Thí điểm chính sách đặc thù, khơi thông điểm 'nghẽn' cho Hải Phòng

Sáng 13/5, thừa ủy quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thay thế Nghị quyết số 35/2021/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hải Phòng (nghị quyết mới).

Theo ông Nguyễn Văn Thắng, việc ban hành nghị quyết mới để khơi thông các điểm "nghẽn" cho Hải Phòng, tạo đột phá, có sức lan tỏa lớn trong vùng đồng bằng sông Hồng và đóng góp lớn hơn vào mục tiêu tăng trưởng cao trong giai đoạn 2026-2030 của cả nước là cần thiết và phù hợp với mục tiêu Bộ Chính trị đã đặt ra.

Dự thảo nghị quyết của Quốc hội quy định 6 nhóm chính sách lớn với 41 chính sách cụ thể gồm quản lý đầu tư; quản lý tài chính, ngân sách nhà nước; quản lý quy hoạch, đô thị, tài nguyên và môi trường; quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức thuộc TP Hải Phòng quản lý; thành lập và các cơ chế, chính sách trong Khu Thương mại tự do tại TP Hải Phòng.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày dự thảo.

Về chính sách về thành lập khu thương mại tự do (TMTD) tại TP Hải Phòng, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, chính sách này tạo hành lang pháp lý để thực hiện thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù vượt trội, mang tính đột phá nhằm thu hút đầu tư, tài chính, thương mại, dịch vụ thúc đẩy xuất khẩu, công nghiệp, hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao.

Bên cạnh đó, việc phân cấp cho UBND TP Hải Phòng quyết định thành lập là phù hợp chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền với phương châm "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".

Nhằm đẩy mạnh thu hút đầu tư, thúc đẩy sản xuất kinh doanh trong Khu TMTD thế hệ mới Hải Phòng, dự thảo Nghị quyết quy định một số chính sách đặc thù ưu đãi như đơn giản hóa thủ tục hành chính trong thủ tục đầu tư, kinh doanh; thủ tục xuất nhập khẩu; thủ tục xuất nhập cảnh, tạm trú và giấy phép lao động.

Bộ trưởng Bộ Tài chính cho hay để thực hiện thí điểm cơ chế "một cửa, tại chỗ" đối với Khu TMTD Hải Phòng, dự thảo nghị quyết quy định Ban quản lý Khu kinh tế Hải Phòng được thực hiện chức năng quản lý nhà nước trực tiếp đối với các khu chức năng thuộc khu TMTD Hải Phòng và giao thẩm quyền cho ban quản lý giải quyết trực tiếp các thủ tục về cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa.

Bên cạnh đó, ban quản lý được cấp, cấp đổi, cấp lại, điều chỉnh, thu hồi giấy phép kinh doanh, giấy phép lập cơ sở bán lẻ cho nhà đầu tư và cấp, cấp lại, gia hạn, thu hồi giấy phép lao động và xác nhận người lao động nước ngoài không thuộc diện cấp giấy phép lao động vào khu TMTD Hải Phòng.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết việc thí điểm thành lập khu TMTD là cần thiết, là quyết tâm chính trị của TP Hải Phòng và Chính phủ, có đủ căn cứ chính trị, cơ sở pháp lý. Tuy nhiên, đây là vấn đề lớn, không chỉ mang tính chất kinh tế mà liên quan đến quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

Cơ quan thẩm tra đề nghị làm rõ tác động đến tăng trưởng kinh tế, ngân sách, xã hội; tính lan tỏa vùng miền...; cơ chế quản lý rủi ro, cơ chế giám sát bảo đảm một mặt thông thoáng song giữ vững an toàn tài chính, an ninh kinh tế, trật tự xã hội; trách nhiệm trong triển khai của các cá nhân, tổ chức liên quan.

Về chính sách thí điểm trong khu TMTD Hải Phòng, theo ông Phan Văn Mãi, dự thảo quy định chính sách ưu đãi thuế trong khu TMTD, cơ quan thẩm tra tán thành việc áp dụng mức ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp do chỉ tương tự như mức áp dụng với khu kinh tế; song thời gian áp dụng dài hơn.

Cơ quan thẩm tra đề nghị cân nhắc thời hạn ưu đãi; trường hợp doanh nghiệp thuộc đối tượng áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu thì thực hiện nộp thuế theo quy định tương ứng.

Về chính sách về chuyển khẩu hàng hóa, cơ quan thẩm tra đề nghị cần làm rõ về quy trình, cơ chế quản lý, kiểm soát đối với hoạt động của chuyển khẩu hàng hóa để kiểm soát chặt chẽ, ngăn chặn các hành vi đầu tư "núp bóng", lợi dụng quy định mới của khu TMTD để chuyển tải bất hợp pháp sang nước thứ 3.

Quang Phong/Báo Tin tức và Dân tộc