Ở Tây Nguyên có một vùng đất của những 'cao bồi' (cowboy), giống như những chàng chăn bò miền viễn tây hoang dã của nước Mỹ ngày trước. Chỉ có điều, cao bồi Mỹ thường gắn với hình ảnh súng ống và ngoài vòng pháp luật. Còn ở miền cao nguyên này, có những 'cao bồi' dân dã hơn và họ cũng mưu sinh bằng nghề chăn bò thuần chất.
'Gà nướng, cơm lam' là nét văn hóa ẩm thực đặc trưng mang hơi thở nhịp sống đại ngàn Tây Nguyên.
Tôi gặp ông Huỳnh Được-nguyên cán bộ Văn phòng Tỉnh ủy Gia Lai tại nhà riêng (số 113, đường Nguyễn Thái Bình, TP. Pleiku) trong một ngày đầu tháng 3. Ngồi nghe ông kể về cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, về những kỷ vật kháng chiến, trong đó có khẩu súng K54, trong tôi trào dâng niềm cảm phục người chiến sĩ cách mạng kiên trung.
Trên mảnh đất Tây Nguyên kỳ bí với rất nhiều huyền thoại, sử thi …có những truyền thuyết chỉ nằm trong phạm vi một vùng nhưng mang trong lòng nó là nét văn hóa tâm linh của một tộc người. Làng vua lửa 'plơi ơi' là một điển hình như thế.
Do ảnh hưởng của bão số 9, mưa to kèm gió mạnh ở Gia Lai khiến nhiều cây cối gãy đổ, nhiều huyện, thị mất điện trên diện rộng.
Đến 14 giờ chiều 28/10, bão số 9 đã làm tốc mái hàng loạt nhà cửa, sạt lở đường, cầu cống bị cuốn trôi trên địa bàn 2 tỉnh Gia Lai, Kon Tum.
Dù đã đôi lần đến Plei Ơi (xã Ayun Hạ, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai) nhưng tôi vẫn cứ thấy ngôi làng này hấp dẫn lạ. Plei Ơi theo tiếng Jrai có nghĩa là 'Làng Ông'. Đó là ngôi làng nhỏ bé thanh bình, vẫn mang đậm dáng dấp Tây Nguyên. Làng tọa lạc trên một thung lũng bằng phẳng, phía Bắc là đèo Chư Sê với rừng khộp cỗi cằn khoe thân già nua xen trong những dãy đá trọc đầu lô nhô trăm hình vạn trạng, phía Nam là cánh đồng Ayun Hạ ngút ngát hàng ngàn héc ta. Đó là vùng đất đắc địa, đẹp hiếm có. Đất ấy còn thêm sức hấp dẫn bởi núi Tao Yang, huyền tích Vua Lửa và kiếm thần.
Nhiều gia đình từ các miền quê khác nhau, không có nghề nghiệp ổn định đành chuyển đến khu vực đèo Chư Sê thuộc xã H.Bông (huyện Chư Sê, Gia Lai) làm nghề chăn bò thuê. Chẳng mấy chốc đã lên đến hàng trăm hộ, như một xóm.
Thanh tra Sở Giao thông-Vận tải tỉnh Gia Lai vừa ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ đối với tài xế Ngô Xuân Minh (SN 1991, trú tại phường An Phú, thị xã An Khê) và Công ty TNHH một thành viên Hồng Ngân Phát Gia Lai (419 Lê Thánh Tôn, TP. Pleiku) tổng số tiền là 32,5 triệu đồng; đồng thời tước giấy phép lái xe của tài xế Ngô Xuân Minh 2 tháng.
Ở Tây Nguyên, có những người như vợ chồng Lích. Họ được ví von như những 'cao bồi' nơi miền Viễn Tây hoang dã của nước Mỹ ngày trước, sống một cuộc đời du mục dân dã, cần mẫn và gắn chặt với nghề chăn bò thuê…
Sáng 30-3, Công an huyện Phú Thiện cho biết đang phối hợp cùng Trung tâm Y tế huyện lập chốt kiểm tra phòng dịch Covid-19 trên quốc lộ 25 đoạn thuộc đèo Chư Sê, địa phận xã Ayun Hạ, huyện Phú Thiện.
Chúng tôi không vượt đèo Chư Sê, tức là không xuôi về thung lũng Ayun Pa thuộc vùng tưới của thủy lợi Ayun Hạ mà xuyên rừng để khám phá phần thượng nguồn sông Ayun. Thời tiết đầu mùa khô, trong sắc vàng của nắng ấm, dã quỳ bung nở miên man cùng gió ngàn rong ruổi bên triền thung lũng phía Đông Nam đỉnh Chư HDrung với đám cỏ đuôi chồn rộn ràng chào đón mùa hội mới của cao nguyên.
