Doanh nghiệp cơ điện trong nước đủ sức tham gia chuỗi cung ứng đường sắt đô thị

Thông tin trên được đưa ra tại hội thảo chuyên đề “Công nghiệp hỗ trợ cơ khí – điện cho ngành đường sắt đô thị” do Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TPHCM (ITPC) phối hợp Hội Doanh nghiệp Cơ khí – Điện TPHCM (HAMEE) tổ chức.

Tại hội thảo, ông Trần Thành Trọng, Phó Chủ tịch HAMEE, cho biết: các doanh nghiệp cơ khí – điện Việt Nam đã có đủ năng lực để đảm nhiệm việc lắp đặt hệ thống phụ trợ cho đường sắt đô thị, như: toàn bộ hệ thống cấp nguồn điện, hệ thống máy phát điện dự phòng, hệ thống thông gió, hệ thống điều khiển tự động ngoại vi, hệ thống PCCC và thang máy.

Tuy nhiên, với các thiết bị phức tạp như toa xe, ray đường sắt..., cần có sự phối hợp và đầu tư ngay từ bây giờ.

Theo HAMEE, để tận dụng cơ hội từ các dự án đường sắt đô thị trong nước, các doanh nghiệp cần đầu tư chiều sâu vào công nghệ, chuẩn hóa quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng nhân lực và đẩy mạnh liên kết giữa các nhà cung ứng trong nước với nhà thầu quốc tế. Đồng thời, cần sự tham gia dẫn dắt của các doanh nghiệp lớn để xây dựng chuỗi cung ứng nội địa có năng lực cạnh tranh.

Đại diện HAMEE cũng đề nghị các cơ quan chức năng, đặc biệt là Ban Quản lý Đường sắt đô thị TPHCM, ưu tiên sử dụng sản phẩm, dịch vụ do doanh nghiệp trong nước sản xuất, nhằm giảm chi phí đầu tư, vận hành, bảo trì và tăng tính tự chủ cho ngành đường sắt quốc gia.

Đối với những hạng mục bắt buộc sử dụng thiết bị nhập khẩu, HAMEE kiến nghị cần có quy định ràng buộc lộ trình chuyển giao công nghệ, vận hành và bảo trì cho doanh nghiệp trong nước.

Ông Trọng cho biết, Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và Nghị định 24/2024/NĐ-CP hiện hành cũng đã quy định ưu đãi cho sản phẩm sản xuất trong nước theo tỷ lệ nội địa hóa. Bên cạnh đó, Điểm c, Khoản 3, Điều 7 của Nghị quyết 188/2025/QH15 của Quốc hội về cơ chế đặc thù phát triển mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội và TPHCM cũng yêu cầu: “Tổng thầu, nhà thầu phải ưu tiên sử dụng các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ mà trong nước có thể sản xuất, cung cấp”.

Tại hội thảo, ông Trần Võ Anh Minh, Phó Trưởng phòng Quản lý đường sắt đô thị (Sở Xây dựng TPHCM) cho biết, hiện có nhiều nhà đầu tư khối doanh nghiệp tư nhân trong nước quan tâm đầu tư hệ thống metro tại TPHCM. Đơn cử:

- Vingroup quan tâm đầu tư tuyến đường sắt đô thị kết nối trung tâm TPHCM đi huyện Cần Giờ bằng hình thức đầu tư trực tiếp;

- Tập đoàn Trường Hải cùng đối tác Công ty Hyundai Rotem quan tâm tham gia đầu tư, xây dựng tuyến Metro số 2 đoạn Bến Thành - Tham Lương, đoạn Bến Thành - Thủ Thiêm và đoạn Thủ Thiêm - Long Thành;

- Tập đoàn Sovico quan tâm nghiên cứu tuyến đường sắt đô thị số 4...

UBND TPHCM hiện đã có chủ trương giao các nhà đầu tư nghiên cứu dự án, đồng thời hướng dẫn thực hiện các thủ tục đầu tư theo đúng quy định pháp luật.

THANH DUNG