Trăn trở chuyện nghề của nữ nghệ sĩ gần 20 năm 'ngâm mình trong nước'

Nghệ sĩ múa rối nước Nguyễn Thúy Lan (bìa phải) và các đồng nghiệp trong một buổi diễn

Mong muốn duy trì nghệ thuật độc đáo ngay từ tên gọi

+ Con đường đến với múa rối nước của chị bắt đầu như thế nào?

Năm 2002, tôi thi đỗ vào Nhà hát Múa rối Việt Nam, sau đó được cử đi học tại trường Đại học Sân khấu điện ảnh. Năm 2006, tôi tốt nghiệp và làm việc tại Nhà hát Múa rối Việt Nam từ đó đến nay. Gần 20 năm "ngâm mình trong nước", trải qua biết bao nhọc nhằn, tôi vẫn kiên trì gắn bó với nghề. Múa rối nước gắn liền với nền văn minh lúa nước của dân tộc Việt Nam. Múa rối nước là nét văn hóa truyền thống đặc sắc, độc đáo, chỉ có ở nước ta. Không chỉ riêng tôi, tất cả những ai là diễn viên múa rối đều mong muốn gìn giữ và phát huy nghệ thuật truyền thống đặc sắc này.

+ Chị nhận định thế nào về sự phát triển của múa rối nước trong tương lai?

Nét độc đáo của loại hình nghệ thuật này được thể hiện ngay từ tên gọi "múa rối nước". Đó là lấy nước làm sân khấu biểu diễn. Mặt nước ao hồ vừa là sân khấu, là môi trường để con rối hoạt động dưới sự điều khiển của nghệ sĩ. Mặc dù múa rối nước vẫn giữ được sức hút với công chúng trong và ngoài nước nhưng môn nghệ thuật cũng đang đối mặt với nhiều thử thách. Nghề này đòi hỏi sức khỏe, sự khéo léo và khả năng hát, diễn sao cho khớp với con rối. Làm sao để thế hệ trẻ yêu và giữ nghề, đó là điều chúng tôi luôn băn khoăn.

Nghệ sĩ múa rối nước Nguyễn Thúy Lan

Múa rối nước có phát triển được hay không còn phụ thuộc vào bàn tay, khối óc, sức sáng tạo của những người làm nghề. Hiện tại, nghệ sĩ chúng tôi chỉ biết cố gắng mỗi ngày để làm sao múa rối nước luôn tồn tại. Gần đây, những vở diễn kết hợp trên cạn và dưới nước mà Nghệ sĩ Nhân dân, Giám đốc Nhà hát Múa rối Việt Nam Nguyễn Tiến Dũng làm đạo diễn đang được khán giả trong và ngoài nước đón nhận. Có lẽ đây chính là một hướng phát triển cho múa rối nước, bằng cách kết hợp truyền thống với hiện đại.

"Để tồn tại trước hết phải say nghề"

+ Để làm một nghệ sĩ múa rối nước giỏi, theo chị, cần có tay nghề và khả năng cảm thụ như thế nào?

Để làm một nghệ sĩ múa rối nước giỏi trước tiên phải yêu nghề, say nghề, đam mê với nghề. Đi cùng với đó là phải có một người thầy đồng hành, dẫn dắt, truyền cảm hứng để cùng sáng tạo, cùng gìn giữ và phát huy.

+ Làm nghề đã được gần 20 năm, chị nhận được sự ủng hộ của người thân như thế nào trước những khó khăn của nghề?

Nhìn lại gần 20 năm theo nghề, mỗi bước đi của tôi luôn có sự ủng hộ của người thân. Ngay từ đầu, có lẽ bố mẹ biết tôi và nghề múa rối nước "có duyên" với nhau nên mới động viên tôi theo nghề. Rồi khi tôi trở thành diễn viên của Nhà hát, những buổi tối đi diễn, bố mẹ đều sắp xếp thời gian đến xem. Để tôi yên tâm theo nghề, bố mẹ đã quyết định bán mảnh đất của gia đình, mua cho tôi một căn chung cư nhỏ ở gần Nhà hát để tiện đi làm.

+ Chị có dự định gì trong năm nay?

Tôi vẫn học hỏi hằng ngày, làm việc và cống hiến, cố gắng phát huy những gì mà lớp nghệ sĩ đi trước để lại, cùng gìn giữ và bảo tồn nghệ thuật rối nước - nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Việt Nam.

+ Xin cảm ơn chị đã chia sẻ!

An Khê (Thực hiện)