Thỏa thuận thương mại Anh - Mỹ chưa có hiệu lực, mức thuế quan vẫn giữ nguyên
Một tháng sau khi Anh và Mỹ tuyên bố đạt được thỏa thuận thương mại lịch sử, các mức thuế trừng phạt đối với hàng xuất khẩu chủ lực của Anh như ô tô, thép và nhôm vẫn chưa được dỡ bỏ, làm dấy lên lo ngại về khả năng thực thi thực tế của cam kết.
Tổng thống Donald Trump (giữa bên phải) gặp Thủ tướng Anh Keir Starmer (giữa bên trái), cùng với Phó Tổng thống Mỹ JD Vance (bên phải) và Ngoại trưởng Anh David Lammy (bên trái) tại phòng Bầu Dục ngày 27/2. Ảnh: Getty images
Theo tờ Politico ngày 9/6, thỏa thuận được ký ngày 8/5 giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Anh Keir Starmer được kỳ vọng sẽ ngay lập tức cắt giảm mức thuế 25% do Washington áp dụng. Tuy nhiên, đến nay mức thuế vẫn được giữ nguyên và không có mốc thời gian cụ thể nào cho việc thực thi. Giới doanh nghiệp Anh cho biết có thể phải đến cuối tháng 6 mới có thay đổi, nhưng vẫn chưa nhận được cam kết chính thức từ phía Mỹ.
Trả lời tại Quốc hội tuần qua, Thủ tướng Starmer thừa nhận có thể cần “vài tuần nữa” để thỏa thuận có hiệu lực. Trong khi đó, ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social rằng thỏa thuận đang “phát huy hiệu quả”, song không đưa ra thời hạn cụ thể nào.
Tại cuộc gặp ngày 3/6 ở Paris, Bộ trưởng Kinh doanh và Thương mại Anh Jonathan Reynolds đã thúc giục Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer xác định thời điểm bắt đầu triển khai giảm thuế. Theo Chính phủ Anh, hai bên cùng mong muốn thúc đẩy giảm thuế theo từng ngành, song quá trình thực thi đang gặp nhiều vướng mắc về kỹ thuật và chính trị.
Cùng ngày, Bộ trưởng Công nghiệp Anh Sarah Jones cũng có cuộc họp với các doanh nghiệp trong lĩnh vực thép và nhôm, thông báo khả năng thuế suất sẽ được đưa về 0 vào cuối tháng 6. Tuy nhiên, phía Mỹ hiện chỉ cam kết duy trì mức thuế 25% đối với Anh, thay vì tăng lên 50% như với các đối tác khác - động thái được đánh giá là chỉ mang tính hoãn thi hành tạm thời.
Theo sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Mỹ, mức thuế 50% có thể được áp dụng kể từ ngày 9/7 nếu Washington đánh giá rằng Anh chưa thực thi đầy đủ các cam kết, trong đó có việc loại Trung Quốc khỏi chuỗi cung ứng và tăng cường tiếp cận thị trường Anh cho nông sản Mỹ.
Người phát ngôn Chính phủ Anh cho biết London hoan nghênh việc thép Anh được miễn áp thuế bổ sung và sẽ tiếp tục phối hợp với phía Mỹ nhằm thúc đẩy thực thi thỏa thuận. Tuy nhiên, phe đối lập tại Anh cho rằng Chính phủ cần minh bạch hơn, khi đến nay thỏa thuận vẫn chưa mang lại kết quả cụ thể nào về thuế quan.
Thực tế, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu của Anh đang gánh chịu tổn thất đáng kể. Hãng ô tô Jaguar Land Rover đã buộc phải tạm ngừng xuất khẩu sang Mỹ từ tháng 4, khi mức thuế 25% bắt đầu có hiệu lực, và chỉ nối lại hoạt động vào đầu tháng 6 sau khi chính phủ thông báo về thỏa thuận thương mại mới. Doanh nghiệp này cho biết đang kỳ vọng được hoàn thuế đối với các lô hàng xuất khẩu kể từ ngày 8/5, song đến nay vẫn chưa có văn bản pháp lý chính thức xác nhận.
Tata Steel - doanh nghiệp có doanh thu từ 100 - 150 triệu bảng mỗi năm tại thị trường Mỹ - khẳng định mức thuế 25% đã “gây ảnh hưởng nghiêm trọng” đến hoạt động và kế hoạch xuất khẩu. Trong khi đó, các hãng ô tô Anh bày tỏ lo ngại rằng yêu cầu loại Trung Quốc khỏi chuỗi cung ứng sẽ khiến họ gặp khó khăn trong việc tiếp cận hạn ngạch miễn thuế mới.
Chuyên gia Sam Lowe thuộc công ty Flint Global cảnh báo rằng các quy định mới có thể gây trở ngại lớn cho doanh nghiệp Anh. Ông nhận định nếu thỏa thuận không sớm được thực thi, niềm tin từ giới kinh doanh sẽ tiếp tục suy giảm.
