Sự nghiệp lẫy lừng của sử gia hai lần đi thi chỉ đỗ tú tài

Mặc dù không có duyên với thi cử, hai lần đi thi chỉ đỗ tú tài, làm quan cũng rất muộn, song sử gia Phan Huy Chú là một trí thức lớn của thế kỷ XIX. Ông là danh nhân văn hóa Việt Nam, nổi tiếng với 'Lịch triều hiến chương loại chí'.

Những đế vương từng cho khắc thơ lên vách núi

Đó là những vị vua, chúa giỏi văn thơ trong lịch sử. Một số người còn cho khắc bài thơ lên vách núi.

Chuyện khó tin về chuyến đi sứ ở tuổi 70 của Trạng Bùng

Trong bối cảnh quan hệ với nhà Minh rất căng thẳng, Trạng Bùng được vua Lê cử làm Chánh sứ sang công cán Trung Hoa. Đi sứ nhà Minh lúc đó thực sự là 'chui vào hang cọp' với cái giá phải trả có thể là bị nhục hình, tù tội.

Chuyện 3 thiếu niên nước Việt cùng đỗ đầu một khoa thi

Đây là khoa thi đặc biệt trong lịch sử phong kiến khi 3 người đỗ đầu, gồm trạng nguyên, bảng nhãn, thám hoa, đều ở độ tuổi thiếu niên.

Vùng đất cổ phát tích nên triều Trần, nổi tiếng đặc sản bánh cáy?

Đây là địa phương có ẩm thực bánh cáy nổi tiếng trong cả nước, nhiều danh nhân văn hóa tiêu biểu, lịch sử phát triển hào hùng.

Tướng Việt đánh chìm 170.000 thạch lương khiến Mông Cổ vội rút quân

Đây là vị tướng lắm tài nhiều tật, từng mắc trọng tội, bị đuổi về quê, đi bán than. Sau đó, ông được phục chức, lập nhiều chiến công lớn.

Vùng đất cổ phát tích nên triều Trần, nổi tiếng đặc sản bánh cáy?

Đây là địa phương có ẩm thực bánh cáy nổi tiếng trong cả nước, nhiều danh nhân văn hóa tiêu biểu, lịch sử phát triển hào hùng.

Vị vua chết bởi mũi tên bắn lén, ít được nhắc đến trong sử sách

Ông là một trong những vị vua có số phận hẩm hiu trong lịch sử. Năm 27 tuổi, ông hy sinh trên chiến trường bởi một mũi tên bắn lén.

Ông vua Việt sét đánh không chết là ai?

Từng bị sét đánh nhưng may mắn thoát chết, cuối đời, ông vua này bị truy đuổi, phải bỏ kinh thành chạy thoát thân.

Chuyện ít biết về hai cha con được đặt tên phố ở Hà Nội

Cả 2 cha con danh nhân này đều được đặt tên phố ở thủ đô Hà Nội. Đây là vinh dự ít người có được.

Trong quá khứ, đồng bào Jrai tính lịch theo chu kỳ mùa rẫy. Mỗi năm của người Jrai cũng 12 tháng nhưng tháng thứ nhất tương đương với tháng 4 Dương lịch, tức tháng bắt đầu một mùa rẫy mới. Riêng 2 tháng cuối không gọi theo số mà có tên riêng là 'Ning nơng' và 'Wor'. Đây thực ra là kiểu nông lịch tính theo chu kỳ của thời tiết và công việc chứ không như âm-dương lịch chia thời gian một cách cụ thể theo chu kỳ thiên văn của mặt trăng, mặt trời. Thế nên, vấn đề 'người Jrai có lịch từ bao giờ' là nói tới lịch thiên văn âm lịch mà chúng ta vẫn còn dùng hiện nay…

Đến Huế trải nghiệm lễ ban lịch triều Nguyễn có từ Tết Tân Sửu 180 năm trước

Năm Tân Sửu 1841, lần đầu tiên lễ 'Ban sóc' (ban lịch) được hoàng đế Minh Mạng chỉ dụ thực hiện ở Ngọ môn - Đại nội Huế. Sau 180 năm, lễ ban lịch triều Nguyễn được tái hiện tại Đại nội Huế, cũng nhằm Tết Tân Sửu, qua hình thức sân khấu hóa theo nghi tiết thưở xưa.

Hoàng đế nào có 4 vợ ngoại quốc, nhiều con làm vua nhất sử Việt?

DVNN - Đây là vị vua thứ 6 của triều Lê Trung Hưng. Ông là vị vua có rất nhiều kỷ lục trong sử Việt. Khi còn sống, Lê Thần Tông là hoàng đế đầu tiên lấy vợ Hà Lan, có tới 4 người con làm vua.

Bộ sách nào được coi là bách khoa toàn thư đầu tiên của Việt Nam?

Bộ sách này được các nhà sử học đánh giá là Bách khoa toàn thư đầu tiên của Việt Nam. Nội dung bộ sách phản ánh đầy đủ các mặt về đời sống kinh tế - chính trị - xã hội của Việt Nam trong chiều dài lịch sử.

