Chú trọng phát triển, lan tỏa thương hiệu trà sen Mê Linh

Làm giàu từ trồng sen

Một trong những gia đình có diện tích trồng sen lớn của thôn Liễu Trì (xã Mê Linh, huyện Mê Linh) phải kể đến gia đình anh Lã Quang Khanh. Với mong muốn tăng hiệu quả kinh tế trên đất ruộng trũng trồng lúa kém hiệu quả, anh Khanh đã đi nhiều nơi để học hỏi kinh nghiệm trồng sen và quyết định làm giàu từ nghề trồng sen.

Chia sẻ về hành trình tới với nghề trồng sen, anh Khanh cho biết, trong suốt nhiều năm, vì các lý do khác nhau, diện tích đất trồng lúa tại thôn Liễu Trì thường xuyên bị ngập úng, thậm chí không ít cánh đồng bị hoang hóa. Mỗi năm, bà con chỉ gieo cấy được một vụ lúa nhưng năng suất thấp, giá trị kinh tế không cao. Do đó, nhiều hộ dân đã bỏ không những diện tích đất này.

Anh Lã Quang Khanh bên đầm sen rộng trên 50 héc ta.

Là người con của quê hương Liễu Trì, chứng kiến những cánh đồng bạc màu, bị bỏ hoang phế, anh rất buồn. Sau nhiều đêm trăn trở suy nghĩ, anh Khanh hạ quyết tâm sẽ làm giàu trên chính mảnh đất bạc màu của quê hương. Nghĩ là làm, từ năm 2011, anh Khanh đã thuê đất nông nghiệp của các hộ không canh tác để nuôi trồng thủy sản. Thời gian đầu mới bắt tay vào sản xuất, do thiếu kinh nghiệm, ít hiểu biết kỹ thuật nên giá trị đem lại từ nuôi trồng thủy sản không cao.

Năm 2016, anh Khanh chuyển sang trồng sen. Từ những kiến thức thông qua sách vở và học tập ở bạn bè, anh Khanh nhận thấy sen có sức sống mãnh liệt, gần như không có sâu bệnh nên việc trồng không quá khó. Anh bắt đầu trồng sen trên diện tích 5 héc ta. Đến năm 2017, anh Khanh tiếp tục đàm phán với các hộ dân trong thôn để thuê đất trồng sen. Năm đó, anh đồng ý trả cho người dân 25kg thóc/sào/năm và thuê lại khoảng 20 héc ta đồng trũng.

Đứng trước cánh đồng phủ kín bèo tây, cỏ lác mọc um tùm, vợ anh lắc đầu e ngại. Ngược lại, bản thân anh Khanh lại nhìn thấy cơ hội đổi đời. Anh thuê người dọn dẹp, cải tạo suốt gần 1 năm trời. Làm được đến đâu, anh bắt đầu trồng sen đến đó.

Lúc đấy, do chưa có kinh nghiệm, anh trồng giống sen quỳ để lấy hạt nhưng năng suất không cao, bị chuột bọ phá hoại gần hết. Thu không đủ bù chi khiến anh lỗ cả trăm triệu đồng. Những tưởng anh sẽ nản chí song nghị lực của người đàn ông này lại lớn đến không ngờ.

“Vấn đề lúc đó là tôi vẫn chưa thuê được mặt nước lớn, nhà này cho thuê, nhà khác không đồng ý, nên đầm sen mỗi nơi một ít, rất khó để canh tác”, anh Khanh phân tích. Để mở rộng đầm sen, tiện cho canh tác quy mô lớn, năm 2018, anh tiếp tục đi vận động người dân cho mình thuê ruộng. Mỗi năm mở rộng thêm vài chục héc ta, đến nay diện tích đầm sen của anh Khanh đã vượt quá 50 héc ta.

Thay vì trồng giống sen lấy hạt như trước, hiện nay, anh chọn trồng loại sen phục vụ nhu cầu chơi hoa và ướp trà là sen bách diệp. Ngoài ra, anh còn trồng sen bạch liên có giá trị kinh tế cao, kén người chơi.

