Đề xuất vốn đầu tư dự án đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng

Đề xuất tổng vốn đầu tư 203.231 tỷ đồng

Theo tờ trình của Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Trần Hồng Minh, chiều dài tuyến chính của dự án đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng là khoảng 390,9 km và ba tuyến nhánh khoảng 27,9 km. Về quy mô đầu tư, Bộ trưởng Trần Hồng Minh cho hay sẽ xây dựng mới tuyến đường sắt điện khí hóa khổ 1.435 mm, vận chuyển chung hành khách và hàng hóa.

Tuyến chính đoạn từ ga Lào Cai mới đến ga Nam Hải Phòng có tốc độ thiết kế 160 km/h, đoạn qua khu vực đầu mối Hà Nội tốc độ thiết kế 120km/h, các đoạn nối, tuyến nhánh tốc độ thiết kế 80 km/h.

Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Trần Hồng Minh.

Điểm đầu của dự án tại vị trí kết nối ray qua biên giới giữa ga Lào Cai mới và ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc); điểm cuối tại khu bến Lạch Huyện, đi qua địa phận 9 tỉnh, thành gồm Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, Hải Phòng.

Với công trình ga, dự kiến bố trí 18 ga (bao gồm ba ga lập tàu, 15 ga hỗn hợp). Ngoài ra, để thực hiện các tác nghiệp kỹ thuật phục vụ chạy tàu, dự kiến bố trí 13 trạm tác nghiệp kỹ thuật. Trong quá trình khai thác, khi nhu cầu vận tải tăng lên sẽ nghiên cứu, nâng cấp một số trạm tác nghiệp kỹ thuật thành ga hỗn hợp và đầu tư bổ sung các ga khi có nhu cầu.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Minh, hướng tuyến được nghiên cứu, lựa chọn bảo đảm ngắn nhất, thẳng nhất có thể, sử dụng ba loại kết cấu chính trên tuyến. Trong đó: kết cấu cầu chiếm khoảng 29% chiều dài tuyến, hầm khoảng 7% và nền đất khoảng 64%, bảo đảm phù hợp với các quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Tổng nhu cầu sử dụng đất khoảng 2.632 ha, số dân tái định cư khoảng 19.136 người.

Giải phóng mặt bằng đoạn tuyến chính theo quy mô đường đôi, phân kỳ đầu tư trước mắt theo quy mô đường đơn.

Bộ trưởng Minh cho hay, Chính phủ đề xuất dự án này được đầu tư theo hình thức đầu tư công. Sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 203.231 tỷ đồng (8,369 tỷ USD).

Về nguồn vốn sẽ sử dụng ngân sách Nhà nước (trung ương, địa phương); nguồn vốn trong nước, nguồn vốn nước ngoài (vay Chính phủ Trung Quốc) và các nguồn vốn hợp pháp khác. Về tiến độ thực hiện, lập báo cáo nghiên cứu khả thi từ năm 2025, phấn đấu cơ bản hoàn thành dự án năm 2030.

Dự án đề nghị cho áp 19 chính sách đặc thù theo thẩm quyền của Quốc hội, trong đó có 15 chính sách đã áp dụng cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, bốn chính sách mới.

Quang cảnh phiên họp.

Đánh giá kỹ lưỡng phương án tài chính, tránh rủi ro về sau

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, ủy ban thống nhất sự cần thiết đầu tư dự án. Tuy nhiên, đề nghị cần chủ động công nghệ, tránh phụ thuộc. Về hiệu quả của dự án, ông Thanh nêu theo tờ trình của Chính phủ, dự kiến trong 5 năm đầu tiên khai thác dự án, doanh thu dự kiến chỉ bù đắp chi phí vận hành, bảo trì, phương tiện.

Nhà nước cần hỗ trợ sơ bộ khoảng 109,36 triệu USD trong 5 năm chi phí bảo trì kết cấu hạ tầng từ nguồn vốn sự nghiệp kinh tế bố trí cho hệ thống đường sắt, như bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia hiện nay.

“Ngoài ra, dự kiến trong bốn năm đầu khai thác, dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam cũng sẽ phải bù lỗ khoảng 778 triệu USD. Như vậy, riêng hai dự án này Nhà nước cần hỗ trợ sơ bộ khoảng 887,36 triệu USD. Do đó, Ủy ban Kinh tế đề nghị đánh giá tổng thể hiệu quả của các dự án đường sắt dự kiến sẽ đầu tư và đánh giá kỹ lưỡng phương án tài chính, các tác động trong quá trình vận hành, khai thác của các dự án để giảm thiểu các rủi ro về sau”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế nhấn mạnh.

Lệ Cẩm