Vị vua nào khai lập vương triều, lập 9 hoàng hậu?

Theo sách 'Kể chuyện chốn hậu cung', ông là vị vua có nhiều hoàng hậu nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam. Tuy nhiên, tên tuổi từng bà hoàng hậu đến nay không còn được ghi chép cụ thể.

Ông vua sét đánh không chết, cuối đời bị bêu đầu ở chợ

Từng bị sét đánh nhưng may mắn thoát chết, cuối đời, ông vua này bị truy đuổi, phải bỏ kinh thành chạy thoát thân.

Cuốn hút 'nét chạm trổ phượng long' của ngôi đền cổ làng trung du Nghệ An

Với lịch sử lâu đời, đền Cả ở làng Tú Viên, xã Thanh Lương, huyện Thanh Chương là một trong những công trình cổ có nghệ thuật điêu khắc độc đáo.

Hồng Hà nữ sĩ nổi tiếng kinh thành Thăng Long

Bà sinh ra trong gia đình có truyền thống khoa bảng, nổi tiếng văn hay, chữ giỏi, năm 16 tuổi bà được quan thượng thư Lê Anh Tuấn nhận làm con nuôi.

Điều ít biết về 2 nhà bác học nước Việt nổi tiếng thời phong kiến

Đây là hai nhà bác học có nhiều đóng góp cho nước nhà với những tác phẩm giá trị, trong đó cuốn Lịch triều hiến chương loại chí được đánh giá là cuốn Bách khoa toàn thư đầu tiên của người Việt.

Tiền ở nước ta ra đời từ khi nào?

Tiền là phương tiện lưu thông không thể thiếu của nhân loại. Ở Việt Nam, tiền tệ ra đời từ khá sớm.

Thành phố cảng lớn nhất Việt Nam, có vườn quốc gia và 2 huyện đảo

Đây là thành phố duy nhất của nước ta có vườn quốc gia và 2 huyện đảo.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Nghệ An cần tạo cho được một 'Kỳ tích sông Lam'

Ngày 17-10, tại TP Vinh, Đảng bộ tỉnh Nghệ An đã tổ chức trọng thể phiên khai mạc Đại hội đại biểu Đảng bộ lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020-2025. Đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ dự và chỉ đạo đại hội.

Tiền ở nước ta ra đời từ khi nào?

Tiền là phương tiện lưu thông không thể thiếu của nhân loại. Ở Việt Nam, tiền tệ ra đời từ khá sớm.

Hồng Hà nữ sĩ nổi tiếng kinh thành Thăng Long

Bà sinh ra trong gia đình có truyền thống khoa bảng, nổi tiếng văn hay, chữ giỏi, năm 16 tuổi bà được quan thượng thư Lê Anh Tuấn nhận làm con nuôi.

Tiết lộ 'nóng' loạt tội nặng đầu tiên xuất hiện trong luật của người Việt

Theo quy định của luật Hình thư, 10 tội nặng nhất, người phạm tội sẽ bị xử lý rất nặng, không được chuộc tội bao gồm Đại bất kính dùng những đồ dành riêng cho vua, trộm và giả mạo ấn vua...

Kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà văn Phạm Tường Hạnh

Nhiều văn sĩ, thi sĩ, nhà nghiên cứu nổi tiếng như GS Mai Quốc Liên, nhà thơ Trần Đăng Khoa, nhà văn Đoàn Minh Tuấn… tham dự chương trình 'Kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà văn Phạm Tường Hạnh' tại TPHCM. Chương trình do Hội Nhà văn Việt Nam cùng gia đình cố nhà văn Phạm Tường Hạnh tổ chức.

3 người nổi tiếng ham đọc sách trong sử Việt

Sử sách nước ta ghi nhận trạng nguyên Nguyễn Trực ham đọc sách từ bé, còn bảng nhãn Lê Quý Đôn 'đỗ đạt vinh hiển mà tay vẫn không rời quyển sách'.

Lý Đạo Thành - một lòng trung giữa dòng quyền lực

Trong sách Lịch triều hiến chương loại chí (LTHCLC), sử gia Phan Huy Chú tôn vinh 4 danh thần là 'Người phò tá có công lao tài đức', Lý Đạo Thành là người thứ nhất. Phan Huy Chú đã dẫn lại lời của Lê Tung, một sử gia thời nhà Lê, rằng: 'Lý Đạo Thành nhận việc ký thác vua bé, Tô Hiến Thành phụ chính, lòng trung quân ái quốc phảng phất giống Y Doãn, Chu Công'. Lý Đạo Thành đã trở thành thành hoàng của nhiều làng xã ở suốt vùng Bắc Bộ đến tận miền Hoan Diễn xa xôi bởi tấm lòng kính trọng của muôn dân.

Tô Hiến Thành - 'Người phò tá có công lao tài đức'

Có một nhân vật lịch sử đặc biệt làm quan dưới thời các vua Lý Anh Tông (1138 - 1175) và Lý Cao Tông (1276 - 1210) mà người đời và lịch sử nhắc tên ông không chỉ vì tài năng, đức độ và những cống hiến to lớn mà còn vì một lý do khác. Đó là sự lựa chọn, hay là lời can gián của ông không được chấp nhận đã mở đầu cho sự sụp đổ của vương triều Lý. Đó là Thái úy Tô Hiến Thành.

