TP.HCM ưu tiên các khu công nghiệp xanh, thân thiện với môi trường

Sáng 9- 5, Ban Quản lý các Khu chế xuất và công nghiệp TP (Hepza) phối hợp cùng UBND huyện Bình Chánh tổ chức "Hội nghị công bố quy hoạch các khu công nghiệp TP.HCM thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và giải pháp thu hút đầu tư năm 2025".

Các đại biểu thảo luận về định hướng phát triển các Khu chế xuất, Khu công nghiệp TP.HCM giai đoạn 2021-2023, tầm nhìn đến năm 2050. Ảnh: THU HÀ

Công bố quy hoạch các Khu công nghiệp

Ông Phạm Thanh Trực, Phó Trưởng ban Hepza cho biết, ngày 31-12-2024, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định (QĐ) số 1711 về phê duyệt quy hoạch TP.HCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trong đó có nội dung liên quan đến lĩnh vực công nghiệp và phát triển các Khu chế xuất (KCX), Khu công nghiệp (KCN) trên địa bàn TP.HCM.

Trong giai đoạn phát triển mới, đối với các KCN hiện hữu, ông Trực thông tin, TP định hướng giữ lại toàn bộ quỹ đất công nghiệp và chuyển đổi theo chiều sâu, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, tái cơ cấu các ngành công nghiệp theo hướng phát triển công nghệ cao, sáng tạo, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.

Đồng thời chuyển dịch nhanh những lĩnh vực công nghiệp, sản xuất sử dụng nhiều tài nguyên, ít hàm lượng giá trị gia tăng sang sử dụng công nghệ cao, thân thiện môi trường.

Hiện nay, Hepza phối hợp các công ty phát triển hạ tầng KCX, KCN nghiên cứu lập đề án chuyển đổi thí điểm tại 5 KCX, KCN hiện hữu gồm: Tân Thuận, Hiệp Phước, Tân Bình, Cát Lái, Bình Chiểu. 5 KCN này có định hướng chuyển đổi sang mô hình KCN công nghệ cao; KCN sinh thái; KCN - đô thị - dịch vụ; trung tâm logistics.

Đối với các KCN mới, TP định hướng xây dựng, phát triển các KCN thông minh, hiện đại với các phân KCN chuyên ngành phù hợp với định hướng của TP.

Cụ thể, hiện TP có 4 KCN đã được quy hoạch, đề xuất thành lập mới, từ trước khi ban hành QĐ 1711 bao gồm: Hiệp Phước giai đoạn 3 (500 ha), Vĩnh Lộc 3 (200 ha), Phạm Văn Hai I (379 ha), Phạm Văn Hai II (289 ha).

Bên cạnh đó, có thêm 10 khu công nghiệp mới được bổ sung quy hoạch theo QĐ1711 gồm: An Phú (328 ha), Nhị Xuân (199 ha), Phạm Văn Hai III (238 ha), Lê Minh Xuân 4 (200 ha), Trung An (300 ha), Tân Phú Trung 2, 3 và 4 (tổng diện tích 600 ha), Bình Khánh 1 (300 ha) và Bình Khánh 2 (300 ha).

TP.HCM dự kiến đầu tư 14 khu công nghiệp mới với tổng diện tích 3.833 ha. Trong giai đoạn 2025 - 2027, đầu tư 4 khu công nghiệp Phạm Văn Hai I và II, Vĩnh Lộc 3, Nhị Xuân.

Giai đoạn 2027 - 2030, đầu tư 5 khu công nghiệp An Phú, Trung An, Lê Minh Xuân 4, Phạm Văn Hai III và Hiệp Phước 3.

Giai đoạn 2030 - 2033 đầu tư thêm 5 khu công nghiệp gồm Tân Phú Trung 2, Tân Phú Trung 3 và 4, Bình Khánh 1 và 2.

Cũng theo Hepza, đơn vị này xây dựng chương trình kế hoạch, phương án chi tiết tổ chức thực hiện quy hoạch. Trong đó có lưu ý đến không gian phát triển công nghiệp được mở rộng thông qua kết nối vùng có tác động tương hỗ sau khi các KCN tỉnh Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu sáp nhập vào TP.HCM, để tăng cường tính liên kết vùng.

Cần tính toán tới tới ngành nghề thu hút đầu tư

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Tấn Phong, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Tân Thuận (KCX Tân Thuận), đánh giá cao đề án quy hoạch 14 KCN, cũng như những cởi mở của TP trong phát triển công nghiệp.

Theo ông Phong, trong đề án quy hoạch KCX, KCN mới này, TP dự kiến tập trung thu hút nhiều dự án về công nghiệp cao, tuy nhiên ông cho rằng cần tính toán tới yếu tố ngành đó liệu có phục vụ số đông nhu cầu thị trường hay không.

"Nếu ngành đó không phục vụ được thị trường, thì tôi e rằng khó thu hút đầu tư. Cạnh đó, nếu đã muốn thu hút các ngành về công nghệ cao, điện tử... thì cũng phải tính toán tới việc dành quỹ đất để xây dựng các trường, trung tâm đào tạo về nguồn nhân lực chất cao. Cần lưu tâm tới hạ tầng điện, giao thông, các vấn đề logistics..."- ông Phong đặt vấn đề.

