Xã Sơn Động: Xây dựng nông thôn mới gắn với chuyển đổi số

Sức mạnh từ cộng đồng

Xã Sơn Động chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2025 trên cơ sở sáp nhập xã Vĩnh An, xã An Bá và thị trấn An Châu (cũ). Địa bàn rộng, dân cư phân tán, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo còn cao, trong đó phần lớn là đồng bào dân tộc thiểu số. Trước thực trạng đó, cấp ủy, chính quyền xã xác định rõ, xây dựng nông thôn mới bền vững trước hết phải làm tốt công tác tuyên truyền, tạo sự đồng thuận và phát huy vai trò chủ thể của người dân.

Xã Sơn Động hướng dẫn kỹ năng số cho cán bộ làm công tác thông tin, truyền thông trên địa bàn.

Cấp ủy, chính quyền địa phương luôn tuân thủ nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, bảo đảm công khai, minh bạch trong quản lý, sử dụng các nguồn lực xây dựng nông thôn mới. Mọi chủ trương đều được đưa ra bàn bạc dân chủ, lấy ý kiến Nhân dân. Nhiều cán bộ, đảng viên gương mẫu đi đầu trong hiến đất, mở rộng đường giao thông, đóng góp ngày công, kinh phí xây dựng cơ sở hạ tầng, góp phần hoàn thiện các tiêu chí nông thôn mới. Từ năm 2020 đến nay, tổng vốn đầu tư cho xây dựng cơ bản của xã đạt khoảng 262 tỷ đồng, tập trung cho các công trình thiết yếu như trường học, trạm bơm, nhà văn hóa thôn, tổ dân phố, giao thông, hệ thống kênh mương nội đồng, tu bổ đình, chùa. Đến nay, hệ thống giao thông cơ bản được bê tông hóa; cơ sở vật chất trường lớp, trạm y tế được đầu tư xây dựng khang trang. Nhiều tuyến đường kết nối quan trọng được hoàn thiện, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Để tiếp tục nâng cao chất lượng các tiêu chí nông thôn mới và thực hiện hiệu quả chuyển đổi số, thời gian tới địa phương tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp theo hướng thực chất, bền vững. Trọng tâm là đổi mới công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số về lợi ích thiết thực của chuyển đổi số đối với sản xuất, đời sống và tiếp cận dịch vụ công; phát huy vai trò của cán bộ thôn, người có uy tín trong cộng đồng.

Xác định nâng cao thu nhập cho người dân là tiêu chí cốt lõi trong xây dựng nông thôn mới, xã Sơn Động chú trọng tuyên truyền, hướng dẫn Nhân dân tham gia các mô hình phát triển kinh tế phù hợp với điều kiện thực tế, phát huy thế mạnh sẵn có của địa phương. Cơ cấu cây trồng được chuyển dịch theo hướng nâng cao năng suất và giá trị sản phẩm; thu nhập bình quân trên 1 ha đất nông nghiệp đạt 71 triệu đồng/năm. Xã có 184 doanh nghiệp, hợp tác xã và hàng trăm hộ sản xuất, kinh doanh trên địa bàn, tạo việc làm thường xuyên, thu nhập ổn định cho hàng nghìn lao động. Nhiều mô hình kinh tế hiệu quả được nhân rộng như: Nuôi ong mật theo hướng hàng hóa, sản xuất rượu men lá, mỳ gạo truyền thống, trồng cây lâm nghiệp, chăn nuôi gia súc, gia cầm... góp phần nâng cao thu nhập và giảm nghèo bền vững.

Tiêu biểu là mô hình xưởng bóc gỗ của anh Lục Văn Xuân (sinh năm 1987), thôn Vá. Từ nguồn vốn vay ưu đãi, anh Xuân mạnh dạn đầu tư máy móc, mở rộng quy mô sản xuất theo hướng hàng hóa. Trung bình mỗi tháng, xưởng sản xuất gia công khoảng 1.000 tấn gỗ bóc, tạo việc làm thường xuyên cho khoảng 20 lao động địa phương với mức thu nhập từ 5 đến 12 triệu đồng/người/tháng; doanh thu hằng năm đạt khoảng 6-7 tỷ đồng. Đáng chú ý, khách hàng chủ yếu ở tỉnh xa nên anh Xuân chủ động ứng dụng công nghệ để giao dịch. Nhiều năm nay, mọi hoạt động thanh toán, đặt hàng, giới thiệu sản phẩm... đều diễn ra trên môi trường điện tử, giảm đáng kể những chi phí phát sinh so với di chuyển trực tiếp.

