Như một cơ duyên, một ngày tháng 8/2024, Hội Cựu chiến binh thành phố Hồ Chí Minh tổ chức hội nghị sơ kết công tác vận động tập hợp Cựu quân nhân giai đoạn 2020 - 2023, tôi gặp Thượng tướng Bế Xuân Trường, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Chủ tịch Hội Cựu Chiến binh Việt Nam. Khi còn công tác tại Báo Quân đội nhân dân và Trung tâm Phát thanh - Truyền hình Quân đội, tôi từng được tháp tùng Thượng tướng trong những dịp anh vào công tác tại các đơn vị phía Nam nhưng đây là lần đầu tiên tôi có cuộc trò chuyện với anh - người con ưu tú của quê hương cách mạng Cao Bằng.
Vào những ngày tháng 7 này, từng đoàn xe, từng lớp người từ khắp mọi miền đất nước, không hẹn mà gặp cùng tìm về Hà Giang – mảnh đất nơi địa đầu Tổ quốc. Nơi đây hơn ba thập kỷ trước, mưa bom bão đạn đã đổ xuống, biết bao anh hùng liệt sỹ đã nằm lại để giữ lấy từng tấc đất thiêng liêng trong cuộc chiến đấu để bảo vệ biên cương.
Trong căn nhà lá đơn sơ ở khu 2, xã Vô Tranh, huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ, cựu chiến binh (CCB) Lê Xuân Dũng dù tuổi cao, sức yếu nhưng vẫn một mình nuôi người con trai út là Lê Quốc Quân bị nhiễm chất độc da cam/dioxin. Cuộc sống của hai bố con ông Dũng rất khó khăn, phụ thuộc vào khoản trợ cấp chỉ hơn 1 triệu đồng/tháng của cháu Quân.
Ở mảnh đất nơi cuối trời miền biên ải phía Bắc của Tổ quốc, có một cựu chiến binh (CCB) suốt nhiều năm qua âm thầm vượt qua gập ghềnh, hiểm trở, thắp lửa tri ân các anh hùng liệt sĩ.
LTS: Trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc ở biên giới phía Bắc, mặt trận huyện Vị Xuyên (tỉnh Hà Giang) vô cùng đặc biệt bởi sự ác liệt khủng khiếp, khi nơi này được ví như 'lò vôi thế kỷ', hay 'cối xay thịt'.
Mới đây, thực hiện ủy quyền của Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), Công ty Xăng dầu Hà Giang (Petrolimex Hà Giang) đã tổ chức lễ khánh thành Nhà tưởng niệm Anh hùng liệt sỹ Làng Pinh tại thôn Thanh Sơn, xã Thanh Thủy, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
Nhân dịp kỷ niệm 74 năm Ngày Thương binh – Liệt sỹ (27.7.1947 – 27.7.2021), tôi có dịp đến thăm ông tại nhà riêng ở thành phố Hà Giang. Gặp ông, tôi thấy ông khỏe hơn, nước da sáng lên không như những tháng trước phải đi nằm viện, do di chứng của thương tật chiến tranh để lại, cộng sự bào mòn của một thời binh nghiệp và tuổi già; đôi bàn tay của ông vẫn còn hơi run run…
Do gắng quá sức, một con trâu đứt ruột chết tại chỗ. Con còn lại vẫn cùng quân dân kéo pháo. Khẩu pháo nhích từng chút cuối cùng cũng đưa về nơi an toàn. Sau khi hoàn thành sứ mệnh lịch sử, vài ngày sau, con trâu đó cũng 'hi sinh'. Câu chuyện đôi trâu kéo pháo ngày ấy đã trở thành huyền thoại.
Vì những sai lầm trong quá khứ, có người phải trả giá bằng bản án 2 năm tù, người nhiều thì 16 năm. Từng ấy thời gian trong song sắt nhà tù đủ để họ thấu hiểu và trân trọng cuộc sống thường nhật vốn có. Ngày bước chân rời khỏi trại giam cũng là lúc họ 'viết' lại cuộc đời bằng một trái tim lương thiện và một tư duy đổi mới để góp sức xây dựng quê hương. Đó là câu chuyện đậm tính nhân văn từ mô hình độc đáo: 'Giúp người lầm lỗi, đổi mới tư duy' (hay Tổ hoàn lương) ở xã Hữu Sản – Bắc Quang.
Cần Thơ có một con đường mang tên Trần Văn Hoài. Tiền Giang cũng có một trường THPT Trần Văn Hoài. Thoạt nghe qua, nhiều người cứ nghĩ là cùng một người nhưng trên thực tế lại là hai nhân vật cùng tên sống cùng sống ở giai đoạn lịch sử kháng chiến chống Pháp miền Tây Nam Bộ.
Trước những thông tin không chính thống xuất hiện càng nhiều, chỉ huy Trung đội bảo vệ Núi Đất mặt trận Vị Xuyên (Hà Giang) đã viết hồi ký kể lại những ngày chống quân Trung Quốc xâm lược bi hùng, đầy máu và tinh thần quả cảm của bộ đội ta.