6. Ảnh: Đình Hiệp

Đẩy mạnh thực hiện phân cấp và phân quyền

Đại biểu Tạ Đình Thi (Đoàn Hà Nội) nhất trí với đề xuất đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh, quản lý Quy hoạch đô thị và nông thôn nhằm tăng cường vai trò, tính chủ động, trách nhiệm của chính quyền địa phương phù hợp với năng lực, nguồn lực thực hiện. Đặc biệt là gắn với đề cao trách nhiệm kiểm soát, giám sát, bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý thống nhất của trung ương.

Đại biểu Tạ Đình Thi (Đoàn Hà Nội) phát biểu. Ảnh: Đình Hiệp

Theo đại biểu Thích Bảo Nghiêm (Đoàn Hà Nội), cơ quan chuyên môn nêu trong dự thảo Luật có chức năng quản lý nhà nước được phân cấp thực hiện thẩm định, được xác định theo chức năng, nhiệm vụ được giao khi thành lập, nhưng khi địa phương có một số cơ quan chuyên môn đều liên quan đến quy hoạch thì rất khó khăn trong xác định.

“Do vậy, trong dự thảo Luật cần nêu rõ UBND cấp tỉnh, cấp huyện có trách nhiệm phân cấp cho cơ quan chuyên môn có chức năng thực hiện việc thẩm định nhiệm vụ và quy hoạch theo thẩm quyền phê duyệt của tỉnh, huyện”, đại biểu Thích Bảo Nghiêm kiến nghị.

Về kinh phí để lập quy hoạch và thủ tục lựa chọn tư vấn lập quy hoạch, đại biểu Nguyễn Phi Thường (Đoàn Hà Nội) cho rằng, việc quy định sử dụng kinh phí chi thường xuyên từ ngân sách nhà nước để thực hiện nội dung này là hợp lý nhằm bảo đảm các điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức thực hiện, trong đó có việc lựa chọn đơn vị tư vấn. Tuy nhiên, theo quy định tại Khoản 1, Điều 18, việc lựa chọn đơn vị tư vấn theo quy định của pháp luật về đấu thầu hoặc lựa chọn theo hình thức thi tuyển ý tưởng quy hoạch.

Đại biểu Nguyễn Phi Thường (Đoàn Hà Nội) phát biểu. Ảnh: Đình Hiệp

Để giải quyết những vấn đề này, đại biểu đề xuất nâng hạn mức chỉ định thầu đối với các gói thầu tư vấn liên quan đến công tác lập, điều chỉnh quy hoạch (lên mức không quá 1 tỷ đồng) nhằm đẩy nhanh công tác lập quy hoạch. Riêng đối với các gói thầu sử dụng nguồn vốn tài trợ không hoàn lại của các doanh nghiệp, tổ chức trong và ngoài nước được thực hiện chỉ định thầu lựa chọn đơn vị tư vấn không phụ thuộc vào hạn mức.

Về quy hoạch không gian ngầm, đại biểu Nguyễn Phi Thường đánh giá cao các nội dung trong dự thảo Luật. Tuy nhiên, dự thảo Luật có đồng thời “quy hoạch không gian ngầm” và “quy hoạch hạ tầng kỹ thuật”. Trong khi đó, đối với quy hoạch hạ tầng kỹ thuật cũng tồn tại việc quy hoạch các công trình hạ tầng kỹ thuật ngầm, dẫn đến có sự giao thoa, chồng lấn nội dung quy hoạch.

Giảm thiểu tối đa tình trạng quy hoạch treo

Đại biểu Tạ Thị Yên (Đoàn Điện Biên) đồng tình cao với việc quy định rõ hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn về loại, cấp độ quy hoạch; làm rõ mối quan hệ với các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh và các quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành, bảo đảm thống nhất, đồng bộ về quy hoạch phù hợp, thống nhất với quy định tại Luật Quy hoạch năm 2017.

