Mong muốn bảo tồn và giới thiệu văn hóa dân tộc Mường đến gần hơn với công chúng cả nước, tháng 8 vừa qua, họa sĩ Vũ Đức Hiếu chính thức đưa gốm Mường về với Thủ đô trong không gian đậm đà bản sắc văn hóa tại địa chỉ số 85 Nhật Chiêu, quận Tây Hồ (Hà Nội).
Hòa Bình là vùng đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa. Tự hào và tiếp nối giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của quê hương, lực lượng thanh niên trong tỉnh đã và đang khẳng định vai trò, trách nhiệm trong việc giữ gìn, phát huy những nét văn hóa đặc sắc của các dân tộc. Tuy nhiên, trong thời đại công nghệ 4.0 cũng gặp không ít khó khăn, thách thức.
Tháng 8 vào thu, nghiêng nghiêng vạt nắng vàng rực rỡ, tôi ngược lên hướng Tây về thăm Chiến khu Ngọc Trạo, xã Ngọc Trạo (Thạch Thành) - nơi tên đất, tên làng đã tạc ghi vào lịch sử cách mạng tỉnh Thanh.
Đầu tháng 8, nhiều địa phương trên cả nước bắt đầu tổ chức Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (TDBVANTQ) năm 2024. Tại tỉnh Hòa Bình, xã Phong Phú (Tân Lạc) vinh dự được chọn tổ chức điểm ngày hội.
Hồi còn là sinh viên năm thứ nhất, được cùng ăn, cùng ở, cùng sống với anh Nguyễn Xuân Luật - sinh viên năm thứ 3, tôi thường được anh đọc cho nghe những truyện thơ của dân tộc Mường, như: Nàng Nga - Hai Mối, Nàng Ờm và chàng Bồng Hương, Út Lót - Hồ Liêu... Anh thuộc và đọc hay đến mức tôi 'mê mẩn' theo giọng lên bổng xuống trầm của anh.
Nhằm mục tiêu hợp tác, tương trợ lẫn nhau, tạo việc làm cho lao động nông thôn trong lĩnh vực đan lát thủ công mây tre đan, dệt thổ cẩm truyền thống, may công nghiệp, tạo việc làm cho các thành viên, năm 2019, Hợp tác xã (HTX) Thành Công, phường Dân Chủ (TP Hòa Bình) được thành lập. Trong quá trình hoạt động, HTX triển khai hiệu quả mô hình
Người Mường chiếm hơn 63% dân số toàn tỉnh. Trong quá trình sinh sống, lao động sản xuất, người Mường ở Hòa Bình đã sáng tạo ra những giá trị văn hóa độc đáo, trong đó có di sản văn hóa chiêng Mường.
Thực hiện Luật Di sản văn hóa và các văn bản hướng dẫn thi hành trong giai đoạn 2012 - 2015, tỉnh Hòa Bình đã tiến hành kiểm kê đối với di sản văn hóa phi vật thể của 5 dân tộc thiểu số trong tỉnh.
Lễ hội Khai hạ của người Mường tỉnh Hòa Bình là Di sản thứ tư của tỉnh Hòa Bình được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trao bằng công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là niềm tự hào của nhân dân các dân tộc tỉnh Hòa Bình, của người dân 4 Mường: Bi, Vang, Thàng, Động; góp phần thiết thực vào việc giữ gìn sự phong phú, đa dạng của kho tàng di sản văn hóa phi vật thể của tỉnh Hòa Bình.
Di sản tri thức dân gian lịch tre (lịch Đoi/Roi) có vai trò đặc biệt trong cuộc sống của người dân tộc Mường trên địa bàn tỉnh Hòa Bình. Xuất hiện từ rất sớm trong lịch sử của người Mường và hội tụ giá trị độc đáo, tri thức dân gian lịch Tre (lịch Đoi/Roi) của người Mường Hòa Bình đã được vinh danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, góp phần quan trọng bảo tồn và phát huy giá trị di sản trong cuộc sống hôm nay.
Từ chỗ chỉ họp vào thứ Ba hàng tuần, phiên chợ Bò tại xã Vân Sơn (Tân Lạc) chính thức họp thêm Chủ nhật từ ngày 24/3 vừa qua. Qua đó nhằm đưa chợ phiên trở thành nơi quảng bá bản sắc văn hóa của người Mường Hòa Bình và đẩy mạnh tiêu thụ hàng hóa, sản phẩm của các xã vùng lân cận, đáp ứng nhu cầu mua sản phẩm địa phương của du khách khi đến Vân Sơn du lịch vào dịp cuối tuần.
Đây là tỉnh thuộc vùng Tây Bắc Bộ với đông đảo người Mường sinh sống. Trên địa bàn tỉnh cũng lưu giữ nhiều di tích, phong tục, văn hóa của người Mường nên còn được gọi với tên xứ Mường.