Sáng 12-1, anh Phan Quốc Phong (SN 1984, trú tại tổ 9, phường Yên Thế, TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai) điều khiển xe tải BKS 81C-018.26 lưu thông theo hướng từ huyện Chư Sê đi huyện Phú Thiện. Trên cabin xe lúc này còn có phụ xe là ông Nguyễn Quang Chiến (SN 1955) và vợ là bà Nguyễn Thị Hải (SN 1963) cùng trú tại thôn 7, xã Nghĩa Hưng, huyện Chư Pah. Trên thùng xe không chở theo hàng hóa.
Tại xã Hbông, huyện Chư Sê (Gia Lai), trong thời gian dài một doanh nghiệp khai thác 'đá lậu' nhưng không bị phát hiện...
* Ðơn vị thi công công trình ngầm, nắp hố ga trên đường Lê Lợi, quận Ngô Quyền, Hải Phòng, không cắm biển cảnh báo khu vực thi công, gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông.
Sự kiện 2 huyện Phú Thiện và Chư Sê (tỉnh Gia Lai) tổ chức ký kết hợp tác phát triển tuyến du lịch thác Phú Cường-hồ Ayun Hạ-Di tích lịch sử-văn hóa Plei Ơi vào đầu tháng 11 vừa qua được xem là động thái tích cực, mở ra triển vọng cho vùng đất đầy tiềm năng này.
Trên quốc lộ 25 có rất nhiều trường hợp xe công nông chở nông sản, hàng hóa cồng kềnh và chở thêm cả người ngồi vắt vẻo trên xe.
Tối 3/10, Công an huyện Phú Thiện (Gia Lai) cho biết, trên địa bàn vừa xảy ra vụ xe tải chở trụ tiêu mất lái, tông vào vách núi và bị lật giữa đèo khiến một người tử vong.
Đang vận chuyển trụ tiêu bê tông lưu thông trên đường (thuộc quốc lộ 25 theo hướng từ huyện Chư Sê đi huyện Phú Thiện), bất ngờ chiếc xe tải mất phanh và đâm vào vách núi. Hậu quả, khiến một người tử vong tại chỗ.
Chiều 30-9, nguồn tin từ Công an huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai cho hay, đơn vị này đang tiến hành điều tra làm rõ vụ tai nạn giao thông khiến 1 người tử vong tại khu vực đèo Chư Sê.
Tôi gõ cửa từng ngôi nhà người cao tuổi ở thôn Đoàn Kết (xã Ayun Hạ, huyện Phú Thiện, Gia Lai) để lần mở trang ký ức về những cuộc di dân xây dựng kinh tế mới theo chủ trương của Đảng và Nhà nước đầu thập niên 80 của thế kỷ trước. Ký ức ngày đầu đói khổ đã nhường chỗ cho niềm hân hoan của cuộc sống hiện tại đủ đầy.
Nuôi mộng làm giàu ở xứ người, nhiều người Jrai ở huyện Phú Thiện (Gia Lai) đã 'lạc lối' trên đất nước Thái Lan xa ngái. Để rồi, khi giấc mộng tan vỡ, họ phải chật vật tìm đường trở về quê hương, mong đoàn tụ với gia đình.
Những ngày mưa gió bời bời này, hàng chục mục đồng nơi đèo Chư Sê (xã Hbông, huyện Chư Sê) vẫn ngày ngày rong ruổi cùng đàn bò trên đồng cỏ, đơn giản chỉ để viết tiếp giấc mơ về cuộc sống đủ đầy hơn. Sẽ là động lực lớn nếu những mục đồng biết rằng, trong số những chủ trại bò nơi đây có nhiều người cũng đi lên từ phận chăn bò thuê. Nhờ chăm chỉ tích góp, nhiều người đã trở thành chủ trại bò với giá trị hàng tỷ đồng.
Thung lũng Ayun, Gia Lai thời điểm này đang xanh ngát màu lúa non. Ít ai biết rằng, trong 2 cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc, người dân nơi đây đã một lòng theo Đảng, theo Bác Hồ đứng lên đánh đuổi kẻ thù.
Tây Nguyên đang vào giữa mùa mưa. Mùa mưa Tây Nguyên có nhiều cái để nói, đặc biệt là khí hậu và màu sắc ảo hóa khôn lường.