PGS.TS Phan Trọng Thưởng chia sẻ suy tư đầy trách nhiệm trong chặng đường mới của Viện Văn học (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội).
Dù tự nhận mình là 'người ngoại đạo', song với bề dày nghiên cứu văn học, nghệ thuật, PGS, TS Phan Trọng Thưởng đã chia sẻ một cách đánh giá về sự nghiệp và di sản của Văn Cao dưới ánh sáng của Đổi mới trong bài viết 'Nhân 100 năm Ngày sinh Văn Cao, nghĩ về số phận của các tác phẩm đỉnh cao'.
Bằng bài hát lừng danh 'Tiến quân ca,' Văn Cao đã có bước chuyển lớn lao từ phong cách lãng mạn, trữ tình sang phong cách cách mạng-kháng chiến cả trong nhạc, họa và thơ.
Sáng 8-11, tại Hà Nội, Báo Nhân Dân phối hợp với Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương và các cơ quan liên quan tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề ' Thế giới Nhạc, Họa, Thơ của Văn Cao ', nhân kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của nhạc sĩ Văn Cao (15-11-1923 – 15-11-2023).
Đó là chủ đề của Hội thảo khoa học do Báo Nhân Dân phối hợp với Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương tổ chức sáng ngày 8-11, tại Hà Nội, nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhạc sĩ, thi sĩ, họa sĩ Văn Cao (1923-2023).
Để giải bài toán đội ngũ cho lý luận, phê bình văn nghệ, các chuyên gia cho rằng không thể trong một sớm một chiều mà cần những giải pháp dài hạn.
Trong bối cảnh mạng xã hội phát triển, ai cũng có thể đưa ra ý kiến để trở thành nhà phê bình. Tuy nhiên, những người có chuyên môn được đào tạo bài bản vẫn phải 'đốt đuốc đi tìm'.
Phim 'vua phòng vé' bị giới phê bình chê, phim được người trong giới khen lại bị khán giả thờ ơ. Dường như có một khoảng cách lớn giữa cảm nhận của giới phê bình nói chung và gu thưởng thức của công chúng hiện nay. Khoảng cách đó cho cảm giác rằng vai trò của phê bình phim ngày càng mờ nhạt trong đời sống điện ảnh, đồng thời tạo cơ hội cho 'phê bình bẩn' lên ngôi.
Để đội ngũ lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật phát triển một cách toàn diện, khoa học cả về số lượng, chất lượng, có tài năng, bản lĩnh cần nhìn nhận, đánh giá một cách thẳng thắn, khách quan, công tâm về thực trạng của đội ngũ này. Phóng viên Báo Văn nghệ Công an đã ghi lại ý kiến của những người làm công tác lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật.
PGS.TS Phạm Xuân Thạch cho rằng hệ thống kiểm duyệt phim ở nước ta còn nhẹ tay. Bởi vậy, những bộ phim có nội dung phản cảm, nhiều tình tiết thô tục vẫn ra rạp dễ dàng.
Trong khi đời sống văn học, nghệ thuật ngày càng 'nở rộ' thì đội ngũ các nhà lý luận, phê bình ngày càng thiếu vắng. Không chỉ địa hạt văn học thiếu những tiếng nói phê bình sắc sảo, trách nhiệm mà nhìn sang các lĩnh vực khác như: âm nhạc, sân khấu, nhiếp ảnh, mỹ thuật, điện ảnh… cũng thấy vừa thiếu vừa yếu.
Sáng 26-5, tại Hà Nội, Hội đồng Lý luận phê bình văn học nghệ thuật Trung ương tổ chức tọa đàm khoa học 'Đội ngũ lý luận, phê bình văn học nghệ thuật Việt Nam hiện nay: Thực trạng và giải pháp'.
Sự thiếu hụt đội ngũ kế cận là tình trạng đáng báo động, nhiều cây bút lớn tuổi không còn viết lý luận phê bình nhưng thế hệ trẻ lại chưa đủ lực lượng và bản lĩnh để lấp khoảng trống.
Ngày 26/5, tại Hà Nội, Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương tổ chức tọa đàm khoa học 'Đội ngũ lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật hiện nay: Thực trạng, định hướng và giải pháp phát triển'.
Sáng 26/5, tại Hà Nội, Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương tổ chức Tọa đàm khoa học với chủ đề 'Đội ngũ lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật hiện nay: Thực trạng, định hướng, giải pháp phát triển'.
Đã qua 80 năm nhưng Đề cương Văn hóa Việt Nam 1943 vẫn còn nguyên tính thời sự và tỏa sáng giá trị trong quá trình xây dựng nền văn hóa mới thích ứng với thời đại mới. Nhiều chuyên gia cho rằng, cần vận dụng tư tưởng Đề cương Văn hóa Việt Nam vào xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị chuẩn mực con người và hệ giá trị gia đình Việt Nam theo tinh thần Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ VIII của Đảng.
Hội đồng cấp Nhà nước vinh danh Giải thưởng Hồ Chí Minh và giải Nhà nước về khoa học công nghệ cho 29 công trình nghiên cứu có giá trị cao và khả năng ứng dụng thực tiễn.
Tuy trong văn hóa nhân loại có những hằng số chung, những giá trị chung, nhưng nó sẽ trở nên đơn điệu và nghèo nàn khi mất đi dấu ấn của mỗi nền văn hóa riêng biệt- Đó là ý kiến của PGS.TS. Phan Trọng Thưởng- Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương.
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Bắc, cần có sự chỉ đạo tập trung, thống nhất với các giải pháp toàn diện, đồng bộ để lan tỏa sức mạnh mềm văn hóa Việt Nam trong hợp tác, giao lưu, hội nhập quốc tế.
Chiều 9/12, tại Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch diễn ra Hội nghị Lấy ý kiến và đưa ra các giải pháp quản lý nhà nước, phát triển văn học.
Ngày 12/12, tại Bắc Ninh, Hội đồng Lý luận, Phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương đã tổ chức kỳ họp thứ 9. PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng giám đốc Đài tiếng nói Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng; PGS.TS Phan Trọng Thưởng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng chủ trì, điều hành kỳ họp.
Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật TW đề nghị các thành viên trong Hội đồng tham gia tích cực hơn nữa, tham mưu giúp các lãnh đạo đưa ra các chủ trương đúng đắn về lĩnh vực này.
Ngày 11/12, tại tỉnh Bắc Ninh, Hội đồng Lý luận, Phê bình Văn học, Nghệ thuật (VHNT) trung ương đã tổ chức hội thảo khoa học toàn quốc 'Xây dựng hệ giá trị VHNT Việt Nam dân tộc và hiện đại'.