Nếu như Tân Lạc được coi là vùng lõi của cái nôi văn hóa Mường Hòa Bình thì xã Phong Phú là thủ phủ văn hóa Mường của huyện Tân Lạc. Bản Mường Lũy Ải, xã Phong Phú - nơi còn lưu giữ gần như nguyên bản phong tục tập quán trong đời sống của người Mường Bi. Huyện Tân Lạc đã lựa chọn xóm Lũy Ải để xây dựng không gian bảo tồn văn hóa dân tộc Mường (KGBTVHDTM). Huyện đang tranh thủ sự quan tâm ủng hộ của tỉnh, phối hợp các đơn vị liên quan xây dựng quy hoạch bảo tồn không gian văn hóa Mường gắn phát triển các sản phẩm du lịch, cải thiện đời sống người dân.
Những họa tiết, hoa văn, thiết kế trên trang phục áo Pắn là những câu chuyện về thế giới quan, thể hiện những khát vọng cao đẹp của cộng đồng các vùng dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình.
Chiều 28/2, đoàn công tác của Đài Truyền hình Việt Nam (THVN) do đồng chí Lê Ngọc Quang, Ủy viên BCH T.Ư Đảng, Tổng Giám đốc Đài THVN làm trưởng đoàn đã làm việc với lãnh đạo tỉnh về công tác phối hợp tuyên truyền. Cùng đi có đồng chí Đỗ Thanh Hải, Phó Tổng Giám đốc và lãnh đạo các đơn vị chức năng trực thuộc Đài. Tiếp và làm việc với đoàn có các đồng chí: Nguyễn Phi Long, Ủy viên dự khuyết BCH T.Ư Đảng, Bí thư Tỉnh ủy; Bùi Đức Hinh, Phó Bí thư TT Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Bùi Văn Khánh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy, các ngành chức năng và lãnh đạo huyện Lương Sơn.
Tháng Giêng là thời điểm diễn ra nhiều hoạt động lễ hội trên địa bàn huyện Lạc Sơn. Nhờ lưu giữ được giá trị văn hóa đặc sắc nên các lễ hội nơi đây thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương đến tham quan, trải nghiệm.
Giữa tháng 5/2023, tại Trung tâm triển lãm Văn hóa - Nghệ thuật Việt Nam (số 29 - Hàng Bài, Hà Nội) diễn ra triển lãm nghệ thuật mang tên
Vào đầu năm mới, trên địa bàn tỉnh Hòa Bình diễn ra nhiều lễ hội Xuân truyền thống, mang đậm bản sắc văn hóa của các vùng. Để các lễ hội diễn ra vui tươi, an toàn, lành mạnh, các cấp, ngành, địa phương trong tỉnh đã và đang tích cực thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp.
Tại hội nghị đánh giá phân hạng sản phẩm OCOP tỉnh Hòa Bình năm 2023, bộ đôi sản phẩm rượu mía và rượu nếp râu của HTX Yên Thượng (xã Thạch Yên, huyện Cao Phong) đã đạt tiêu chí sản phẩm OCOP 4 sao. Hai sản phẩm được làm từ công thức men lá của người Mường Hòa Bình.
Lễ hội Khai hạ ở huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình mang ý nghĩa tôn kính các vị thần linh, tưởng nhớ những người đã có công lập đất, lập mường và cầu mong mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no.
Ngày 17/2, UBND huyện Tân Lạc (Hòa Bình) đã tổ chức khai mạc Lễ hội Khai hạ dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình năm 2024 với nhiều hoạt động ý nghĩa, đặc sắc.
Lễ hội Khai hạ dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình năm 2024 diễn ra từ mùng 6 đến 8 tháng Giêng đã thu hút hàng vạn du khách và người dân về tham dự.
Ngày 17/2 (tức mồng 8 Tết Giáp Thìn), tại sân vận động xã Phong Phú, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình diễn ra Lễ hội Khai hạ dân tộc Mường năm 2024.
Ngày 15/2 (mùng 6 tháng Giêng), tại sân vận động xã Phong Phú (Tân Lạc) đã diễn ra một số hoạt động trong Lễ hội Khai hạ dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình năm 2024.
Tối 13/2 (tức ngày 4 tháng Giêng), tại sân khấu chùa Tiên xã Phú Nghĩa, UBND huyện Lạc Thủy tổ chức chương trình giao lưu nghệ thuật dân gian chào mừng lễ khai hội chùa Tiên Xuân Giáp Thìn 2024.
