Xuất bản 'Nhật ký trong tù' do nhà thơ Quách Tấn phỏng dịch

Cuốn sách là tác phẩm phỏng dịch lại "Ngục trung nhật ký” của Chủ tịch Hồ Chí Minh do nhà thơ Quách Tấn thực hiện.

"Nhật ký trong tù" ra đời trong một hoàn cảnh đặc biệt - khi Hồ Chí Minh bị chính quyền Tưởng Giới Thạch bắt giam vô cớ, phải trải qua 13 tháng gian nan tại 18 nhà lao của 13 huyện thuộc tỉnh Quảng Tây.

Đây là một tập thơ phản ánh chân thực về chế độ nhà tù và một phần xã hội Trung Quốc dưới thời Tưởng Giới Thạch, đồng thời cho thấy tư tưởng cao đẹp cùng lòng yêu nước, yêu hòa bình thiết tha của Bác. Đến nay, bản viết tay tác phẩm đã trở thành bảo vật quốc gia Việt Nam.

Mỗi bài thơ là tiếng lòng của tác giả, khắc họa sâu sắc tâm hồn, những suy nghĩ, tình cảm của Bác trong thời gian bị giam cầm nơi đất khách. Đó là lòng yêu nước tha thiết, mong được trở về hòa mình vào cuộc chiến đấu của đồng bào. Mặc dù chịu bao khổ cực, áp bức nhưng Người luôn dành tình yêu thương, sự quan tâm đến mọi người, đặc biệt là các bạn tù. Tình yêu thương bao la, vô bờ bến của Bác không chỉ dành cho mọi kiếp người, không phân biệt giai cấp, dân tộc mà còn là tình yêu thiên nhiên, hòa mình vào muôn cảnh vật.

Toát lên từ toàn bộ tập “Nhật ký trong tù” là một tinh thần lạc quan cách mạng, niềm tin vào ngày mai tươi sáng, ý chí kiên cường, bền bỉ, lòng quyết tâm sắt đá của Người. Bản lĩnh của người chiến sĩ cộng sản, sức mạnh tinh thần lớn lao đã đưa Người vượt qua thử thách, đến với ngày tự do, trở về Tổ quốc thân yêu, lãnh đạo toàn dân giành độc lập, tự do cho dân tộc.

Dưới hình thức những bài thơ ngắn gọn, giản dị, tập thơ đã làm nổi bật phẩm chất đặc biệt của Chủ tịch Hồ Chí Minh - một bậc đại nhân, đại trí, đại dũng, tiêu biểu cho khí phách, tâm hồn Việt Nam.

Với bản dịch này của nhà thơ Quách Tấn, những độc giả yêu mến “Nhật ký trong tù” có thêm một lựa chọn nữa bên cạnh bản dịch quen thuộc của Nam Trân và các bậc túc nho khác. Những trang thơ được dịch và thể hiện theo lối mới lạ, độc đáo trong ấn phẩm cho chúng ta hiểu và trân trọng hơn về tài năng dịch thuật, đặc biệt là về tình cảm của thi sĩ Quách Tấn đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu.

Cuốn sách "Nhật ký trong tù"

Vốn được biết đến là một dịch giả thơ Đường hàng đầu của nước ta, tuy nhiên trong bản dịch này, Quách Tấn đã phá cách, chuyển một số bài của “Nhật ký trong tù” sang những thể thơ truyền thống khác của Việt Nam như thể thơ lục bát, bởi theo nhà thơ, “Có nhiều bài tôi thấy dịch thành lục bát nó ý vị hơn”. Chính vì lý do này, nên Quách Tấn đã khiêm tốn để là “phỏng dịch”.

Đặc biệt với ấn bản này, bạn đọc sẽ được chiêm ngưỡng những bài thơ của Bác với phần chép tay chữ Hán của nhà thư pháp Trần Thúc Lâm, một người bạn văn chương của Quách Tấn và phần chép tay chữ quốc ngữ rất đẹp của chính nhà thơ.

PGS, TS Nguyễn Duy Bắc, Phó giám đốc Thường trực Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cho biết: “Với tư cách là một dịch giả thơ chữ Hán, nếu trước đây, người đọc đã biết tài năng dịch thuật của nhà thơ Quách Tấn qua việc dịch thơ Nguyễn Du, Thái Thuận… thì hôm nay, trong cuốn sách này của ông, chúng ta hiểu và trân trọng hơn tài năng dịch thuật, đặc biệt là về tình cảm của Quách Tấn đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, qua những trang dịch thơ tập “Ngục trung nhật ký”.

Nhân dịp ra mắt cuốn sách, Trung tâm Sách quốc gia, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật và sàn sách trực tuyến quốc gia book365 sẽ tổ chức tọa đàm ra mắt sách “Nhật ký trong tù” với sự tham gia của 3 vị diễn giả: Nhà sử học Dương Trung Quốc; nhà nghiên cứu Hán học, PGS.TS. Lê Văn Toan và nhà văn Quách Giao, con trai của nhà thơ Quách Tấn.

Buổi tọa đàm diễn ra vào 9h ngày 18/5/2023 tại Trung tâm Sách quốc gia, số 24 Quang Trung, Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Tại buổi tọa đàm, bạn đọc sẽ được nghe những chia sẻ hết sức thú vị, những câu chuyện xúc động từ các vị diễn giả về ngọn nguồn, nguyên do thi sĩ Quách Tấn dịch “Nhật ký trong tù”, về hành trình với biết bao “duyên kỳ ngộ”, để rồi với sự ủng hộ của gia đình nhà thơ, sự giúp đỡ của nhà sử học Dương Trung Quốc - người được nhà thơ Quách Tấn gặp gỡ, cảm mến, giới thiệu bản dịch của mình và ông nhận thấy bản dịch này “chữ thật đẹp, dịch thật hay và lại muốn giới thiệu cho mọi người cùng đọc”, tác phẩm “Nhật ký trong tù” một lần nữa được đến với bạn đọc qua bản dịch mới của thi sĩ tài hoa nơi “Xứ trầm biển yến”.