Văn bản chính sách phải sớm 'đi vào cuộc sống', tránh mang tính hình thức

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. Ảnh: Ngô Hùng.

Nỗ lực hoàn thành khối lượng công việc khổng lồ

Phát biểu tại Hội nghị giao ban đánh giá tình hình thực hiện chương trình công tác tháng 5/2025, kế hoạch triển khai chương trình công tác tháng 6/2025, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng đánh giá, trong tháng 5, Bộ Tài chính đã chủ động triển khai một khối lượng công việc rất lớn, đặc biệt là trong công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật. Ngay tại Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV, Bộ Tài chính đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao chuẩn bị khoảng 23-24 dự án luật, nghị quyết trình Quốc hội.

"Trong thời gian qua, tôi ghi nhận và đánh giá cao sự cố gắng, nỗ lực của các cơ quan, đơn vị trong công tác này. Mặc dù khối lượng công việc rất lớn, nhiều dự án luật cấp bách, đột xuất với thời gian chuẩn bị ngắn, nhưng các đơn vị đã phối hợp làm tốt, chuẩn bị phù hợp với yêu cầu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và trình Quốc hội xem xét nhiều dự án luật, nghị quyết quan trọng”, Bộ trưởng đánh giá.

Nổi bật, Bộ Tài chính đã trình Quốc hội thông qua hai nghị quyết quan trọng: Nghị quyết số 196/2025/QH15 về điều chỉnh, bổ sung dự toán ngân sách nhà nước năm 2025 và Nghị quyết số 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt để phát triển kinh tế.

Đồng thời, đã tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội để chỉnh lý các dự án luật, phục vụ kỳ họp tới. Ngoài ra, có 11 đề án trình Chính phủ, trong đó có dự án Luật thu nhập cá nhân (thay thế); Luật quản lý thuế (sửa đổi) và dự án Luật tiết kiệm, chống lãng phí sẽ được trình tại kỳ họp tới đây.

Về tình hình thu chi ngân sách, Bộ trưởng thông báo tổng thu ngân sách trong tháng 5 ước đạt 172.400 tỷ đồng, bằng 8,8% dự toán. Lũy kế 5 tháng đầu năm, thu ngân sách đạt 57,9% dự toán, tăng 24,5% so với cùng kỳ.

Về chi ngân sách, tổng chi trong tháng 5 đạt 235.100 tỷ đồng; lũy kế 5 tháng đạt khoảng 833.800 tỷ đồng, bằng 32,7% dự toán và tăng 27,7% so với cùng kỳ. Đặc biệt, công tác giải ngân vốn đầu tư công đã đạt 199.300 tỷ đồng, bằng 24,4% kế hoạch, cao hơn mức 21,63% cùng kỳ năm 2024.

Những con số này cho thấy sự nỗ lực lớn của các đơn vị trong thực chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Nghị quyết số 154/NQ-CP ngày 31/5/2025 về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước, với mục tiêu tăng trưởng năm 2025 đạt 8% trở lên.

Bên cạnh những kết quả tích cực, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cũng thẳng thắn chỉ ra những tồn tại, hạn chế như: số đề án, nhiệm vụ triển khai chậm so với kế hoạch cần cố gắng khắc phục để tránh ảnh hưởng đến tiến độ chung...

Yêu cầu cao về chất lượng thể chế chính sách

Để khắc phục những hạn chế và hoàn thành khối lượng công việc “khổng lồ” trong tháng 6 và các tháng cuối năm, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng yêu cầu thủ trưởng các cơ quan, đơn vị và toàn thể cán bộ, công chức ngành Tài chính phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất, quyết tâm và nỗ lực lớn để triển khai đồng thời các công việc một cách hiệu quả.

Về công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng yêu cầu các đơn vị chủ trì soạn thảo tiếp tục phối hợp chặt chẽ để hoàn thiện các dự án luật, nghị quyết trình Quốc hội đúng tiến độ. Đặc biệt, cần khẩn trương soạn thảo các nghị định, thông tư quy định chi tiết thi hành, đảm bảo có hiệu lực đồng thời với luật, nghị quyết.

Đối với các dự án luật quan trọng như Luật Thuế thu nhập cá nhân; Luật Quản lý thuế; Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, Bộ trưởng yêu cầu các đơn vị liên quan phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chuyên môn của Văn phòng Chính phủ để hoàn thiện, trình Chính phủ thông qua và đăng ký vào chương trình xây dựng luật, pháp luật năm 2025 của Quốc hội.

Trong tháng 6, Bộ Tài chính phải trình Chính phủ 16 đề án và ban hành thêm 27 thông tư. Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị chịu trách nhiệm trực tiếp trước Bộ trưởng về hiệu quả, chất lượng xây dựng văn bản và thời hạn ban hành.