Những ngày gần Tết, người dân tỉnh Hòa Bình tự hào, phấn khởi khi Đề án Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường và nền
Cơm lam Mường Động - sản phẩm được chứng nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao không đơn thuần là món ăn mà còn gắn với văn hóa tín ngưỡng của người dân Mường Động. Theo quan niệm của người xưa, nhờ mưa thuận, gió hòa, mùa màng tươi tốt mới có được hạt gạo dẻo thơm. Vậy nên cơm lam được coi như thành quả sau một năm lao động vất vả, là món ăn không thể thiếu mỗi độ Tết đến, Xuân về…
Từ nguồn nguyên liệu tự nhiên, người Mường ở Hòa Bình đã sáng tạo nên những món ăn, thức uống vừa tinh túy, vừa bổ dưỡng. Bằng đôi tay khéo léo, chứa đựng tình cảm của người làm ra nó mà ẩm thực các vùng Mường mang đến hương vị đậm đà, khác biệt, đầy bản sắc của núi rừng.
Khu sinh thái nghỉ dưỡng Bảo Thọ Quốc tế Hòa Bình là nơi vui chơi, giải trí, nghỉ dưỡng, trung tâm chăm sóc sức khỏe lý tưởng tại vùng cửa ngõ Tây Bắc.
Đón Tết năm mới (Tết Nguyên đán) là phong tục văn hóa đẹp, nhân văn, tồn tại lâu đời được cộng đồng người Mường ở Hòa Bình lưu giữ qua nhiều thế hệ. Đây là cái Tết quan trọng nhất, to nhất trong năm đối với cộng đồng người Mường Hòa Bình.
Một ngày cuối năm, tôi có dịp được về đất Mường Hòa Bình ăn tết sớm theo phong tục truyền thống của đồng bào dân tộc nơi đây. Chuyến đi này chúng tôi được ăn tết ở nhà bà lang Dương Yến, người Dao ở phường Thái Bình, thành phố Hòa Bình. Nhà bà lang ở ngay cạnh Bảo tàng không gian văn hóa Mường của họa sỹ Vũ Đức Hiếu nên tôi đã có dịp được khám phá, trải nghiệm về vùng đất và con người của những chủ nhân bên dọc đôi bờ Đà Giang hùng vĩ và thơ mộng qua một không gian văn hóa cô đọng, đậm đặc mà chất chứa bao tình người. Chuyến đi này với tôi thực sự thú vị. Tôi vẫn bảo với mọi người đây là chuyến đi 'ăn' Dao 'chơi' Mường.
Là cửa ngõ vùng Tây Bắc, dân số tỉnh Hòa Bình trên 90 vạn người, với 6 dân tộc chính cùng sinh sống, trong đó dân tộc Mường chiếm khoảng 64%. Mỗi dân tộc có sắc thái văn hóa riêng, nhất là dân tộc Mường với 4 vùng:
Theo quan niệm truyền thống của người Mường tết Nguyên Đán là cái tết quan trọng nhất, lớn nhất trong năm của mỗi gia đình, được bắt đầu từ ngày 27 tháng Chạp hàng năm.
Theo quan niệm truyền thống của người Mường ở Hoa Bình, Tết Nguyên Đán là cái tết quan trọng nhất, lớn nhất trong năm của mỗi gia đình, được bắt đầu từ ngày 27 tháng Chạp hằng năm.
Mường Bi - Tân Lạc là 1 trong 4 vùng Mường lớn của tỉnh Hòa Bình. Huyện có khoảng 85% dân số là người dân tộc Mường và còn gìn giữ được khá nguyên vẹn những nét đẹp văn hóa đặc sắc. Bởi vậy những năm qua, huyện Tân Lạc luôn quan tâm công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc Mường.
Sản phẩm măng Kim Bôi của Công ty cổ phần (CP) Kim Bôi, thị trấn Ba Hàng Đồi (Lạc Thủy) lọt vào top 20 hàng Việt tốt vì quyền lợi người tiêu dùng, doanh nghiệp phát triển vững mạnh, thương hiệu vàng Việt Nam, sản phẩm dịch vụ chất lượng vàng vì quyền lợi người tiêu dùng năm 2023.
Ngày hội Văn hóa Thể thao quảng bá Du lịch Đà Bắc khai mạc tối 2/12 trên quê hương đã thu hút sự quan tâm của nhiều du khách với những tiết mục văn nghệ đặc, đậm tính bản địa như múa chuông của người Dao, hát Mo hay múa nhạc cụ xòe roi mặt mẻ của người Mường.
Ngày 15/11, Đoàn công tác của Hội Nhà báo Việt Nam do đồng chí Nguyễn Đức Lợi, Phó Chủ tịch Thường trực làm Trưởng đoàn, đã làm việc với tỉnh Hòa Bình về nâng cao vai trò, chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo tỉnh.
