Áp lực lạm phát những tháng cuối năm ra sao?

Theo số liệu báo cáo tình hình kinh tế - xã hội quý 2 và 6 tháng đầu năm 2025 do Cục Thống kê (Bộ Tài chính) vừa công bố, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 6.2025 tăng 0,48% so với tháng trước, chủ yếu do giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở, đặc biệt là cát, đá, gạch tăng cao bất thường, xăng dầu tăng theo giá nhiên liệu thế giới.

Trong mức tăng 0,48% của CPI tháng 6/2025 so với tháng trước, có 10 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng. Trong đó nhóm giao thông tăng mạnh nhất với 1,66%, tác động làm CPI chung tăng 0,16 điểm phần trăm.

Cũng theo Cục Thống kê, CPI bình quân quý 2.2025 tăng 3,31% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, thuốc và dịch vụ y tế tăng 13,35%; hàng hóa và dịch khác tăng 6,57%; nhà ở, điện, nước, chất đốt và vật liệu xây dựng tăng 6,35%; hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 3,60%...

CPI bình quân 6 tháng đầu năm 2025 tăng 3,27% so với bình quân cùng kỳ năm 2024.

Nguyên nhân từ giá nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 3,69%, tác động làm CPI chung tăng 1,24 điểm phần trăm; chỉ số giá nhóm nhà ở, điện nước, chất đốt và vật liệu xây dựng tăng 5,73%, làm CPI chung tăng 1,08 điểm phần trăm do giá nhà ở thuê và giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng; chỉ số giá nhóm điện sinh hoạt tăng 5,51% do nhu cầu sử dụng điện tăng cùng với EVN điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân; chỉ số giá nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 13,87%, làm CPI chung tăng 0,75 điểm phần trăm do giá dịch vụ y tế được điều chỉnh theo Thông tư số 2…

Theo Cục Thống kê, lạm phát cơ bản quý 2/2025 tăng 3,16%. Yếu tố góp phần kiềm chế tốc độ tăng CPI 6 tháng đầu năm 2025 là chỉ số giá nhóm giao thông giảm 3,63%, góp phần làm CPI chung giảm 0,35 điểm phần trăm, trong đó giá xăng dầu giảm 12,56%. Chỉ số giá nhóm bưu chính, viễn thông giảm 0,45%, tác động làm CPI chung giảm 0,01 điểm phần trăm, do giá điện thoại thế hệ cũ giảm.

Lạm phát cơ bản quý 2/2025 tăng 3,16%

Bà Nguyễn Thu Oanh, Trưởng ban Ban Thống kê dịch vụ và giá, Cục Thống kê cho hay có nhiều áp lực lạm phát trong thời gian tới.

Cụ thể, trong ngắn hạn và trung hạn, lạm phát toàn cầu vẫn có khả năng chịu áp lực cao, dù đã giảm so với giai đoạn cao điểm 2022–2023.

Giá hàng hóa toàn cầu vẫn biến động mạnh, giá dầu có xu hướng tăng trở lại do bất ổn địa chính trị và OPEC+ tiếp tục cắt giảm sản lượng; giá vận chuyển đang tăng cao do ảnh hưởng của các cuộc xung đột; giá lương thực có khả năng chịu ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu. Bên cạnh đó, chi phí sản xuất gia tăng do xu hướng chuyển dịch chuỗi cung ứng, chính sách sản xuất tại chỗ làm chi phí sản xuất cao hơn.

Trong nước, bà Oanh cho hay Việt Nam phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu nguyên nhiên vật liệu nên biến động của giá hàng hóa thế giới sẽ ảnh hưởng đến chi phí, giá thành, tạo áp lực đối với sản xuất của doanh nghiệp và từ đó đẩy giá hàng hóa tiêu dùng trong nước tăng lên. Thêm nữa, đô la Mỹ tăng giá càng làm tăng chi phí nhập khẩu, gây sức ép lên mặt bằng giá hàng hóa ở trong nước.

Ngoài ra, theo bà oanh, các chương trình hỗ trợ phục hồi, thúc đẩy giải ngân đầu tư công, dịch vụ du lịch phát triển mạnh… cũng có thể gây áp lực lên mặt bằng giá.

“Ngân hàng Nhà nước đã giữ lãi suất điều hành thấp để hỗ trợ phục hồi kinh tế. Nên nếu tín dụng tăng mạnh trở lại, có thể kích thích cầu tiêu dùng và đầu tư, tạo áp lực cầu kéo”, bà Oanh nói.

Để kiểm soát lạm phát năm 2025 đạt được mục tiêu đề ra, bà Oanh khuyến nghị Chính phủ, các bộ ngành, địa phương theo dõi chặt chẽ diễn biến giá cả, lạm phát trên thế giới, kịp thời cảnh báo các nguy cơ ảnh hưởng đến giá cả, lạm phát của Việt Nam để có các biện pháp ứng phó phù hợp nhằm đảm bảo nguồn cung, bình ổn giá trong nước.

Song song đó, cần đảm bảo thông suốt hoạt động cung ứng, lưu thông, phân phối hàng hóa, dịch vụ, nhất là các mặt hàng chiến lược có khả năng bị ảnh hưởng từ sự đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu và xung đột căng thẳng địa chính trị.

Các bộ, ngành, địa phương cũng cần theo dõi sát diễn biến giá cả của các mặt hàng thiết yếu (lương thực, thực phẩm, thịt lợn, xăng dầu, gas...) để có giải pháp điều hành phù hợp và chủ động chuẩn bị các nguồn hàng vào dịp lễ nhằm hạn chế tăng giá; kiểm soát, bình ổn giá, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, tránh để xảy ra hiện tượng tăng giá bất hợp lý, tung tin thất thiệt gây bất ổn thị trường.

Theo bà Oanh, cần điều hành linh hoạt đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra, đồng thời góp phần hỗ trợ tháo gỡ khó khăn trong sản xuất kinh doanh và đời sống người dân; tăng cường công tác thông tin, truyền thông nhằm đưa thông tin kịp thời, minh bạch, tạo sự đồng thuận trong dư luận đối với công tác điều hành giá của Chính phủ, ổn định tâm lý người tiêu dùng và ổn định kỳ vọng lạm phát…

Lam Thanh