Bảo tồn nghệ thuật hát Then, đàn Tính, múa Chầu dân tộc Tày, Nùng

Lớp tập huấn góp phần bảo tồn nghệ thuật hát Then, đàn Tính, múa Chầu dân tộc Tày, Nùng gắn với phát triển du lịch trên địa bàn huyện Văn Lãng. Ảnh: Thanh Thế

Nghệ thuật diễn xướng hát Then, đàn Tính, múa Chầu là hình thức sinh hoạt văn hóa tiêu biểu không chỉ của người Tày, Nùng xã Hoàng Việt, huyện Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn, mà còn là sinh hoạt văn hóa đặc sắc của cộng đồng Tày, Nùng trong cả nước.

Trong đó, múa Chầu là một điệu múa nhẹ nhàng, lả lướt với nhiều nhịp điệu đứng, ngồi, quỳ, vòng xuyến người múa cầm sóc nhạc, quạt và múa theo điệu nhạc đàn tính. Điệu múa này được nhiều người mến mộ, cũng không phân biệt tuổi tác, tầng lớp, hễ ai biết múa, thích múa và thuộc bài, đủ đôi múa là có thể vào đội múa.

Trong cuộc diễn xướng Then, các chúa Then thường thể hiện điệu múa Chầu song song với khúc hát chầu tổ tiên, chầu cung vua, chầu chúa trời. Hòa vào âm thanh của đàn Tính và nhịp điệu của chùm sóc nhạc, những điệu múa Chầu nhịp nhàng, uyển chuyển mà dứt khoát đã góp phần tô điểm thêm tiết mục Then tính mang đậm bản sắc và đời sống tinh thần phong phú của người Tày, Nùng ở huyện Văn Lãng.

Ra mắt CLB hát Then, đàn Tính thôn Lù Thẳm và thôn Khun Pinh. Ảnh: Thanh Thế

Để bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa các dân tộc trên địa bàn, mới đây Phòng Văn hóa, Khoa học và Thông tin huyện Văn Lãng vừa phối hợp với UBND xã Hoàng Việt tổ chức lớp truyền dạy hát Then, đàn Tính, múa Chầu năm 2025. Tham gia lớp tập huấn là các học viên là dân tộc Tày, Nùng đang sinh sống tại các thôn Lù Thẳm và Khun Pinh.

Các hoạt động tại lớp tập huấn góp phần tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của thế hệ trẻ trong việc gìn giữ, bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc. Đặc biệt là loại hình nghệ thuật hát Then, đàn Tính, múa Chầu dân tộc Tày, Nùng gắn với phát triển du lịch cộng đồng trên địa bàn huyện Văn Lãng.

Đồng thời, phát hiện đào tạo và bồi dưỡng những hạt nhân văn hóa văn nghệ, có năng khiếu tạo nguồn cho hoạt động của phong trào văn hóa văn nghệ quần chúng phát triển đa dạng, phong phú, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần của mọi tầng lớp nhân dân trên địa bàn huyện Văn Lãng.

Tại lớp tập huấn, các học viên được các chuyên gia, nghệ nhân am hiểu văn hóa dân gian phổ biến, truyền dạy những nốt nhạc cơ bản trên đàn Tính, cách sử dụng ngón tay khi đánh đàn và xướng âm. Được học những làn điệu hát Then, đàn Tính phổ thông của Lạng Sơn, Cao Bằng và nghệ thuật diễn xướng múa Chầu...Kết thúc, các học viên sử dụng được đàn Tính, xử lý nhuần nhuyễn những bài Then cơ bản đến khó, 100% học viên đều biết múa Chầu.

Dịp này, Ban tổ chức đã công bố và ra mắt CLB hát Then, đàn Tính thôn Lù Thẳm, thôn Khun Pinh, xã Hoàng Việt. Tại buổi lễ các học viên đã biểu diễn các tiết mục văn nghệ đặc sắc ca ngợi Đảng, Bác Hồ, ca ngợi quê hương, đất nước để báo cáo kết quả của lớp truyền dạy hát Then, đàn Tính, múa Chầu năm 2025.

QUỲNH VY