Mỗi mùa thu hoạch sen (từ tháng 5 - 9 hằng năm), anh Khanh cùng với hàng chục nhân công tất tả từ sáng sớm. Sen hồng dùng để ướp trà phải được thu hái từ sớm tinh mơ, bởi tầm 4 - 5 giờ sáng, lúc đó búp hoa sen vừa chớm nở sẽ giữ được trọn vẹn mùi hương. Sen trắng thì được hái vào buổi chiều cho kịp chuyến chợ đêm chở đi khắp Thủ đô phục vụ khách.

Phát triển thương hiện trà sen Mê Linh

Hiện nay, trên diện tích 50 héc ta, mỗi ngày gia đình anh Khanh cung cấp cho thị trường 8 - 10 nghìn bông hoa sen. Ngoài phục vụ nhu cầu thưởng hoa của người dân, gia đình anh Khanh còn liên kết với Hợp tác xã Tâm Trà Thái (tỉnh Thái Nguyên) và một số hộ trồng chè ở xã Bắc Sơn (huyện Sóc Sơn) để cung cấp hoa, lá sen.

Đáng chú ý, gia đình anh Khanh cũng tự xây dựng quy trình ướp trà riêng và xây dựng thành thương hiệu trà sen Mê Linh, mỗi năm cung cấp cho thị trường khoảng 2 - 3 tấn sản phẩm, doanh thu đạt hơn 10 tỷ đồng/năm, cao gấp 3 - 5 lần canh tác lúa truyền thống.

Đáng chú ý, vừa qua, sản phẩm hoa sen, trà sen của gia đình anh Khanh đã được huyện Mê Linh hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu "Bạch thiên sen Hải Linh", được đăng ký bảo hộ và được Phòng Kinh tế, Hội Nông dân huyện Mê Linh kết nối đưa đi trưng bày, giới thiệu ở nhiều hội chợ, hội nghị, triển lãm trong và ngoài Thành phố.

Sản phẩm trà sen sấy khô của gia đình anh Lã Quang Khanh đã xây dựng được nhãn hiệu, bước đầu có chỗ đứng trên thị trường.

Trưởng Phòng Kinh tế huyện Mê Linh Nguyễn Trọng Phan đánh giá, mô hình trồng sen của gia đình anh Lã Quang Khanh không chỉ nâng cao thu nhập, làm đẹp thêm cảnh quan mà còn góp phần đa dạng hóa sản phẩm nông nghiệp của huyện Mê Linh. Thời điểm hiện tại, Phòng Kinh tế huyện Mê Linh đang phối hợp với Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn rà soát lại những diện tích vùng trũng trồng lúa kém hiệu quả để khuyến khích người dân chuyển đổi sang trồng sen kết hợp nuôi thủy sản, hạn chế bỏ ruộng hoang.

Bên cạnh đó, Phòng Kinh tế huyện cũng hướng dẫn người dân ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào quá trình sản xuất; hỗ trợ cơ sở sơ chế, chế biến các sản phẩm từ sen, hướng dẫn, hỗ trợ tham gia đánh giá, phân hạng trong Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP).

Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Mê Linh Đào Thị Thúy Phượng cho biết, thời gian tới, Hội Nông dân huyện Mê Linh sẽ chỉ đạo Hội Nông dân các xã, thị trấn, nhất là Hội Nông dân xã Mê Linh và xã Đại Thịnh xây dựng các Chi hội, Tổ hội nông dân nghề nghiệp, góp phần hỗ trợ hội viên nông dân trong phát triển kinh tế từ mô hình trồng sen. Cùng đó, Hội cũng sẽ phối hợp với các cơ quan chuyên môn tạo điều kiện cho các thành viên trong Chi, Tổ hội nghề nghiệp tiếp cận những tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ mới và các nguồn vốn ưu đãi để mở rộng quy mô, nâng cao giá trị sản phẩm.

Mặc dù sản phẩm trà sen của huyện Mê Linh bước đầu đã được hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu, đăng ký bảo hộ và đưa đi các hội chợ giới thiệu, quảng bá mở rộng thị trường tiêu thụ; tuy nhiên, để mô hình trồng sen phát triển bền vững, sản phẩm từ sen trở thành thương hiệu riêng, thời gian tới, huyện Mê Linh sẽ tiếp tục mở rộng diện tích, đa dạng mô hình, đồng thời kết hợp sản xuất với phát triển du lịch trải nghiệm, tiến tới xây dựng thành làng nghề sen Mê Linh.

Lương Hằng