“Cần đặc biệt lưu ý về chất lượng của các văn bản chính sách, thể chế. Theo đó, khi ban hành một văn bản, phải đánh giá để người dân tham gia, phải lắng nghe và xem xét yêu cầu của họ để sớm đi vào cuộc sống. Tôi đề nghị các đồng chí lưu ý việc này, tránh ban hành chỉ mang tính hình thức”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Toàn cảnh Hội nghị. Ảnh: Ngô Hùng.

Về công tác quản lý thu ngân sách, Bộ trưởng yêu cầu tăng cường quản lý thu, mở rộng cơ sở thu, đặc biệt là từ thương mại điện tử và dịch vụ ăn uống. Bộ trưởng nhận định, thuế điện tử hiện chiếm khoảng 55% tổng thu từ thương mại điện tử, cho thấy tiềm năng lớn và sự cần thiết phải tích cực hơn nữa trong quản lý.

Bộ trưởng cũng yêu cầu nghiên cứu, tham mưu các giải pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, khuyến khích họ tự nguyện tham gia chương trình khởi tạo hóa đơn điện tử, sử dụng máy tính tiền. Cần nghiên cứu hỗ trợ chi phí mua máy tính tiền cho hộ kinh doanh, ví dụ hỗ trợ 50% chi phí nhằm khuyến khích áp dụng công nghệ, tránh tình trạng người dân không muốn sử dụng vì chi phí cao.

Ngoài những chỉ đạo về xây dựng thể chế và phát triển kinh tế, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng còn đặc biệt nhấn mạnh các nhiệm vụ quan trọng khác nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong nhiều lĩnh vực.

Cụ thể, Bộ trưởng yêu cầu Cục Hải quan cần tăng cường công tác phòng chống buôn lậu, hàng giả, kiểm tra, giám sát chặt chẽ các hành vi gian lận xuất xứ, đồng thời xử lý dứt điểm những vướng mắc về điều kiện xuất nhập khẩu và đẩy mạnh điện tử hóa toàn bộ quy trình thủ tục hành chính.

Về chính sách thuế, Bộ trưởng chỉ đạo khẩn trương hoàn thiện các dự án Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp sửa đổi, cùng với các nghị quyết về miễn, giảm thuế nhằm kịp thời hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động.

Trong lĩnh vực quản lý giá và thị trường tài chính, Bộ trưởng yêu cầu các đơn vị liên quan tiếp tục tổng hợp, phân tích và dự báo giá cả thị trường hàng tháng, cập nhật kịch bản điều hành giá, đồng thời triển khai kế hoạch kiểm tra các hoạt động casino và trò chơi điện tử có thưởng đã được phê duyệt.

Đối với quản lý nợ công và đầu tư nước ngoài, Bộ trưởng chỉ đạo đôn đốc giải ngân hiệu quả các nguồn vốn ODA và vốn ưu đãi, tăng cường kiểm tra, giám sát các dự án vay lại, và tháo gỡ kịp thời những khó khăn cho các dự án FDI.

Bộ trưởng đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xác định rõ cách thức triển khai cơ cấu lại, sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước. Bộ trưởng yêu cầu Cục Phát triển Doanh nghiệp Nhà nước chủ động đề xuất đề án phát triển doanh nghiệp nhà nước tương tự như phát triển doanh nghiệp tư nhân, thể hiện sự chủ động của Bộ Tài chính trong việc thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm.

Bộ trưởng cũng chỉ đạo rà soát toàn diện các văn bản hướng dẫn cơ chế, chính sách, quy định phân cấp của Bộ Tài chính về tài chính, tài sản, đầu tư, kiểm tra, kiểm toán nội bộ để xây dựng văn bản hướng dẫn phù hợp với pháp luật và mô hình tổ chức bộ máy sau sắp xếp. Việc giải ngân vốn đầu tư công phải được ưu tiên, và các đơn vị không giải ngân đúng hạn sẽ bị kiểm điểm nghiêm túc.

Công tác rà soát, sắp xếp, xử lý nhà, đất, tránh lãng phí trong quản lý, sử dụng tài sản công cũng được đẩy mạnh. Bên cạnh đó, việc hoàn thiện bộ máy Bộ Tài chính phù hợp với địa giới hành chính mới, đảm bảo hoạt động thông suốt từ ngày 1/7 cũng là một nhiệm vụ trọng tâm.

Kết thúc Hội nghị, Bộ trưởng yêu cầu thủ trưởng các đơn vị căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao chủ động triển khai nghiêm túc, đầy đủ các nội dung theo chỉ đạo, chịu trách nhiệm chính về nội dung, thời gian, chất lượng và hiệu quả.

Thùy Linh