Đề xuất phát triển cảng biển Thừa Thiên Huế đến năm 2050
Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam mới đây đã trình Bộ Xây dựng thẩm định và phê duyệt quy hoạch vùng đất, vùng nước cảng biển Thừa Thiên Huế giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Theo dự thảo quy hoạch, đến năm 2030, hệ thống cảng biển Thừa Thiên Huế dự kiến đảm nhận khối lượng hàng hóa thông qua đạt từ 13,6 đến 20,3 triệu tấn/năm, trong đó hàng container từ 30.000 đến 40.000 TEU. Lượng hành khách dự kiến đạt từ 276.100 đến 285.000 lượt/năm.
Hệ thống cảng sẽ bao gồm 10 bến cảng chính, với quy mô từ 19 đến 25 cầu cảng, tổng chiều dài từ 4.725 m đến 6.125 m, chưa kể các bến phụ trợ khác.
Tổng nhu cầu sử dụng đất đến năm 2030 ước đạt 214,32 ha, chưa bao gồm diện tích dành cho phát triển các khu công nghiệp, dịch vụ logistics liên kết với cảng. Về mặt nước, diện tích quản lý khoảng 11.327 ha, bao gồm cả khu vực không bố trí công trình hàng hải.
Vốn đầu tư hệ thống cảng biển giai đoạn này được xác định vào khoảng 14.050 tỷ đồng, trong đó đầu tư hạ tầng hàng hải là 1.260 tỷ đồng và đầu tư xây dựng bến cảng khoảng 12.790 tỷ đồng.

Cảng Chân Mây, Huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế. Ảnh: TTXVN.
Giai đoạn đến năm 2050, cảng biển Thừa Thiên Huế được định hướng phát triển với tốc độ tăng trưởng hàng hóa bình quân 3,6 - 4,5%/năm, hướng tới nâng cao năng lực tiếp nhận và phân phối hàng hóa quy mô lớn trong khu vực.
Đáng chú ý, khu bến Chân Mây được quy hoạch gồm 7 bến cảng, trong đó có 3 cầu cảng chuyên biệt cho hàng container, hàng tổng hợp và hàng rời, với tổng chiều dài khoảng 820 m, đủ điều kiện tiếp nhận tàu trọng tải đến 70.000 tấn hoặc tàu container lên tới 4.000 TEU.
Theo số liệu thống kê, lượng hàng hóa thông qua cảng Thừa Thiên Huế đã tăng mạnh từ 2,76 triệu tấn năm 2020 lên 7,71 triệu tấn năm 2024. Trong đó, hàng khô rời chiếm ưu thế với 97,9%, hàng lỏng chiếm 2% và hàng container vẫn ở mức rất thấp. Tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 2020 - 2024 đạt tới 29,3%/năm, một chỉ số ấn tượng phản ánh nhu cầu vận tải ngày càng cao.
Lượng hành khách cũng tăng nhẹ với mức tăng trưởng 1,6%, trong khi lượt tàu biển tăng 13,4%. Cảng hiện tại đã có khả năng tiếp nhận tàu hàng tổng hợp đến 65.000 tấn giảm tải và tàu khách lên đến 168.666 GT.
Cơ sở hạ tầng hiện nay bao gồm 6 cầu cảng, tổng chiều dài khoảng 1.226 m, cùng 2 luồng hàng hải công cộng: luồng Chân Mây (dài 3,1 km, rộng 150 m) đã được đưa vào sử dụng, và luồng Thuận An (dài 5,7 km, rộng 60 m).
Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam đánh giá, hoạt động đầu tư tại cảng biển Thừa Thiên Huế thời gian qua đã tuân thủ quy hoạch về quy mô bến và cỡ tàu. Hệ thống cầu cảng hiện hữu đáp ứng tốt lưu lượng hàng hóa ngày càng tăng, đồng thời phù hợp với định hướng phát triển bền vững.
Nhiều giải pháp nâng cao hiệu quả khai thác cũng đã được triển khai đồng bộ, giúp tăng cường khả năng tiếp nhận tàu trọng tải lớn, nâng cao năng lực bốc xếp, rút ngắn thời gian lưu chuyển hàng hóa. Công tác kiểm tra tải trọng, khai thác đúng công năng cầu cảng, bảo trì, phòng cháy chữa cháy và bảo vệ môi trường đều được thực hiện nghiêm túc.
Hoạt động phối hợp giữa các cơ quan chức năng trong điều động tàu thuyền, điều tiết giao thông hàng hải cũng được đánh giá cao, góp phần đảm bảo an toàn, an ninh và giảm thời gian chờ tàu.
Mặc dù đạt được nhiều kết quả tích cực, song theo đánh giá của cơ quan chuyên môn, hệ thống cảng biển Thừa Thiên Huế vẫn đối mặt với một số hạn chế, điển hình là thiếu vắng cảng cạn (ICD) và bất cập trong kết nối giao thông liên vùng, ảnh hưởng đến hiệu quả vận hành chuỗi logistics tổng thể.
Vì vậy, trong các giai đoạn tiếp theo, việc đầu tư đồng bộ hệ thống logistics hậu cần cảng, hoàn thiện mạng lưới giao thông kết nối, cùng với chính sách thu hút doanh nghiệp vận tải và dịch vụ logistics là những yếu tố then chốt nhằm hiện thực hóa mục tiêu đưa Thừa Thiên Huế trở thành trung tâm cảng biển quan trọng của khu vực.