Đại biểu Tạ Thị Yên (Đoàn Điện Biên) phát biểu. Ảnh: Trung Nghiêm

“Việc quy định này phù hợp với thực tiễn các quy hoạch đô thị là thành phố, thị xã thuộc tỉnh; thị trấn, khu chức năng, huyện và xã là cụ thể hóa của quy hoạch tỉnh, mang tính chất kỹ thuật chuyên ngành cao để hướng tới quản lý dự án đầu tư xây dựng”, đại biểu nhấn mạnh.

Theo đại biểu Tạ Thị Yên, việc quy định các khu vực của đô thị đã phát triển ổn định, được định hướng bảo tồn, hạn chế phát triển thì cho phép thực hiện lập thiết kế đô thị riêng hoặc quy chế quản lý kiến trúc làm cơ sở quản lý, phát triển là hợp lý.

Trong báo cáo của Bộ Xây dựng về tổng kết thi hành luật, ở mục đánh giá những mặt còn tồn tại, hạn chế trong công tác rà soát và điều chỉnh quy hoạch đã nhận diện: “Trong triển khai thực tế, công tác rà soát, đánh giá quá trình thực hiện quy hoạch đôi khi còn chưa được kịp thời; nội dung đánh giá còn chưa đầy đủ, thấu đáo... Trên thực tế, một số đồ án quy hoạch chung khi thực hiện điều chỉnh tổng thể quy hoạch đều tại thời điểm chưa triển khai thực thiện hết thời hạn quy hoạch”.

Theo đại biểu, một trong những nguyên nhân của tồn tại, hạn chế trên là do pháp luật hiện hành về quy hoạch chưa có sự thống nhất, đồng bộ, chưa có quy định làm rõ cơ chế kiểm tra, giám sát về thực hiện công tác quy hoạch. Đồng thời, chưa kiên quyết làm rõ trách nhiệm của cơ quan, tổ chức trong việc rà soát, điều chỉnh quy hoạch.

Do đó, đại biểu đề nghị nghiên cứu, bổ sung vào dự thảo Luật nội dung quy định về kiểm tra, giám sát công tác quy hoạch; trách nhiệm và chế tài xử lý đối với cơ quan, tổ chức không thực hiện hoặc thực hiện không đúng quy định về rà soát và điều chỉnh quy hoạch để góp phần giảm thiểu tối đa tình trạng quy hoạch treo hiện nay.

Đại biểu Nguyễn Thị Yến (Đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) đề nghị Ban soạn thảo cần rà soát kỹ lưỡng, thận trọng để làm rõ mối quan hệ giữa các loại quy hoạch trong hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn, mối quan hệ của các quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn với các quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh và các quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành.

Đại biểu Nguyễn Thị Yến (Đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) phát biểu. Ảnh: Trung Nghiêm

Đồng thời, cần phân định rõ vị trí, vai trò của các loại quy hoạch, các cấp độ quy hoạch, bảo đảm sự liên kết, khớp nối, tránh chồng chéo, trùng lặp, mâu thuẫn về nội dung giữa các quy hoạch, gây lãng phí nguồn lực, khó khăn cho công tác quản lý, tạo rào cản đối với các hoạt động kinh tế - xã hội của người dân và doanh nghiệp. Đặc biệt cần làm rõ nội dung nào nằm trong luật này, nội dung nào nằm trong Luật Quản lý phát triển đô thị, phải rà soát rõ và cụ thể hơn.

Đại biểu Nguyễn Thị Yến cũng đề nghị xem xét đối với thủ tục xin điều chỉnh quy hoạch phân khu, quy hoạch chung, đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc việc quy định thêm các thủ tục hành chính cho việc xin điều chỉnh quy hoạch các cấp. Bên cạnh đó, Ban soạn thảo bổ sung quy định chi tiết về nội dung quy hoạch không gian ngầm đối với các đô thị, thành phố thuộc tỉnh và trung ương. Vì theo đại biểu, đây là cơ sở pháp lý quan trọng để triển khai trong thực tiễn các giải pháp phát triển và định hình lại các khu đô thị nhằm đáp ứng những thách thức trong tương lai.