Trong tiếng Việt, rất nhiều từ ghép đẳng lập bị nhận lầm là từ láy. Sau đây là một số trường hợp mà nhóm biên soạn Từ điển từ láy tiếng Việt (Viện Ngôn ngữ - Hoàng Văn Hành chủ biên - NXB Khoa học Xã hội - 2011) đã thu thập và giải nghĩa (phần sau gạch đầu dòng để trong ngoặc kép là nguyên văn của từ điển; phần xuống dòng là trao đổi của chúng tôi).
Báo chí Cách mạng Việt Nam là tiếng nói của Đảng, Nhà nước và các tổ chức chính trị, xã hội, nghề nghiệp; là diễn đàn tin cậy của nhân dân, đồng thời cũng là vũ khí sắc bén chống lại các thế lực thù địch của cách mạng, đấu tranh chống tiêu cực bảo vệ lợi ích của nhân dân. Vậy nên, với tư cách là người truyền tin, người định hướng, dẫn dắt dư luận xã hội, hướng đến những giá trị tiến bộ, lành mạnh, văn minh, cho nên, dù thông tin, tuyên truyền, phản ánh bất cứ vấn đề gì trong xã hội, dù ca ngợi, cổ vũ hay phê bình, phê phán, nhà báo phải luôn chắt lọc, lựa chọn, cân nhắc, sử dụng từ ngữ sao cho phù hợp, đúng mực, đúng lúc, đúng chỗ, đúng đối tượng. Hơn nữa, một trong những nhiệm vụ quan trọng của báo chí và nhà báo đã được quy định trong Luật Báo chí 2016 là 'góp phần giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt'.
Đề thi môn tiếng Việt lớp 4 của một trường tiểu học ở TP Thanh Hóa (năm học 2021-2022), yêu cầu học sinh nhận diện từ láy như sau: 'Từ nào không phải từ ghép: A. châm chọc; B. vương vấn; C. phẳng lặng; D. nóng nực'.
Từ điển từ láy tiếng Việt (Viện Ngôn ngữ - Hoàng Văn Hành chủ biên) thu thập 'miếu mạo' và giải thích: 'MIẾU MẠO dt. Miếu (nói khái quát). Tu sửa đền chùa, miếu mạo. '...cô tây Hoẻn dắt đức lang quân đi khắp đình chùa miếu mạo' (Ngô Tất Tố)'.
Trong 6 nhiệm kỳ qua (từ khóa IV đến khóa IX), các vị thành viên trong Hội đồng tư vấn về dân tộc của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã làm tốt công tác nghiên cứu, đề xuất ý kiến về những nội dung có liên đến những dự thảo văn bản ban hành, bổ sung, sửa đổi các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Bài viết đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội đồng tư vấn về dân tộc.
'Hằng ngày' và 'hàng ngày', cách viết nào đúng chính tả? Đây là câu chuyện được đưa ra bàn luận khá nhiều, và câu trả lời thường là: viết 'hằng ngày' đúng, viết 'hàng ngày' là sai.
Trong tiếng Việt 'lung tung' và 'linh tinh' là hai từ được xếp vào loại từ láy, trong đó các yếu tố cấu tạo từ đều không có khả năng độc lập trong hành chức. Tuy nhiên, có lẽ ít người biết rằng, đây đều là những từ Việt gốc Hán.
Chủ đầu tư đồng thời là đơn vị khai thác vận tải trên sông Sài Gòn cho biết sẽ đổi tên 'Ga tàu thủy Bạch Đằng' thành 'Bến tàu Bạch Đằng'.
Từ một sinh viên ngành Răng Hàm Mặt khóa 2022, Nguyễn Thanh Nguyên, sinh viên Trường Đại học Trà Vinh mạnh dạn ứng tuyển chương trình học bổng YSEALI Academic Fellows 2023 của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.
PGS.TS Phan Trọng Thưởng chia sẻ suy tư đầy trách nhiệm trong chặng đường mới của Viện Văn học (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội).
Cả hai từ 'thân thích ' và 'thân thiết ' đều được Từ điển từ láy tiếng Việt (Viện Ngôn ngữ - Hoàng Văn Hành chủ biên) thu thập và giải nghĩa. Sau đây, chúng ta sẽ tìm hiểu nghĩa của từng yếu tố cấu tạo từ của hai 'từ láy' này.
Từ điển từ láy tiếng Việt (Viện Ngôn ngữ - Hoàng Văn Hành chủ biên) thu thập từ 'lú nhú' và giảng như sau: 'lú nhú đgt. Mới nhú lên, mới mọc lên một loạt với độ dài ngắn, cao thấp không đều nhau. Măng lú nhú khắp rặng tre. Ngô tra được mấy ngày đã mọc lú nhú. 'Những gốc cam lú nhú một lớp quả non'.
'Tử tế' và 'tinh tế' là hai từ Việt gốc Hán, được Từ điển từ láy tiếng Việt (Viện Ngôn ngữ - Hoàng Văn Hành chủ biên – NXB Khoa học Xã hội - 2011) thu thập và giải nghĩa. Xét nghĩa gốc Hán [lịch đại], thì đây đều là những từ ghép đẳng lập.
'Tử tế' và 'tinh tế' là hai từ Việt gốc Hán, được Từ điển từ láy tiếng Việt (Viện Ngôn ngữ - Hoàng Văn Hành chủ biên – NXB Khoa học Xã hội - 2011) thu thập và giải nghĩa. Xét nghĩa gốc Hán [lịch đại], thì đây đều là những từ ghép đẳng lập.