Trong sinh hoạt và lao động sản xuất, người Mường ở Hòa Bình đã sáng tạo, gìn giữ và phát triển các giá trị văn hóa riêng biệt. Một trong những yếu tố tạo nên sự độc đáo của văn hóa Mường là trang phục truyền thống và nghệ thuật trang trí hoa văn trên cạp váy.
Trong sinh hoạt và lao động sản xuất, người Mường ở Hòa Bình đã sáng tạo, gìn giữ và phát triển các giá trị văn hóa riêng biệt. Một trong những yếu tố tạo nên sự độc đáo của văn hóa Mường là trang phục truyền thống và nghệ thuật trang trí hoa văn trên cạp váy.
Lễ cầu ngư, thả hoa đăng trên sông Đà và khai trương phố đi bộ là chuỗi sự kiện văn hóa, du lịch nhằm giới thiệu di sản văn hóa, tinh hoa ẩm thực truyền thống các dân tộc xứ Mường ở Hòa Bình.
Tối 26/10, Ủy ban nhân dân tỉnh Hòa Bình phối hợp với Ủy ban nhân dân thành phố Hòa Bình tổ chức khai trương phố đi bộ và Lễ cầu ngư, thả hoa đăng trên sông Đà.
Vào các dịp lễ, Tết, hòa với những tiếng chiêng pôông pêêng, khầm pôông trầm bổng, là những câu hát sắc bùa đầy mê hoặc của người dân tộc Mường ở Hòa Bình trên khắp các bản làng. Nhịp chiêng bay bổng, hòa theo giai điệu trầm mặc, uốn lượn của các câu hát sắc bùa và theo từng bước chân của phường bùa… đã tạo nên dấu ấn riêng, đậm nét văn hóa đặc sắc của người Mường Hòa Bình mà không phải nơi nào cũng có được.
Sáng 29/9, tại Hà Nội, Hiệp hội Văn hóa ẩm thực Việt Nam (VCCA) tổ chức trao chứng nhận cho 121 món ẩm thực tiêu biểu giai đoạn I - 2022 và công bố giai đoạn II - 2023 Đề án 'Xây dựng và phát triển văn hóa ẩm thực Việt Nam thành thương hiệu quốc gia'.
Người Mường chiếm hơn 63% dân số toàn tỉnh. Trong quá trình sinh sống, lao động sản xuất, người Mường ở Hòa Bình đã sáng tạo ra những giá trị văn hóa độc đáo. Nhiều năm qua, tỉnh đặc biệt chú trọng việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường.
Hòa Bình là mảnh đất có nền văn hóa lâu đời, với những di chỉ lịch sử của loài người có từ trên 2 vạn năm trước được phát hiện, nơi đây còn mang đậm văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số. Bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc trên địa bàn tỉnh luôn được quan tâm đầu tư phát triển, để vừa tăng cường giáo dục truyền thống, vừa phát triển kinh tế du lịch, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho đồng bào dân tộc.
78 năm đã trôi qua, từ những 'hạt giống đỏ' được huấn luyện quân sự tại khu căn cứ cách mạng Giằng Sèo (Đà Bắc), lực lượng vũ trang (LLVT) tỉnh đã từng bước trưởng thành. Trở về từ lớp huấn luyện quân sự, hơn 30 chiến sỹ LLVT đầu tiên của tỉnh đã tỏa về các địa phương mở rộng, thúc đẩy sự phát triển các phong trào cách mạng, từng bước gây dựng sự lớn mạnh của LLVT trên địa bàn tỉnh.
Vùng đất chiến khu Mường Khói, xã Ân Nghĩa - chiến khu cách mạng đầu tiên của đất Mường Hòa Bình còn ghi đậm dấu ấn lịch sử về mùa thu cách mạng. Nơi đây là một trong những cái nôi của phong trào cách mạng tỉnh Hòa Bình, nơi các lực lượng cách mạng và quần chúng nhân dân huyện Lạc Sơn tiến hành khởi nghĩa giành chính quyền thành công đầu tiên ở tỉnh Hòa Bình.
Tham dự cuộc thi Độc tấu và hòa tấu nhạc cụ dân tộc toàn quốc năm 2023, Đoàn Nghệ thuật các dân tộc tỉnh Hòa Bình mang đến cuộc thi chương trình có chủ đề 'Chiêng Mường thức giấc' và đã đoạt 1 huy chương vàng, 1 huy chương bạc.
Vừa trở về từ cuộc thi Giọng ca vàng Bolero Việt Nam mùa VI, năm 2023 do Trung tâm Giọng ca vàng Bolero Việt Nam và chuyên trang Người đẹp Việt Nam phối hợp tổ chức, Hoàng Thương - chàng trai dân tộc Mường huyện Yên Thủy đã có khá nhiều lịch diễn trong và ngoài tỉnh, thỏa sức với niềm đam mê ca hát của mình.