Tương tự, ông Phan Minh Toàn Thư, Giám đốc Tổng công ty phát triển đô thị Kinh Bắc chi nhánh TP.HCM, cũng khuyến nghị việc chọn đầu tư phải có chọn lọc. Theo đó, cần ưu tiên chọn lĩnh vực công nghệ sạch, công nghệ cao, thay vì các ngành thâm dụng lao động, ô nhiễm môi trường.

Ông Thư cũng đề xuất cần tăng cường hơn nữa sự trao đổi giữa các ban quản lý với doanh nghiệp, vì đa phần các đơn vị đầu tư đều đến từ nước ngoài. Khi có sự trao đổi, họ mới quyết định đầu tư lâu dài, bởi có một thực tế ông Thư chỉ ra là các doanh nghiệp FDI cho hay Việt Nam hay TP.HCM không phải là điểm đến duy nhất của họ.

Cũng trong vấn đề thu hút đầu tư, ông Võ Thanh Phong, Trưởng ban Quản lý các KCN tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, bày tỏ khi làm khu công nghiệp thì ai cũng muốn làm công nghệ cao, chế biến, chế tạo... nhưng khi chưa có cơ chế rõ ràng, nếu chỉ giới hạn một số ngành nghề nhất định thì rất khó kêu gọi đầu tư.

"Do đó, cần mở rộng ngành nghề, không nên khu trú vào một hoặc một số lĩnh vực nào cả, miễn sao các ngành nghề đó đảm bảo các vấn đề cam kết, môi trường, phát triển bền vững"- ông Phong nói

Ưu tiên phát triển các ngành nghề thân thiện với môi trường

Phát biểu chỉ đạo, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan đề nghị Hepza tiếp thu các ý kiến góp ý của các đơn vị, nhất là vấn đề tăng cường các buổi đối thoại trực tiếp với doanh nghiệp.

Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan phát biểu chỉ đạo tại hội nghị. Ảnh: THU HÀ

Ông Hoan cũng nhấn mạnh, khi có quy hoạch cụ thể ở từng giai đoạn, thì tới giai đoạn nào Hepza cũng cần mời doanh nghiệp tham dự đóng góp ý kiến trực tiếp. Từ đó, tổng hợp và điều chỉnh sao cho phù hợp với tình hình thực tiễn.

Cũng theo ông Hoan, sau thời gian dài phát triển, công nghiệp của TP cũng đã đến lúc phải thay đổi mạnh mẽ, theo chiều hướng hiện đại, xanh... để cạnh tranh với các địa phương và quốc gia khác.

Chính vì thế, ông đề nghị các khu công nghiệp hiện hữu phải tự thay đổi, không chờ đến khi kết thúc thời gian hoạt động dự án rồi mới làm.

Phó chủ tịch UBND TP.HCM cũng hoan nghênh 5 KCN đã chủ động xây dựng đề án chuyển đổi, nhất là KCN Tân Thuận - hiện đã thuê được đơn vị tư vấn và lập được kế hoạch chuyển đổi .

Cũng theo ông Hoan, các KCN, KCX và ban quản lý cần phải xây dựng một khung tiêu chí cơ bản như khung về chỉ tiêu xanh, sạch, sinh thái..., thay vì quá chi tiết- vừa tốn thời gian, vừa không phù hợp cho cụ thể các ngành nghề.

Theo đó, hiện nay thẩm quyền thành lập khu công nghiệp do UBND TP.HCM quyết định, do đó thủ tục sẽ đơn giản hơn, vấn đề còn lại là phải mạnh mẽ cải thiện thủ tục sao cho đơn giản nhất, để tăng cường nguồn vốn đầu tư.

Về ngân sách, ông Hoan cũng thông tin, TP sẽ bố trí ngân sách cho các trung tâm công nghệ trên địa bàn, tập trung vào việc hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, thu hút và bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là sinh viên và các chuyên gia đầu ngành.

Dự kiến, nguồn lực tài chính dành cho các hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D), đổi mới sáng tạo sẽ vào khoảng 360 tỉ đồng mỗi năm.

Tiếp thu ý kiến chỉ đạo, ông Lê Văn Thinh, Trưởng Ban quản lý Hepza cho biết, sẽ hoàn thiện các thủ tục và điều kiện để thành lập các KCN mới theo quy hoạch đã được phê duyệt.

Cạnh đó, đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng chuyển đổi số trong công tác quản lý, điều hành cũng như cấp phép đầu tư, xây dựng dự án...

Ông Lê Văn Thinh, Trưởng Ban quản lý Hepza. ẢNH: THU HÀ

Song song với đó, Hepza sẽ tăng cường xúc tiến, quảng bá đầu tư, thực hiện hiệu quả các chính sách ưu đãi và hỗ trợ đầu tư theo quy định của Chính phủ và TP.

Trong đó, tập trung vào các dự án thuộc lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ xanh, ít thâm dụng lao động, thân thiện với môi trường.

Tăng cường hỗ trợ các doanh nghiệp trong KCN, KCX hiện hữu đổi công nghệ, mở rộng sản xuất tiên tiến, xanh sạch và tích cực tháo gỡ các khó khăn vướng mắc của doanh nghiệp.

"Chúng tôi cũng xin khẳng định hiện chúng tôi chưa có một quyết định chính thức nào về các lĩnh vực được đầu tư tại KCN, KCX. Việc lấy ý kiến của các doanh nghiệp là yếu tố tiên quyết để chúng tôi phát triển KCN, KCX hoạt động hiệu quả"- ông Thinh nói.

THU HÀ