Siết chặt quản lý nguồn gốc bao gói thực phẩm

Đoàn kiểm tra của Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội và quận Nam Từ Liêm kiểm tra dụng cụ chứa thực phẩm tại một cửa hàng ở phường Cầu Diễn. Ảnh: Thu Trang

Nguy cơ phơi nhiễm chất độc

Khảo sát của phóng viên Báo Hànôịmới tại nhiều website, mạng xã hội bán hàng online…, các sản phẩm nhựa dùng một lần được rao bán với giá rất rẻ. Cụ thể, hộp xốp đựng cơm có giá từ 130.000 đến 170.000 đồng/600 chiếc, túi ni lông giá từ 100.000 đến 130.000 đồng/3kg, thìa nhựa giá từ 12.000 đến 15.000 đồng/túi (50 chiếc)… Điều đáng nói, nhiều sản phẩm không có thông tin về địa chỉ cơ sở sản xuất, tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm, hướng dẫn cách sử dụng an toàn...

Cũng bởi giá rẻ và tiện lợi nên túi ni lông, hộp xốp, hộp nhựa… không nguồn gốc đã trở thành sản phẩm thông dụng của các hàng quán. Không chỉ người bán hàng, ngay cả người tiêu dùng cũng không mấy quan tâm đến tác hại của các vật dụng đựng thực phẩm không nguồn gốc nêu trên. Chị Nguyễn Thanh Hà (38 tuổi, ở phường Ngọc Lâm, quận Long Biên) cho biết: “Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nên gia đình tôi đã lựa chọn hình thức mua hàng online. Đặc biệt, khi trẻ nhỏ phải học trực tuyến ở nhà trong khi hai vợ chồng phải đi làm, nên tôi thường xuyên gọi ship bữa sáng, bữa trưa cho con từ một quán ăn gần nhà”.

Tuy nhiên, khi được hỏi về mối lo ngại từ những hộp xốp, túi ni lông đựng cháo, phở, canh nóng… ảnh hưởng đến sức khỏe, chị Nguyễn Thanh Hà cho rằng, không phải chỉ riêng gia đình chị mà hiện nay phần đông người dân lựa chọn việc mua bán trực tuyến, thay vì đến trực tiếp quán ăn. Dù biết việc thường xuyên sử dụng hộp xốp, hộp nhựa, túi ni lông đựng thực phẩm mang đến nhiều nguy cơ về sức khỏe về lâu dài nhưng phần nhiều phụ thuộc vào bên bán hàng nên chị chưa có giải pháp. "Có thể gia đình tôi phải tính tới việc hạn chế mua hàng online nếu các cửa hàng vẫn đựng thức ăn trọng hộp xốp" - chị Nguyễn Thanh Hà nói.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Duy Thịnh, nguyên cán bộ Viện Công nghệ sinh học - Công nghệ thực phẩm, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội lưu ý, không giống như những túi ni lông, hộp đựng thực phẩm làm từ loại nhựa cao cấp, nhiều loại túi, hộp nhựa, hộp xốp sản xuất từ nhựa tái chế không bảo đảm an toàn, có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe của người tiêu dùng khi sử dụng trực tiếp với thức ăn chế biến sẵn. Tuy nhiên, đáng nói là những ảnh hưởng từ những vật dụng bao gói thực phẩm không an toàn này đối với sức khỏe không diễn ra ngay lập tức trong ngày một ngày hai, mà có thể âm thầm trong cơ thể khó nhận thấy rõ.

“Nếu chứa đựng thực phẩm nóng ở nhiệt độ 100 độ C, hàm lượng monostyren (một loại chất độc) trong nhựa sẽ được giải phóng, ngấm vào thức ăn, gây tổn hại nghiêm trọng cho gan và gây ra nhiều bệnh nguy hiểm cho con người. Ngoài ra, trong các sản phẩm nhựa, đặc biệt là hộp xốp thường có chứa BPA - một chất đã được Cơ quan Nghiên cứu về ung thư quốc tế (IARC) thuộc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khẳng định có thể làm tổn thương não, gây viêm gan, rối loạn nội tiết, gây vô sinh và ung thư. Về nguyên tắc, hộp xốp chỉ được dùng một lần, việc sử dụng mang ý nghĩa tạm thời, không được dùng trong thời gian dài, vì càng tiếp xúc với thực phẩm lâu sẽ càng tăng nguy cơ phơi nhiễm chất độc hại”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Duy Thịnh cảnh báo.

Sử dụng dụng cụ bao gói thực phẩm có xuất xứ rõ ràng

Để bảo đảm an toàn cho sức khỏe, theo Tiến sĩ Lâm Quốc Hùng, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), người dân chỉ nên sử dụng hộp có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, bảo đảm đúng các quy định về an toàn thực phẩm theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Loại hộp sản xuất từ nhựa PS chỉ dùng để chứa đựng, bảo quản thực phẩm có nhiệt độ dưới 70 độ C. Không dùng hộp xốp để đựng và bảo quản thực phẩm trong thời gian dài ngày, chỉ nên dùng một lần. Không dùng hộp xốp chứa các loại thức ăn, đồ uống đang nóng, thức ăn có nhiều mỡ, dầu ăn, nước sôi, đồ chua (dưa muối, sa lát trộn dấm, nước chanh, nước chè chanh…). Không dùng lò vi sóng để làm nóng thực phẩm đựng trong hộp nhựa, hộp xốp.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Duy Thịnh, nguyên cán bộ Viện Công nghệ sinh học - Công nghệ thực phẩm, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội cũng đưa ra khuyến cáo, không nên tái sử dụng hoặc sử dụng hộp xốp, ống hút, cốc, đĩa nhựa để đựng và bảo quản thực phẩm trong thời gian dài, bởi khi đó, những vật dụng này sẽ bị xước, ngả màu, tạo điều kiện cho vi trùng, vi khuẩn tích tụ và gây bệnh.

Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội Đặng Thanh Phong cho biết, thời điểm hiện tại, khi thành phố chuyển sang trạng thái bình thường mới, cùng với phòng, chống dịch Covid-19, công tác bảo đảm an toàn thực phẩm cần tiếp tục được đẩy mạnh. Trong quá trình kiểm tra, giám sát các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm, dịch vụ ăn uống, ngoài việc kiểm tra các điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm của cơ sở, nguồn gốc nguyên liệu thực phẩm, cơ quan chức năng sẽ tập trung kiểm tra nguồn gốc, xuất xứ của dụng cụ bao gói, chứa đựng thực phẩm bán mang về.

“Cơ sở phải có dụng cụ bao gói hợp vệ sinh; thức ăn phải được đóng trong các hộp/túi kín được vận chuyển bảo đảm an toàn thực phẩm trong suốt quá trình vận chuyển. Đối với hành vi như sử dụng dụng cụ chế biến, ăn uống, vật liệu bao gói, chứa đựng tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm không bảo đảm an toàn thực phẩm bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng”, ông Đặng Thanh Phong nhấn mạnh.

Xuân Lộc