Ngày 15-7, diễn đàn 'Gìn giữ tiếng Việt ở nước ngoài' kỷ niệm hai năm ngày thành lập. Từ những câu chuyện cá nhân đã trở thành chuyện của chúng ta, cũng nhờ tình yêu bền bỉ rung động đúng cách.
Từ điển từ láy tiếng Việt (Viện Ngôn ngữ - Hoàng Văn Hành chủ biên - NXB Khoa học Xã hội, 2011) thu thập và giải nghĩa: 'khuây khỏa. đgt. Nguôi dịu đi phần nào những nhớ thương, buồn thảm; khuây nói khái quát. Đi chơi cho khuây khỏa vì sau những cuộc thay đổi trong gia đình bà cụ hay cả nghĩ.' (VN, 1-61)'.
Một độc giả thắc mắc: 'Tôi thấy hàng ngày mọi người dùng từ 'luyên thuyên' rất nhiều. Vậy, xin mục 'Cà kê chuyện chữ nghĩa' cho biết chính xác là 'huyên thuyên' hay là 'luyên thuyên'?
Một độc giả thắc mắc: 'Tôi thấy hàng ngày mọi người dùng từ 'luyên thuyên' rất nhiều. Vậy, xin mục 'Cà kê chuyện chữ nghĩa' cho biết chính xác là 'huyên thuyên' hay là 'luyên thuyên'?
Một số từ như khô khao, khát khao, khao khát, được Từ điển từ láy tiếng Việt (Viện Ngôn ngữ - Hoàng Văn Hành chủ biên) thu thập và giải nghĩa. Vậy, khao trong những từ vừa nêu có nghĩa là gì?
Sao lại gọi là 'bệ vệ'?
Vũ có một thói quen, viết cái gì, trước khi in là 'xuất bản' miệng ngay tại những cuộc tao ngộ bạn bè bằng trí nhớ siêu việt của mình.
Từ điển từ láy tiếng Việt (Viện Ngôn ngữ - Hoàng Văn Hành chủ biên) thu thập vài giải nghĩa: 'nanh nọc tt. Đanh đá, hung ác và hiểm độc, thường lộ ra một cách đáng sợ. Con người gian ác, nanh nọc'.
Thủ tướng Campuchia Hun Sen hôm 23/8 xác nhận việc thành lập khoa Việt Nam học tại Đại học Hoàng gia Phnom Penh (RUPP), nói rằng điều này 'sẽ chỉ có lợi'.
Từ điển từ ngữ Nam Bộ định nghĩa nhà báo là người không có việc làm, ăn bám gia đình, song theo các chuyên gia, đây là cách định nghĩa rất tiêu cực và không hợp đưa vào từ điển.
Ngày 8-4, Hội Nhà văn TPHCM đã tổ chức buổi ra mắt Hội đồng Văn học dịch với 3 thành viên, gồm các dịch giả: Hiền Nguyễn, Nguyễn Lệ Chi và Dương Kim Thoa.
Việc tiếp tục duy trì, củng cố quan hệ Ukraine - Việt Nam là rất cần thiết, việc giảng dạy tiếng Việt góp phần nâng cao uy tín, vị thế của nhà trường, đồng thời sẽ mở ra nhiều hơn cơ hội việc làm cho các sinh viên...
Mới đây, trên trang cá nhân của hoa hậu Thu Thủy, gia đình đã có thông báo đầu tiên liên quan đến di nguyện xuất bản tiểu thuyết của chị.
Gia đình Hoa hậu Nguyễn Thu Thủy cho biết tang lễ của cô được tổ chức đơn giản và đảm bảo nghiêm những nguyên tắc an toàn phòng chống dịch trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp.
Nguyễn Thu Thủy đăng quang Hoa hậu Việt Nam năm 1994, tôi bắt đầu phỏng vấn chị từ quãng năm 2000. Số lần phỏng vấn dày đến nỗi, người phụ trách trực tiếp của tôi lúc đó, nhà báo Võ Hồng Thu, cứ có việc liên quan đến Thủy đều bảo: 'nhà Thu Thủy học' đi đi! Phỏng vấn quá nhiều, giữa tôi và Thủy hình thành một mối quan hệ tạm gọi là 'có thể chia sẻ'.
Ngày 28/4, Hiệp hội Xúc tiến phát triển Điện ảnh Việt Nam và Hiệp hội điện ảnh Hoa Kỳ đã tổ chức hội thảo trực tuyến quốc tế về điện ảnh Việt Nam.
Ngày 28/4, Hiệp hội Xúc tiến phát triển Điện ảnh Việt Nam (VFDA), Hiệp hội Điện ảnh Hoa Kỳ (MPA) chủ trì, phối hợp với Viện Ngôn ngữ - Quốc tế học (ILACS) thuộc Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh (UEH) và Trung tâm Sản xuất và Phát triển Nội dung số (VTV Digital), Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức hội thảo quốc tế 'Nền công nghiệp Điện ảnh Việt Nam – Phát triển bền vững và mang tính cạnh tranh quốc tế'.
Hội thảo quốc tế chủ đề Nền công nghiệp Điện ảnh Việt Nam – Phát triển bền vững và mang tính cạnh tranh quốc tế diễn ra sáng 28-4 tại TP HCM.