Kiến tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, tháo gỡ rào cản cho doanh nghiệp phát triển

Toàn cảnh Phiên chất vấn và trả lời chất vấn lĩnh vực tài chính tại kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV sáng 19-6

Phát biểu khai mạc phiên chất vấn và trả lời chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, thực hiện Nội quy kỳ họp Quốc hội, phiên chất vấn tại Kỳ họp này tiếp tục tiến hành theo cách thức "hỏi nhanh, đáp gọn".

Theo Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Kỳ họp thứ 9 đang diễn ra với khí thế quyết tâm, đổi mới, tinh thần trách nhiệm rất cao của Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan có liên quan; được cử tri và Nhân dân theo dõi, phấn khởi, đồng tình, kỳ vọng đặc biệt là đối với việc thực hiện việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính, xây dựng tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; thể chế hóa và thực hiện các chủ trương của Đảng, nhất là 4 Nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị, được coi là "bộ tứ trụ cột", tạo động lực mạnh mẽ đưa đất nước ta bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển, thịnh vượng, hùng cường của dân tộc.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, thực hiện Nội quy kỳ họp Quốc hội, phiên chất vấn tại Kỳ họp này tiếp tục tiến hành theo cách thức "hỏi nhanh, đáp gọn"

Trên tinh thần đó, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị các vị ĐBQH bám sát các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ và phạm vi nội dung chất vấn của kỳ họp này để đánh giá khách quan, kỹ lưỡng những kết quả, thành tựu đạt được, những khó khăn, thách thức, cơ hội; phân tích đúng mức, sâu sắc và hiến kế, đề xuất các giải pháp, nhiệm vụ đột phá, sát thực tiễn, khả thi, hiệu quả cao, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững của đất nước trong giai đoạn mới.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu khai mạc phiên chất vấn

Nhấn mạnh, phát huy thành công của các phiên chất vấn trước đây cùng với tinh thần đổi mới, dân chủ, khí thế mới, quyết tâm mới của kỳ họp này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tin tưởng rằng, với trí tuệ, tinh thần trách nhiệm cao, các vị ĐBQH và các thành viên Chính phủ sẽ tạo nên một phiên chất vấn và trả lời chất vấn sôi nổi, thành công, góp phần đưa hoạt động chất vấn ngày càng trở thành điểm nhấn quan trọng của kỳ họp, đáp ứng sự mong đợi của cử tri, Nhân dân và của chính các vị ĐBQH.

Phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV được bắt đầu từ sáng nay đối với nhóm vấn đề tài chính. Bộ trưởng Bộ tài chính Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn nhóm vấn đề ĐBQH quan tâm.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu mở đầu phiên chất vấn

Nhóm vấn đề chất vấn thuộc lĩnh vực tài chính tập trung vào các nội dung: Giải pháp về công tác tài chính cho phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm mục tiêu tăng trưởng, làm mới động lực tăng trưởng truyền thống, xác lập, thúc đẩy động lực tăng trưởng mới. Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước; giải pháp hỗ trợ, thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế; giải pháp đẩy mạnh thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Cơ chế, chính sách thúc đẩy, thu hút đầu tư, phát triển các khu công nghiệp, khu kinh tế.

Phát biểu mở đầu phiên chất vấn, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, 2025 là năm đất nước triển khai nhiều chủ trương, chiến lược lớn, nhất là cuộc cách mạng xây dựng chính quyền địa phương hai cấp. Cùng với đó, "bộ tứ trụ cột" về khoa học công nghệ, kinh tế tư nhân, hội nhập quốc tế và xây dựng, thi hành pháp luật được cấp có thẩm quyền ban hành là động lực để đất nước bứt phá, bước vào kỷ nguyên phát triển mới. Người dân doanh nghiệp tăng niềm tin vào triển vọng, tăng trưởng của nền kinh tế. Các chỉ tiêu, chỉ số quan trọng về tăng trưởng, lạm phát đạt nhiều kết quả tích cực.

Tuy vậy, sản xuất kinh doanh còn nhiều khó khăn, các động lực tăng trưởng truyền thống chưa đạt kỳ vọng, trong khi các động lực tăng trưởng mới đang ở giai đoạn đầu, cần thời gian để phát huy hiệu quả. "Trong bối cảnh này, Bộ Tài chính sẽ tham mưu Chính phủ, điều hành kinh tế vĩ mô, nhất là chính sách tài khóa để góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế đề ra", Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu.