Bộ sách nào được coi là bách khoa toàn thư đầu tiên của Việt Nam?

Bộ sách này được các nhà sử học đánh giá là Bách khoa toàn thư đầu tiên của Việt Nam. Nội dung bộ sách phản ánh đầy đủ các mặt về đời sống kinh tế - chính trị - xã hội của Việt Nam trong chiều dài lịch sử.

Tìm lại Lỵ sở trấn Tuyên Quang thời vua Lê Dụ Tông

Trong bài 'Bia Ma Nhai, chùa Hương Nghiêm nhiều chỉ dẫn về lịch sử với Tuyên Quang' hôm nay chúng tôi xin trao đổi thêm về vấn đề Lỵ sở của Tuyên Quang viết trong tấm bia này.

Hoàng đế nào có 4 vợ ngoại quốc, nhiều con làm vua nhất sử Việt?

Đây là vị vua thứ 6 của triều Lê Trung Hưng. Ông là vị vua có rất nhiều kỷ lục trong sử Việt. Khi còn sống, Lê Thần Tông là hoàng đế đầu tiên lấy vợ Hà Lan, có tới 4 người con làm vua.

Bộ luật nào quy định vợ đánh chồng bị xử tử?

Bộ luật này quy định: Vợ đánh chồng xử 100 trượng, cứ đánh là phải chịu tội. Đánh đến mức gãy xương trở lên, xử nặng hơn tội đánh người bị thương ba bậc. Đánh thành tật, thắt cổ. Đánh chết, xử trảm, Cố ý giết, xử lăng trì.

Thám hoa nào của nước Việt khiến vua Càn Long khâm phục?

Phan Kính là lưỡng quốc thám hoa duy nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam. Ông có công rất lớn tạo nên mối bang giao giữa nhà Thanh và nước ta. Phan Kính từng được vua Càn Long tặng áo cẩm bào khi đi sứ Trung Quốc.

Quan niệm cai trị đất nước của cha ông ta

Những từ 'cai trị', 'thống trị' và 'bị trị' bây giờ chúng ta không quen nghe, quen dùng, đến mức như thể không còn tồn tại sự thống trị, người cai trị và người bị trị nữa. Thật ra thì nó vẫn đó, trong lịch sử loài người từ xưa đến nay. Cha ông ta có những quan niệm về cai trị đất nước mà cho đên nay vẫn còn tính thời sự nóng hổi.

Quốc hiệu Đại Ngu thời nhà Hồ mang ý nghĩa gì?

Dưới thời trị vì của mình, Hồ Quý Ly đổi quốc hiệu thành Đại Ngu. Quốc hiệu này có ý nghĩa như thế nào?

Đại học sĩ Đỗ Nhuận và những dấu ấn tại Văn Miếu

Sáng 12/11, nhân kỷ niệm 553 năm ngày đại đăng khoa (1466-2019) của Thượng thư, Đông các Đại học sĩ Đỗ Nhuận, Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu – Quốc Tử Giám tổ chức Hội thảo khoa học 'Thượng thư, Đông các Đại học sĩ Đỗ Nhuận – Con người và sự nghiệp' nhằm đánh giá, tôn vinh danh nhân Đỗ Nhuận đã được ghi danh trên bảng vàng, bia đá và khẳng định những đóng góp của ông đối với quê hương, đất nước.

Người năm lần được ghi danh trên bia Tiến sĩ ở Văn Miếu

Ngày 12-11, tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám phối hợp Viện Sử học và dòng họ Đỗ tổ chức Hội thảo khoa học 'Thượng thư, Đông các Đại học sĩ Đỗ Nhuận - Con người và sự nghiệp' nhằm đánh giá, tôn vinh danh nhân Đỗ Nhuận, khẳng định những đóng góp của ông đối với quê hương, đất nước.

Chuyện ướp xác vua chúa trong 65 ngày qua bút ký người nước ngoài

Khi một ông vua Đàng Ngoài chết, lập tức người ta ướp xác (embaumé) và đặt xác lên một cái sập trong 65 ngày.

Giữ hồn nơi phố chợ

Những tên chợ xưa kia của đất Thăng Long như chợ Cửa Đông, chợ Cửa Nam, chợ Huyện, chợ Đình Ngang, chợ Bà Đá, chợ Văn Cử, chợ Bác Cử, chợ Ong Nước…, cái còn cũng đã chuyển đổi công năng, cái khác thì xóa sổ trên bản đồ địa lý nhưng lại lưu lại trong tâm trí người Kẻ Chợ.

Hoàng đế có 4 vợ ngoại quốc, nhiều con làm vua nhất sử Việt

Vua Lê Thần Tông có tất cả 4 vợ ngoại quốc, gồm một người Hà Lan, một người Hán (Trung Quốc), một người Ai Lao (Lào), một người Xiêm La (Thái Lan).