Đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng dự án đường sắt tốc độ cao

Bộ Xây dựng cho biết, đến nay Ban Quản lý dự án Đường sắt – đơn vị chủ đầu tư giai đoạn lập dự án – đã hoàn tất bàn giao hồ sơ Dự án cho toàn bộ các tỉnh, thành phố có tuyến đường sắt đi qua.

Bộ Xây dựng kiến nghị địa phương đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam (Ảnh: minh họa).

Hồ sơ bao gồm: Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi (NCTKT), hồ sơ ranh giới giải phóng mặt bằng (GPMB) tuyến, các ga và tọa độ tim tuyến. Đây là cơ sở quan trọng để các địa phương rà soát sơ bộ nhu cầu tái định cư, phục vụ triển khai công tác GPMB.

Cùng với đó, Ban Quản lý dự án Đường sắt đã cử cán bộ tham gia Ban Chỉ đạo GPMB của các địa phương, nhằm phối hợp đẩy nhanh tiến độ.

Theo thông tin cập nhật, đến ngày 12/6/2025, Dự án đi qua 20 tỉnh, thành phố. Tuy nhiên, sau điều chỉnh đơn vị hành chính cấp tỉnh, số địa phương có tuyến đường sắt đi qua rút còn 15. UBND các tỉnh, thành đã giao nhiệm vụ cụ thể và xác định rõ đơn vị chủ trì công tác GPMB tại địa phương.

Một số địa phương đã có chuyển động tích cực. Cụ thể, Ninh Bình đã thành lập Ban Chỉ đạo GPMB và Tổ giúp việc.

Bình Thuận, Phú Yên, Hà Tĩnh, Thanh Hóa và Ninh Bình đã hoàn tất bước rà soát sơ bộ nhu cầu tái định cư.

TP Huế là địa phương đầu tiên lập kế hoạch triển khai GPMB.

Các địa phương còn lại đang tiếp tục triển khai các nội dung liên quan.

Theo kế hoạch, Dự án sẽ khởi công vào năm 2026. Tuy nhiên, với khối lượng công việc lớn, đặc biệt là GPMB, Bộ Xây dựng đánh giá tiến độ hiện nay là rất gấp, đòi hỏi các tỉnh, thành phải triển khai đồng bộ, song song với quá trình lập Báo cáo nghiên cứu khả thi.

Vì vậy, Bộ Xây dựng đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố: Khẩn trương thành lập Ban Chỉ đạo GPMB Dự án tại mỗi địa phương, do Bí thư Tỉnh ủy/Thành ủy làm Trưởng ban, hoàn thành trước ngày 1/7/2025.

Trên cơ sở hồ sơ ranh giới GPMB (đã bàn giao tháng 3/2025), các địa phương cần ngay lập tức rà soát, xác định nhu cầu, vị trí và số lượng khu tái định cư.

Phấn đấu trong tháng 6/2025, hoàn thành thủ tục đầu tư ít nhất một khu tái định cư mỗi tỉnh, thành phố.

Chuẩn bị đủ điều kiện để khởi công xây dựng tái định cư từ đầu tháng 8/2025.

Bộ Xây dựng nhấn mạnh: "Công tác GPMB của Dự án là nhiệm vụ chính trị trọng tâm trong chỉ đạo, điều hành ở các địa phương. Cần quán triệt phương châm: 'Chỉ bàn làm, không bàn lùi' – phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm".

Đồng thời, Bộ kiến nghị huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân, đảm bảo người dân được bố trí nơi ở mới bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ; Hỗ trợ thêm về việc làm, sinh kế ổn định. Khi cần thiết, có giải pháp tạm cư hợp lý để không làm chậm tiến độ Dự án.

Kỳ Nam