'Sóng' cổ phiếu ngành cảng biển

Theo quan sát của VnBusiness, từ phiên 22/5 đến nay, nhóm cổ phiếu ngành cảng biển đang ghi nhận xu hướng tăng tích cực. Điển hình, cổ phiếu HAH (Vận tải và Xếp dỡ Hải An) tăng từ 38.950 đồng/cp lên 40.050 đồng/cp, GMD (Gemadept) từ 49.700 đồng/cp lên 51.400 đồng/cp, SGP (Cảng Sài Gòn) từ 13.100 đồng/cp lên 15.700 đồng/cp…

Cú hích từ “đại bàng”

Đáng chú ý, sau thời gian dài “miệt mài” dò đáy, cổ phiếu MVN của Tổng công ty Hàng hải Việt Nam - CTCP (VIMC) đã bất ngờ bật tăng dựng đứng. Cùng thời điểm như các cổ phiếu nêu trên, MVN đã ghi nhận chuỗi tăng đáng kể, trong đó có 3 phiên tăng trần liên tiếp, đưa thị giá lên mức 23.000 đồng/cp (+62%),cao nhất trong vòng hơn 7 tháng.

Nhờ đó, giá trị vốn hóa thị trường cũng tăng thêm hơn 9.200 tỷ, lên khoảng 26.300 tỷ đồng (~1,1 tỷ USD) và đưa VIMC trở lại câu lạc bộ tỷ USD.

Sau thời gian dài “miệt mài” dò đáy, cổ phiếu MVN bất ngờ bật tăng dựng đứng lên mức cao nhất trong vòng hơn 7 tháng.

Đà tăng của nhóm cổ phiếu cảng biến nói chung cũng như cổ phiếu MVN nói riêng diễn ra trong bối cảnh đoàn công tác Công ty Cảng và Đặc khu kinh tế (APSEZ) thuộc Tập đoàn Adani – tập đoàn kinh tế lớn nhất Ấn Độ sang Việt Nam để khảo sát và làm việc với VIMC bàn về triển vọng hợp tác giữa hai bên và ký kết biên bản ghi nhớ về chiến lược hợp tác phát triển cảng và logistics.

Được biết, Tập đoàn Adani tới Việt Nam cùng cam kết đầu tư lâu dài với tổng vốn đầu tư khoảng 10 tỷ USD vào các lĩnh vực cảng biển, logistics, năng lượng, công nghệ số… Trong đó, Adani mong muốn xây dựng hệ sinh thái cảng biển theo hướng xanh hóa và đầu tư các nhà máy điện gió, điện năng lượng mặt trời tại Việt Nam, tổng số vốn khoảng 3 tỷ USD.

Trong khi đó, VIMC được coi là doanh nghiệp nòng cốt, chủ lực của ngành hàng hải Việt Nam. VIMC là doanh nghiệp Việt Nam duy nhất tạo được chuỗi hạ tầng và dịch vụ logistics khép kín gồm: Khai thác cảng – Vận tải biển – Dịch vụ hàng hải.

VIMC hiện có 34 doanh nghiệp thành viên (19 công ty con, 13 công ty liên kết, 2 khoản đầu tư khác); 1 doanh nghiệp đang thực hiện giải thể và 2 doanh nghiệp đang thực hiện phá sản. Với hiện trạng Nhà nước nắm 99,47% vốn điều lệ, Tổng công ty đang xây dựng kế hoạch tái cơ cấu, dự kiến giảm sở hữu tại nhiều doanh nghiệp.

Năm 2023, VIMC lên kế hoạch doanh thu hợp nhất giảm 7% xuống 13.354 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế hợp nhất 2.330 tỷ đồng, giảm 23,7%. Trong quý 1, doanh thu thuần của VIMC đạt 2.849 tỷ đồng, giảm 12,7% so với cùng kỳ. Sau khi trừ chi phí, Tổng công ty lãi trước thuế 485 tỷ đồng, giảm 37% so với cùng kỳ và thực hiện gần 21% mục tiêu cả năm.

