Vì sao cúm mùa lại đặc biệt nguy hiểm với người cao tuổi?

(Ảnh: Getty images)

Thời điểm giao mùa như hiện nay khiến người cao tuổi dễ mắc các bệnh liên quan đến đường hô hấp, đặc biệt là cúm mùa. Đối với người cao tuổi, khi nhiễm cúm mùa, cơ thể có thể phải gánh chịu những hậu quả nặng nề.

Vì sao người cao tuổi mắc cúm dễ chuyển nặng?

Cúm là một bệnh nhiễm trùng cấp tính đường hô hấp, do virus cúm gây nên. Virus này có khả năng lây truyền ở mức độ trung bình, nghĩa là một người mắc bệnh có thể lây nhiễm cho một đến hai người khác chưa có đủ miễn dịch.

Thông thường, một người trưởng thành khi mắc cúm có khả năng lây nhiễm cho người khác từ khoảng một ngày trước khi các triệu chứng xuất hiện và kéo dài trong khoảng từ 5 đến 7 ngày.

Virus cúm chủ yếu lây truyền qua các giọt bắn kích thước lớn, được phát tán vào không khí khi người mắc bệnh ho hoặc hắt hơi mà không sử dụng tay, khăn giấy, hoặc bất kỳ vật dụng nào để che miệng và mũi. Những giọt bắn này có thể chứa lượng lớn virus và dễ dàng xâm nhập vào cơ thể của người khác nếu họ đứng trong phạm vi khoảng 1m, khiến nguy cơ lây nhiễm tăng cao.

Virus cúm có thể lây lan khi tiếp xúc trực tiếp với màng nhầy ở mũi, miệng hoặc cổ họng. Việc chạm tay vào mũi, mặt sau khi tiếp xúc với người mắc bệnh cũng có thể dẫn đến nguy cơ lây nhiễm.

Bệnh cúm thường nghiêm trọng hơn so với cảm lạnh thông thường, mặc dù đôi khi cũng có thể biểu hiện nhẹ. Mức độ nguy hiểm của bệnh từ các triệu chứng nhẹ đến viêm phổi nặng, viêm não, hoặc nhiễm trùng toàn thân, thậm chí có thể đe dọa đến tính mạng.

Tuy nhiên, tình trạng bệnh thường trở nên nghiêm trọng hơn ở những người cao tuổi hoặc những đối tượng đã và đang sống chung với các bệnh lý mạn tính như tiểu đường, bệnh tim mạch hoặc các vấn đề sức khỏe kéo dài khác.

(Ảnh: Getty images)

Đối với người cao tuổi, nhiều trường hợp ban đầu chỉ khởi phát với những biểu hiện giống như cúm thông thường, như sốt, đau nhức toàn thân, ho hay nghẹt mũi. Tuy nhiên, đây chỉ là giai đoạn đầu, bởi sau đó bệnh có thể diễn biến nặng lên cực kỳ nhanh chóng. Khi người bệnh được đưa đến bệnh viện, họ thường đã rơi vào trạng thái khó thở, tức ngực dữ dội và thậm chí là mê man, mất tỉnh táo.

Trong một số trường hợp nghiêm trọng hơn, người bệnh còn bị viêm phổi nặng dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như suy hô hấp cấp tính.

Đối với người cao tuổi, viêm phổi thường không xuất hiện một cách đột ngột mà phát triển âm thầm, kéo dài, thậm chí đôi khi không có bất kỳ triệu chứng đặc biệt nào rõ ràng. Phần lớn các bệnh nhân chỉ cảm thấy sốt nhẹ kết hợp với các biểu hiện như chảy nước mũi, ho, khiến tình trạng này thường bị nhầm lẫn với những cơn cảm lạnh thông thường khi thời tiết trở lạnh hoặc vào mùa mưa.