Chuyển đổi số trên các lĩnh vực

Song song với đầu tư hạ tầng và phát triển kinh tế, xã Sơn Động đẩy mạnh chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới. Trọng tâm là phát triển nông nghiệp thông minh, truy xuất nguồn gốc, thương mại điện tử; đồng thời tăng cường xây dựng chính quyền số, xã hội số trong cộng đồng dân cư; khuyến khích các hộ sản xuất, hợp tác xã ứng dụng công nghệ trong truy xuất nguồn gốc, thanh toán không dùng tiền mặt, bán hàng trực tuyến. Hiện nay, xã có 5 sản phẩm OCOP được gắn mã QR, từng bước nâng cao giá trị và khẳng định thương hiệu trên thị trường.

Diện mạo nông thôn xã Sơn Động ngày càng khang trang.

Tiêu biểu như Hợp tác xã dịch vụ An Lập, bên cạnh việc đầu tư nâng cao chất lượng, mẫu mã sản phẩm rượu Như Bảo OCOP 3 sao còn chú trọng phát triển kênh tiêu thụ trên các nền tảng thương mại điện tử. Mới đây, xã Sơn Động đã tổ chức tập huấn kỹ năng số trong đời sống và bán hàng trực tuyến cho người dân. Chị Hoàng Thị Hòe, thôn Mật chia sẻ: “Qua các lớp dạy kỹ năng số và được thực hành quay video, livestream bán hàng, tôi đã dần quen và áp dụng vào việc bán sản phẩm mật ong của gia đình trên mạng xã hội”.

Trong điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn, các thôn trong xã đã triển khai công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức đa dạng, phù hợp với từng nhóm đối tượng. Nhờ đó, người dân từng bước làm quen với các kỹ năng số, chủ động tiếp cận và sử dụng dịch vụ công trực tuyến. Hiện UBND xã Sơn Động cung cấp 112 dịch vụ công trực tuyến toàn trình và 321 dịch vụ công trực tuyến một phần. Từ ngày 1/7 đến nay, Trung tâm Phục vụ hành chính công xã đã tiếp nhận gần 8.000 hồ sơ thủ tục hành chính; tỷ lệ hồ sơ tiếp nhận trực tuyến và thanh toán trực tuyến đều đạt 99%. Toàn bộ hồ sơ được giải quyết đúng và trước hạn, góp phần nâng cao mức độ hài lòng của người dân.

Các tổ công nghệ số cộng đồng phát huy hiệu quả với cách làm “cầm tay chỉ việc”, trực tiếp hướng dẫn người dân cài đặt, sử dụng VNeID, thanh toán điện tử, nộp hồ sơ trực tuyến và tiếp cận thông tin chính thống. Tỷ lệ công dân từ 15 tuổi trở lên có tài khoản VNeID trên địa bàn xã đạt 91%, tạo nền tảng hình thành công dân số ngay từ cơ sở. Kết quả đánh giá sau thực hiện sắp xếp chính quyền hai cấp, chất lượng phục vụ trên Cổng Dịch vụ công quốc gia theo năm của Sơn Động đứng thứ 2/99 xã, phường. Trong lĩnh vực kinh tế số, 100% doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể đã áp dụng hóa đơn điện tử; các doanh nghiệp thực hiện nộp thuế điện tử.

Trước sáp nhập, xã Vĩnh An đã hoàn thành 19/19 tiêu chí nông thôn mới; xã An Bá hoàn thành 15/19 tiêu chí; một số thôn đạt nông thôn mới. Để tiếp tục nâng cao chất lượng các tiêu chí nông thôn mới và thực hiện hiệu quả chuyển đổi số, theo đồng chí Ngọc Đức Văn, Phó Chủ tịch UBND xã, thời gian tới địa phương tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp theo hướng thực chất, bền vững. Trọng tâm là đổi mới công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số về lợi ích thiết thực của chuyển đổi số đối với sản xuất, đời sống và tiếp cận dịch vụ công; phát huy vai trò của cán bộ thôn, người có uy tín trong cộng đồng. Xã ưu tiên hoàn thiện hạ tầng số, nâng cao chất lượng phủ sóng Internet tại các thôn vùng xa; từng bước hỗ trợ người dân, nhất là hộ nghèo, cận nghèo tiếp cận thiết bị thông minh và dịch vụ số. Đồng thời chỉ đạo các bộ phận chuyên môn tiếp tục rà soát cải cách thủ tục hành chính, duy trì tỷ lệ cao hồ sơ trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt; tập trung hỗ trợ các mô hình sản xuất, hợp tác xã ứng dụng công nghệ trong quản lý, truy xuất nguồn gốc, quảng bá và tiêu thụ sản phẩm; từng bước xây dựng mô hình thôn thông minh, xã thông minh gắn với nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu; tiếp tục củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ công nghệ số cộng đồng, coi đây là lực lượng nòng cốt phổ cập kỹ năng số cho người dân.

Bài, ảnh: Khôi Nguyên