Độc đáo bài văn khấn cúng Tết ông Táo hơn 100 năm trước
Thông qua bài khấn độc đáo này, độc giả có thể mường tượng được phong vị xuân xưa, cũng như thể thức và lễ cúng Tết ông Táo hơn 100 năm trước.
Ảnh: Du lịch TP.HCM.
Hàng trăm năm trước, đời sống văn hóa tinh thần của người Việt, nhất là ở thành thị mỗi dịp Tết đến xuân về, bắt đầu gắn với những tờ báo, hoặc tập sách chuyên đề. Tuy nhiên, trải qua thời gian, nhiều ấn phẩm xuân xưa dường như đã bị lãng quên.
Hiểu được điều này và với mong muốn mang lại niềm vui cho bạn đọc trong những ngày vui Tết, đồng thời giúp độc giả có thêm góc nhìn về các vấn đề văn hóa, lịch sử, Tết của dân tộc, nhóm tác giả Nguyễn Văn Học, Lê Thái Dũng và Nguyễn Thị Thúy Hà đã sưu tầm, tuyển chọn và biên soạn cuốn Phong vị xuân xưa với phụ đề “Ngày xuân xem sách biết việc cổ kim”.
Sách giới thiệu trên 40 bài viết chủ đề phong tục ngày Tết và đón xuân có giá trị của nhiều tác giả trong Nam ngoài Bắc, được chép tại từ một số sách báo, tạp chí cũ thuộc những năm 20-40 của thế kỷ trước. Bên cạnh đó còn giới thiệu tới độc giả một số bài văn khấn sử dụng trong dịp Tết nguyên đán. Trong số này phải kể đến bài văn khấn Tết ông Táo được biên soạn ngắn gọn dễ hiểu dưới dạng văn vần rất độc đáo.
Bài văn này được trích từ Văn khấn giỗ Tết của hai tác giả Nguyễn Ngọc và Phan Lãng do nhà in Mạc Đình Tư ấn hành tại Hà Nội năm 1924 (tr.5-6). Thông qua bài khấn độc đáo này, độc giả có thể mường tượng được phong vị xuân xưa, cũng như thể thức và lễ cúng Tết ông Táo hơn 100 năm trước. Sau đây là toàn văn bài văn khấn này:
Văn khấn Tết Ông Táo
Nay là ..... . tháng........... niên hiệu Khải Định thứ..........
Tôi là ........ hợp cả một nhà,
Trai khiết gọi là, con gà trong sạch.
Ván xôi tinh bạch, trái quả tốt tươi,
Trầu quế một cơi, rượu hoa lưng chén.
Hương thơm vài nén, hoa ngát lưng đài,
Mũ mão cân đai, áo xiêm vàng bạc.
Khấu đầu dâng trước: Tư mệnh Táo Quân,
Linh ứng như thần, từ bi sánh Phật.
Trên trời dưới đất, Âm phủ dương gian,
Quyền xét ngay gian, bút biên lành dữ.
Chua sinh chép tử, cân tội nhắc công,
Nay tới niên chung, Tết vừa tháng Chạp.
Dữ lành biên chép, sổ sách vẹn tuyền,
Cá chép triều thiên, dâng tâu Thượng đế.
Kính dâng một lễ, chút tỏ tấm thành,
Bái tiến thượng trình, phi thăng Đế quyết.
Xin ngài soi xét, độ kẻ ngu si,
Xá u, xá mê, xá nhầm xá lỗi.
Cắt lại cởi trói, nạn khỏi tai qua,
Phù hộ đồng gia, bình yên khang thái.
Lắm trai nhiều gái, sống lâu giàu bền,
Cháu thảo con hiền, vận thông minh đạt.
Môn nghinh bách cát, hộ tập thiên tường,
Muôn lạy ngài thương, giáng cho trăm phú.
Cúi đầu kính chúc, bản trạch Thổ công,
Hội hợp công đồng, chiếu lâm giáng chủ.
Cẩn cốc!
