Sốt xuất huyết vào mùa: Báo động từ những ca bệnh nặng

Những ca bệnh cảnh báo

Khu vực phía Nam đang bước vào mùa mưa, nên số ca mắc SXH Dengue đang có dấu hiệu tăng nhanh, đặc biệt trong nhóm bệnh nhi. Tại Bệnh viện Nhi Đồng 2, chỉ riêng tháng 5/2025, số ca mắc đã tăng gấp 2,5 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Điều đáng lo ngại, phần lớn ca nhập viện trong tình trạng nặng do phát hiện muộn.

Điều trị cho bệnh nhi mắc sốt xuất huyết tại Bệnh viện Nhi Đồng 2. Ảnh: S.X

Trong tháng 5, Khoa Hồi sức tích cực (Bệnh viện Nhi đồng 2) tiếp nhận 4 ca SXH nặng, trong đó 2 trường hợp điển hình đến từ các tỉnh lân cận TPHCM. Bệnh nhi L.N.T.T. (6 tuổi, Bình Dương) sốt cao liên tục tại nhà, chỉ được dùng thuốc hạ sốt. Đến ngày thứ 3, bệnh nhi nôn ra máu, nhập viện trong tình trạng sốc nặng. Tương tự, bệnh nhi N.B.H. (11 tuổi, Bình Phước) dù đã được chẩn đoán SXH và dặn theo dõi, nhưng không được đưa đến bệnh viện sớm. Ngày thứ 3, bệnh nhi mệt nhiều, đau bụng, ói liên tục và nhập viện sau hơn 2,5 giờ di chuyển bằng xe khách, trong tình trạng tổn thương gan, men gan tăng cao và sốc nặng. Cả hai trường hợp đều được xử trí kịp thời và đang hồi phục.

Tại Bệnh viện Nhi đồng thành phố, một trường hợp đặc biệt là bệnh nhi T.N.T.K. (4,5 tháng tuổi) nhập viện trong tình trạng sốc SXH nặng kèm rối loạn đông máu nghiêm trọng. Trước đó, bệnh nhi chỉ sốt cao không liên tục trong 3 ngày, kèm ho, sổ mũi, giật mình khi ngủ và được cơ sở y tế tư nhân chẩn đoán nghi mắc tay chân miệng. Đến ngày thứ tư, bệnh nhi ngủ nhiều, tay chân lạnh, được đưa đến bệnh viện trong tình trạng huyết áp tụt, da nổi bông, nôn dịch nâu đen, xuất huyết dưới da và rối loạn đông máu. Các bác sĩ lập tức can thiệp tích cực với truyền dịch cao phân tử, máu, huyết tương, tiểu cầu và hỗ trợ chức năng gan, hô hấp. Sau 72 giờ điều trị, bệnh nhi dần ổn định và thoát khỏi nguy kịch.

BSCKII Đỗ Châu Việt – Trưởng khoa Hồi sức tích cực (Bệnh viện Nhi đồng 2) cảnh báo: “SXH có thể xảy ra quanh năm nhưng gia tăng mạnh vào mùa mưa. Khi trẻ sốt cao trên 2 ngày cần nghĩ ngay đến khả năng mắc bệnh và đưa đi khám. Nếu có dấu hiệu trở nặng như: mệt nhiều, ói liên tục, đau bụng, chảy máu bất thường, phải đưa trẻ đến bệnh viện ngay để tránh nguy cơ tử vong”.

Kích hoạt nhiều giải pháp chống dịch

Số liệu từ Viện Pasteur TPHCM, trong 21 tuần đầu năm 2025, khu vực phía Nam đã ghi nhận 20.425 ca mắc SXH và 4 ca tử vong, tăng đến 64% so với cùng kỳ năm ngoái. Trung bình, mỗi tuần có khoảng 1.000 ca mắc mới. Dù số ca tử vong ở mức thấp nhất trong vòng 5 năm, nhưng tỷ lệ ca nặng đang có xu hướng tăng rõ rệt. PGS.TS.BS Phạm Duy Quang - Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp Viện Pasteur TPHCM nhận định: “Sự gia tăng ca bệnh là điều đã được cảnh báo trước do chu kỳ dịch bệnh. Nhưng điều quan trọng là nhận thức của người dân chưa theo kịp tốc độ diễn tiến bệnh. Nhiều người vẫn nghĩ SXH chỉ là bệnh của trẻ em, chỉ có biểu hiện sốt đơn thuần, dẫn đến phát hiện và điều trị muộn”.

Tại TPHCM, theo hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm, tính đến tuần 23, toàn thành phố đã ghi nhận 8.595 ca mắc SXH Dengue, tăng 131,2% so với cùng kỳ năm 2024. Từ đầu tháng 5 đến ngày 12/6, có 766 trường hợp nhập viện, trong đó 324 ca là người dân thành phố, 422 ca từ các tỉnh khác. Hiện toàn thành phố có 291 ca nặng, tăng 77 ca so với cùng kỳ. Dù chưa ghi nhận ca tử vong, song áp lực điều trị và nguy cơ bùng phát dịch là rất lớn.

Trước tình hình này, Sở Y tế TPHCM đã khẩn trương triển khai các nhóm giải pháp trọng tâm: diệt nơi sinh sản của muỗi, đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng và tăng cường năng lực tiếp nhận, điều trị tại các cơ sở y tế.

Mới đây, UBND TPHCM ban hành Kế hoạch tháng cao điểm phòng, chống dịch bệnh đến hết tháng 7/2025, tập trung vào 3 bệnh trọng điểm: SXH, tay chân miệng và Covid-19. Trong đó, SXH được xác định là nhiệm vụ cấp thiết hàng đầu. Thành phố yêu cầu các địa phương huy động toàn bộ hệ thống chính trị và người dân ra quân xử lý điểm nguy cơ, tổ chức chiến dịch diệt lăng quăng hàng tuần, đồng thời tăng cường giám sát cộng đồng và truyền thông thay đổi hành vi.

Dịch SXH năm nay cho thấy không còn là chuyện riêng của ngành y tế mà là trách nhiệm chung của cả cộng đồng. Nhận diện sớm, điều trị đúng và chủ động phòng ngừa vẫn là những giải pháp quan trọng nhất để giảm thiểu số ca bệnh nặng, hạn chế tử vong và giảm tải cho hệ thống y tế trong mùa cao điểm dịch bệnh.

T.Giang - H.Linh