Những người cao tuổi hoặc những người có sức đề kháng yếu thường xuất hiện các triệu chứng như thở gấp, phát ra tiếng khò khè và có khả năng gặp phải tình trạng khó thở. Đôi khi, các biểu hiện ban đầu có thể không rõ ràng mà chỉ thể hiện qua sự thay đổi tri giác, cảm giác chán ăn, nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ bệnh tiến triển nhanh chóng theo chiều hướng xấu.

Khi bệnh nhân bước vào giai đoạn nặng hơn, tình trạng có thể diễn biến nghiêm trọng với các dấu hiệu như khó thở trầm trọng hơn, da tái nhợt hoặc tím tái, trạng thái lơ mơ, thậm chí suy hô hấp nghiêm trọng, dẫn đến nguy cơ tử vong nếu không được can thiệp kịp thời và hiệu quả.

Theo thống kê, cứ 4 ca tử vong do cúm thì có 3 ca là người trên 65 tuổi. Lý giải nguyên nhân này các nhà nghiên cứu cho rằng do hệ miễn dịch đã suy giảm, người cao tuổi khi mắc cúm dễ gặp những biến chứng hô hấp, trong đó phổ biến là viêm phổi, viêm cơ tim.

Theo Hiệp hội Hô hấp châu Âu, ở người cao tuổi, cúm mùa có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ lên gấp 8 lần, nguy cơ đau tim và nhồi máu cơ tim gấp 10 lần, nguy cơ viêm phổi gấp 8 lần.

Trong khi đó, Viện Y tế Quốc gia Mỹ chỉ ra rằng cúm mùa có thể dẫn đến nguy cơ biến cố bất thường liên quan đến đường huyết lên đến 74%. Vì thế, cúm mùa không phải bệnh vặt đối với người cao tuổi.

Vì vậy, bác sỹ khuyến cáo khi có dấu hiệu bệnh bất thường, người bệnh không nên chủ quan mà phải đến các cơ sở y tế để thăm khám và phát hiện kịp thời.

(Ảnh: Getty images)

Phòng cúm ở người cao tuổi

Để phòng ngừa cúm ở người cao tuổi trong mùa lạnh cần tuân thủ điều trị theo đúng chỉ định của bác sĩ nhất là những người mắc bệnh mạn tính.

Người cao tuổi đặc biệt đối với những người lớn từ 65 tuổi trở lên, có thể cân nhắc việc tiêm loại vaccine được khuyến nghị cho tất cả các nhóm tuổi hoặc loại vaccine dành cho những người từ 65 tuổi trở lên.

Ngoài việc tiêm vaccine hàng năm, có những cách khác để người cao tuổi bảo vệ bản thân chống lại bệnh cúm:

- Người cao tuổi cần nên tránh những khu vực đông đúc.

- Đeo khẩu trang và tránh xa người bệnh khi ở nơi công cộng.

- Thường xuyên rửa tay bằng nước xà phòng ấm, hoặc sử dụng gel kháng khuẩn.

- Không nên dùng tay chạm vào mặt, miệng hoặc mũi.

- Có chế độ ăn uống lành mạnh để tăng cường hệ thống miễn dịch, thường xuyên tập thể dục và giảm căng thẳng.

- Không hút thuốc lá, thường xuyên uống nhiều nước giúp tuần hoàn cơ thể tốt, đào thải chất độc ra khỏi cơ thể thuận lợi.

- Thường xuyên vệ sinh nhà ở, phòng ngủ khử trùng các bề mặt trong nhà (công tắc đèn, tay nắm cửa, điện thoại).

- Nếu trên 65 tuổi và xuất hiện bất kỳ triệu chứng cúm nào như sổ mũi, hắt hơi và đau họng, sốt trên 38 độ C; đau cơ bắp; đau đầu; ho khan; mệt mỏi; ngạt mũi; viêm họng… cần đi khám ngay để giảm nguy cơ biến chứng và mức độ nghiêm trọng của bệnh./.

(Vietnam+)