Trước diễn biến sạt lở bờ sông, bờ biển trong những năm qua, UBND tỉnh Quảng Trị đã ban hành đề án ứng phó tình hình sạt lở bờ sông, bờ biển thích ứng với biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2018 - 2020, định hướng đến năm 2030 với các nhóm, các giải pháp phù hợp, có sự sắp xếp thứ tự ưu tiên theo mức độ nguy hiểm và theo từng giai đoạn.
Trong 'gia đình' các dòng sông ở Quảng Trị, sông Cánh Hòm có vẻ khiêm nhường bên cạnh những chị em tên tuổi như Hiền Lương, Thạch Hãn…
Những ngày mùa hạ tháng Tư luôn ở lâu bền trong ký ức tôi. Chắc bởi màu xanh của con sông, cơn gió Tây-Nam cứ quẩn quanh bên đời mình và thấp thoáng bóng người yêu thương. Bây giờ đã 47 năm nhưng tôi không thể nào quên khung cảnh làng quê Mai Xá những ngày tháng 4/1975 yên bình, đẹp đẽ.
Xuân Long là miền đất được nhiều người biết đến của huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị. Mảnh đất này gắn liền với câu chuyện của lịch sử và những tên gọi được cả nhân loại nhớ đến như sông Bến Hải, Vĩ tuyến 17 với nỗi đau chia cắt hai miền Nam Bắc. Từ buổi đầu của cách mạng, trong gian khổ, hy sinh mất mát, người dân Xuân Long một lòng đi theo cách mạng. Sau ngày đất nước thống nhất, Nhân dân Xuân Long đã đồng lòng, đồng sức để xây dựng hương thôn ngày thêm đổi mới.
Về Gio Mỹ, Gio Linh giữa những ngày quê hương chuẩn bị kỷ niệm 50 năm giải phóng, đường làng ngõ xóm ngập sắc cờ đỏ, đi đến đâu cũng có thể cảm nhận được không khí háo hức củangười dân chờ đón ngày lễ trọng đại. 50 năm kiến thiết từ hoang tàn, ruộng đồng hoang hóa chằng chịt hố bom đạn, người dân Gio Mỹ bắt đầu cuộc sống mới từ hai bàn tay trắng, nay lúa đã xanh đồng, cuộc sống no ấm, quê hương khởi sắc từng ngày.
Qua sử liệu cho thấy các cuộc di dân vào Quảng Trị của người Việt thời bấy giờ đã thành lập 173 xã cổ có trước đời chúa Nguyễn Hoàng (1075-1558). Từ đời Nguyễn Hoàng về sau, giai đoạn (1558- 1776) thành lập thêm hàng chục tổng và xã cổ khác. Trong các xã, làng cổ đó có nhiều nữ nhân đã trầm trải nắng mưa để lập ra các làng mạc. Trong bài viết này xin được giới thiệu 3 vị nữ nhân tiêu biểu ở một số làng:
Thôn An Khê, xã Gio Sơn nằm về phía tây của huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị. Ở địa thế trên vùng đất đỏ ba dan màu mỡ, mưa gió thuận hòa nên các loại cây trái ở đây quanh năm tốt tươi. Con người An Khê bao đời hiền hòa, cần cù chịu thương chịu khó tạo dựng nên một miền quê thanh bình, nhưng chứa đựng trong đó những trầm tích lịch sử văn hóa của dân tộc.
Những năm qua, cựu thanh niên xung phong (TNXP) Nguyễn Mạnh Hùng (69 tuổi) ở Thôn 4, xã Gio Hải, huyện Gio Linh luôn phát huy truyền thống cách mạng của gia đình, quê hương, vươn lên trong lao động, sản xuất, trở thành điển hình của phong trào cựu TNXP làm kinh tế giỏi của tỉnh.
Ngày 21/7, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành chủ trì cuộc họp và nghe báo cáo về các nhiệm vụ trọng tâm giai đoạn 2021-2025 các lĩnh vực khí tượng thủy văn và biến đổi khí hậu.
Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Trị Hồ Xuân Hòe cho biết, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn tiếp tục xảy ra trên địa bàn tỉnh. Khô hạn ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sản xuất từ đồng bằng lên miền ngược. Căng nhất hiện nay là nước phục vụ sinh hoạt, mà đặc biệt là địa bàn TP Đông Hà và lân cận.
Đến thời điểm này, trong lúc nông dân ở các huyện Hải Lăng, Triệu Phong đang khẩn trương thu hoạch lúa vụ hè thu thì tại các địa phương còn lại như Vĩnh Linh, Gio Linh, Cam Lộ, Đông Hà, ảnh hưởng bởi tình hình hạn hán kéo dài, thiếu nước tưới nên vẫn còn một phần diện tích lúa chưa trổ, ảnh hưởng tiến độ thu hoạch cũng như năng suất mùa vụ. Ngoài sự nỗ lực vào cuộc của cả hệ thống từ tỉnh đến cơ sở để tập trung chống hạn thời gian qua, phải kể để sự đóng góp thầm lặng và quan trọng của đội ngũ cán bộ, nhân viên làm công tác thủy lợi.