Như vậy, thông tin tích cực về cuộc viếng thăm của Tập đoàn Adani tới Việt Nam được kỳ vọng mang lại “làn gió mới” cho kết quả kinh doanh của VIMC, tác động tích cực tới cổ phiếu MVN và các cổ phiếu khác thuộc nhóm logistics cũng được “hưởng lợi”.

Tương lai gần vẫn ảm đạm

Dù vậy, giới phân tích cho rằng, ngành cảng biển còn nhiều khó khăn, ảm đạm trong tương lai gần. Bởi hoạt động cảng biển vẫn chưa phát đi những tín hiệu có thể hồi phục nhanh do dòng chảy thương mại của Việt Nam chưa thật sự khởi sắc.

Thực tế, tính chung 5 tháng đầu năm 2023, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa ước đạt 262,54 tỷ USD, giảm 14,7% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu hàng hóa ước đạt 136,17 tỷ USD và nhập khẩu ước đạt 126,37 tỷ USD, lần lượt giảm 16% và 17,9% so với cùng kỳ năm trước.

Việc giá trị xuất nhập khẩu vẫn suy giảm phản ánh sự suy yếu về tiêu dùng ở các thị trường chính. Trong 5 tháng đầu năm 2023, xuất siêu sang Mỹ ước đạt 31,2 tỷ USD, giảm 22% so với cùng kỳ năm trước; xuất siêu sang EU 12,6 tỷ USD, giảm 3,6%; xuất siêu sang Nhật Bản 521 triệu USD (cùng kỳ nhập siêu 564 triệu USD). Ngược lại, nhập siêu từ Trung Quốc 23,6 tỷ USD, giảm 16,7%; nhập siêu từ Hàn Quốc 10,8 tỷ USD, giảm 38,3%; nhập siêu từ ASEAN 3,4 tỷ USD, giảm 41,3%.

Theo Mirae Asset (MAS), do thương mại của Việt Nam vẫn phụ thuộc khá lớn vào hoạt động gia công của các doanh nghiệp FDI, sự sụt giảm giá trị/đơn hàng xuất khẩu cũng khiến cho giá trị hàng hóa giảm sâu.

Mặt khác, tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2023 được dự báo sẽ tiếp tục gặp khó, khi các ngân hàng trung ương trên thế giới duy trì việc tăng lãi suất điều hành để đưa lạm phát về mức mục tiêu. Chính sách thắt chặt tiền tệ trong bối cảnh tăng trưởng chưa hồi phục hoàn toàn sau đại dịch Covid – 19 và ảnh hưởng từ cuộc xung đột Nga – Ukraine có khả năng dẫn tới một cuộc suy thoái trong năm 2023.

Hơn nữa, tăng trưởng GDP ở các nền kinh tế phát triển – thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam như Mỹ, EU, Nhật Bản… dự kiến ở mức thấp.

“Tăng trưởng thấp kết hợp với lạm phát chưa được kiểm soát hoàn toàn có khả năng làm giảm nhu cầu tiêu thụ ở các thị trường xuất khẩu chính, ảnh hưởng đến sản lượng xuất nhập khẩu và thông quan”, MAS nhận định.

Cũng theo MAS, năm 2023, các công ty có doanh thu chính từ cung cấp dịch vụ vận tải biển sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh lớn hơn, mức biên lợi nhuận thấp hơn đáng kể so với giai đoạn trước.

Còn Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) đánh giá, triển vọng hoạt động cảng biển vẫn tương đối ảm đạm trong tương lai gần dựa trên luận điểm giá trị nhập khẩu giảm sâu hơn giá trị xuất khẩu nêu trên, bên cạnh tác động từ yếu tố giá, có thể hàm ý rằng các các đơn đặt hàng xuất khẩu còn khá yếu khiến doanh nghiệp xuất nhập khẩu vẫn chưa sẵn sàng cho việc nhập khẩu để tích trữ tồn kho nguyên liệu sản xuất. Điều này cũng được thể hiện qua chỉ số PMI của Việt Nam, vốn ở dưới mức 50 điểm trong phần lớn thời gian của hai quý gần nhất.

Hải Giang