Không phát triển khu công nghiệp bằng mọi giá

Tại phiên chất vấn, Đại biểu Nguyễn Văn Dành (Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương) cho rằng đất đai là nguồn tài nguyên đặc biệt của quốc gia, phát triển đất nước. Tuy nhiên, nhiều cụm khu công nghiệp hoạt động rất khó khăn trong thu hút đầu tư, trong khi nhiều địa phương có thể thu hút đầu tư nhưng lại hạn chế về đất đai. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng nêu giải pháp.

Đại biểu Nguyễn Văn Dành (Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương) chất vấn Bộ trưởng Tài chính

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho rằng cần quán triệt nguyên tắc không phát triển khu công nghiệp bằng mọi giá, tránh tình trạng khu công nghiệp tràn lan. Quy định hiện hành yêu cầu các tỉnh thành không mở khu công nghiệp mới nếu các khu hiện hành tỷ lệ lấp đầy chưa đáp ứng 60%. Việc này đảm bảo phân bổ cân đối giữa vùng, tránh việc hạ tầng bỏ hoang, khuyến khích các địa phương chuyển sang mô hình khu công nghiệp mới, thân thiện môi trường.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh, cần thể chế hóa linh hoạt với các vùng khó khăn, tỉnh có diện tích giới hạn sẽ được miễn một số điều kiện để thu hút đầu tư và chính sách phát triển khu công nghiệp phải đảm bảo sử dụng hiệu quả nguồn lực đất đai. Các dự án trọng điểm quốc gia đều đạt và vượt tiến độ.

Chấp thuận thủ tục đầu tư đặc biệt, giảm được 265 ngày

Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương) cũng nêu vấn đề thủ tục hành chính trong sản xuất kinh doanh của các nhà đầu tư trong các khu công nghiệp, đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết một số giải pháp thực hiện cơ chế một cửa nhằm tạo thuận lợi trong việc thu hút và giữ chân nhà đầu tư.

Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương) chất vấn Bộ trường Bộ Tài chính

Về vấn đề nêu trên, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết: Ngoài việc rút ngắn thời gian, quy trình chấp thuận chủ trương đầu tư thì các thủ tục đầu tư vào các khu kinh tế, khu công nghiệp cũng sẽ được xem xét rút ngắn.

Thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư vào các khu công nghiệp, khu kinh tế cũng được phân cấp cho các tỉnh để tăng hiệu quả, đảm bảo thực hiện đồng bộ chức năng, nhiệm vụ của UBND cấp tỉnh, phát huy được trách nhiệm của cấp tỉnh.

Các ý kiến của ĐBQH đều được Bộ trưởng Bộ Tài chính trả lời thấu đáo và rõ ràng

Cùng với đó là áp dụng phương châm chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm đối với các ngành công nghệ cao, công nghiệp bán dẫn, AI… trong các khu kinh tế, khu công nghiệp. Nhà đầu tư trong các lĩnh vực này được chấp thuận theo thủ tục đầu tư đặc biệt, 15 ngày sẽ được cấp chứng nhận đầu tư, giảm được 265 ngày so với thủ tục thông thường.

Nhiều đại biểu biểu cũng cho rằng, tại kỳ họp này Quốc hội đã thông qua nghị quyết về một số chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân. Theo đó, doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh và cá nhân được nhà nước hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn. Cử tri rất phấn khởi nhưng cũng rất lo lắng bởi trước đây chúng ta đã có chính sách hỗ trợ 2%/năm nhưng tỷ lệ thực hiện rất thấp chỉ đạt hơn 3%. Từ thực tế trên đề nghị Bộ trưởng cho biết có giải pháp gì để đưa chính sách này vào cuộc sống.

Các đại biểu cũng quan tâm và chất vấn nhiều nội dung về: Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước; giải pháp hỗ trợ, thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế; Giải pháp đẩy mạnh thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI); cơ chế, chính sách thúc đẩy, thu hút đầu tư, phát triển các khu công nghiệp, khu kinh tế. Tất cả ý kiến đều được Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trả lời thấu đáo và rõ ràng.

Minh Hải