Từ khu vực chợ Kênh thuộc xã Trung Sơn, đi về xã Trung Hải cũng thuộc huyện Gio Linh. Địa bàn xã này cách huyện Vĩnh Linh về phía bắc bởi con sông Bến Hải và ở phía Đông thì có con sông Cánh Hòm. Xã này nằm ở Đông Bắc huyện Gio Linh cũng là địa bàn nông nghiệp chủ yếu với văn minh lúa nước. Dấu vết con sông Cánh Hòm ở nhiều đoạn vòng vèo là những con nước quen thuộc gắn bó với người dân quê từ bao đời nay chảy quanh co theo những cánh đồng chân quê lấm láp.
Đi qua đi về và ghé lại Nhĩ Thượng cũng đã vài lần. Tưởng đã biết nhiều chuyện, đã quen mắt nhiều nơi. Hóa ra bên cạnh những cảnh làng quen thuộc lại ẩn chứa nhiều điều mình chưa biết, nhiều sự lạ tạo nên sức hấp dẫn để hứng thú khám phá sâu hơn về một kì hương ở Gio Mỹ, Gio Linh.
Trước tình hình nắng nóng kéo dài với nhiệt độ phổ biến 39 - 40 độ C cùng với gió Tây Nam gây hiệu ứng phơn cấp 5 - 6 giật cấp 7 đã gây nên tình trạng hạn hán trên diện rộng tại tỉnh Quảng Trị.
Hình thành và gắn bó với dòng sông Cánh Hòm, làng Mai Xá Thị, xã Gio Mai, huyện Gio Linh tuy không phải là một hương thôn nông nghiệp tiếng tăm với ruộng đồng cò bay thẳng cánh hay khoa bảng lẫy lừng nhưng vẫn là một làng cổ phong hóa lâu đời, tuy tên gọi chưa được lan truyền rộng rãi nhưng cũng đáng được tìm hiểu vì phong cảnh hữu tình, giao thông thuận tiện: nhất cận thị, nhị cận giang, con người lại thuần hậu, chăm chỉ, biết thích nghi với nhiều nghề nghiệp khác nhau.
Vừa qua, thời tiết nắng nóng kéo dài, gió Tây Nam thổi mạnh, nhiệt độ tăng cao trong nhiều ngày liên tục đã làm cho nhiều diện tích cây trồng bị khô hạn nặng, một số nơi, diện tích cây trồng cạn có nguy cơ chết vì thiếu nước. Mực nước ở các hồ đập thủy lợi đang giảm xuống nhanh, nhiều hồ đã giảm tới mực nước chết nên tình hình hạn hán càng thêm nghiêm trọng. Vì thế, chính quyền các cấp và ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh đang tích cực triển khai các biện pháp chống hạn nhằm đảm bảo vụ hè thu thắng lợi.
Ngày 27-6, ông Hồ Xuân Hòe, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Trị cho biết, do nắng hạn kéo dài, đến thời điểm hiện tại, hầu hết các hồ chứa nước trên địa bàn đã cạn kiệt nước, hoặc còn nhưng ở mức không đáng kể.
Nắng hạn kéo dài, gió Tây Nam thổi mạnh khiến quá trình bốc hơi nước nhanh đã làm cho lượng nước hiện còn lại trong các hồ, đập trên địa bàn tỉnh Quảng Trị ở mức rất thấp. Thực trạng lượng nước trong hồ, đập cạn kiệt do nắng hạn đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn nước tưới phục vụ sản xuất vụ hè thu năm 2019. Xung quanh vấn đề này, phóng viên Báo Quảng Trị phỏng vấn ông LÊ VĂN TRƯỜNG, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH MTV Quản lí khai thác công trình thủy lợi Quảng Trị.
Mấy tháng nay, tại các tỉnh, thành phố khu vực miền trung, trong đó Quảng Bình và Quảng Trị trời nắng nóng gay gắt, không có mưa khiến lượng nước trong các hồ, đập giảm nhanh dẫn đến hàng nghìn héc-ta lúa vụ hè thu 2019 thiếu nước tưới. Những ngày này, chính quyền và nông dân hai địa phương nói trên đang dồn sức chống hạn...
Hôm nay 26.6.2019, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Sỹ Đồng đã đi kiểm tra tình hình triển khai phương án ứng phó với hạn hán, nắng nóng và xâm nhập mặn tại các huyện Vĩnh Linh, Gio Linh.