Phật và Bụt

Phật và Bụt song tồn trong tiếng Việt. Trong giao tiếp, tùy theo yêu cầu diễn đạt mà có thể dùng Phật hay Bụt đều được và trong khá nhiều ngữ cảnh trung tính, hai từ này hoàn toàn có thể thay thế cho nhau. Nhưng phải thừa nhận, trong giao tiếp có tính nghi thức, Phật được dùng phổ biến hơn, trong khi đó Bụt được dùng nhiều trong sinh hoạt hằng ngày.

Yêu hơn 'Tiếng Việt ân tình'

Thái Hà Books vừa giới thiệu đến độc giả cuốn sách 'Tiếng Việt ân tình' của tác giả Lê Trọng Nghĩa chủ biên, là một kho tàng ngôn ngữ Tiếng Việt đã được tích góp qua rất nhiều thời kỳ.

Tôn vinh sự giàu đẹp của tiếng Việt và chữ Quốc ngữ

Với lịch sử phát triển lâu dài, mang nhiều ý nghĩa và giá trị, chữ Quốc ngữ có vai trò quan trọng và cần được tôn vinh, gìn giữ sự trong sáng.

Những 'bí mật' trong lịch sử chữ Quốc ngữ và sự thú vị của tiếng Việt

Alexandre de Rhodes có phải là 'cha đẻ' của chữ Quốc ngữ như nhiều người vẫn nghĩ? Vì sao tiếng Việt không sử dụng f, j, w, z? Có đúng là thời xưa người Tây phương đã nhận xét tiếng Việt giống như âm nhạc?

Nghệ nhân giữ con chữ người Dao

Như truyền thống của người Dao, lớp học của nghệ nhân ưu tú Lý Văn Hềnh được đặt ở lưng chừng núi để học sinh được phóng xa tầm mắt, tâm trí minh mẫn, dễ tiếp thu. Lớp có đủ thành phần, từ già đến trẻ. Họ học một thứ chữ viết khó hơn chữ Quốc ngữ nhưng là hồn cốt của người Dao.

Đặc điểm văn hóa ứng xử, tính cách con người Nghệ Tĩnh qua cách xưng hô

L.T.S: PGS-TS Hoàng Trọng Canh (Khoa Ngữ văn - Trường Đại học Vinh) là người đã có nhiều công trình nghiên cứu về phương ngữ các vùng trong cả nước, đặc biệt là từ địa phương Nghệ Tĩnh. Báo Hà Tĩnh xin giới thiệu cuộc trò chuyện cùng ông.

Vượt núi vượt rừng, giữ trọn hồn cho chữ Nôm-Dao cổ Đà Bắc

Tuổi đã cao nhưng ông Hềnh vẫn đi xe máy vượt hàng chục km đến các điểm mở lớp trong huyện và các tỉnh lân cận để truyền dạy chữ Nôm-Dao cùng những tri thức văn hóa cho đồng bào dân tộc Dao Tiền.

'Hết nước chấm'!

'Hết nước chấm', bình thường chỉ là một kết hợp tự do (không phải tổ hợp từ cố định, cũng không phải thành ngữ hoặc quán ngữ) trong tiếng Việt. 'Hết nước chấm' chỉ một tình huống 'nước chấm (như nước mắm, xì dầu/nước tương) trong bữa ăn không còn'.

'Để Mị nói cho mà nghe' từ mạng xã hội vào sách ngôn ngữ

Qua những ghi chép, đúc rút hơn mười năm liên quan đến ngữ nghĩa thành ngữ, tục ngữ tiếng Việt, Nguyễn Quang Thọ đã trình làng tác phẩm 'Người Việt nói tiếng Việt'.

Cần bình đẳng giới từ trong nhận thức!

Chỉ hai câu chuyện, hai tình huống tưởng chừng không liên quan trong cuộc sống nhưng lại phần nào phản ánh dấu vết quan niệm bất bình đẳng giới trong nhận thức của chúng ta.

Đại tự điển Hán-Việt: công trình nghiên cứu công phu, nghiêm túc

Đại tự điển Hán Việt - Hán ngữ cổ và hiện đại của soạn giả Trần Văn Chánh, được biên soạn hướng đến phục vụ các giới từ học sinh cấp trung, đại học cho đến những người làm công việc nghiên cứu, giảng dạy, dịch thuật, và người tự học.

Nhà giáo nhân dân Hoàng Trọng Phiến: Người thầy mẫu mực và đáng kính

Giáo sư, Tiến sĩ, Nhà giáo Nhân dân Hoàng Trọng Phiến từ giã cõi tạm, trở về đất mẹ khiến đồng nghiệp, học trò kính nhớ và tiếc thương vô ngần.

Nguyễn Du và những giá trị làm giàu tiếng Việt

Một báo cáo khoa học (chuyên về ngôn ngữ Truyện Kiều) không thể bao quát được nhiều vấn đề. Chỉ riêng một mảng rất thú vị là thành ngữ thôi cũng đã có 445 đơn vị. Xin miêu tả, phân tích hai từ là ' đoạn trường' và ' hoa' , nhằm chỉ ra phần đóng góp thực sự của Nguyễn Du trong lĩnh vực sáng tạo từ ngữ.

Địa ngục nằm ở đâu?

Địa ngục là một khái niệm của thế giới quan Phật giáo. Không nghi ngờ gì rằng, những hiểu biết của người Việt Nam về thế giới bên kia phần lớn được kiến tạo từ tư tưởng Phật giáo vốn đã được tưới tắm và giáo dưỡng trong nhiều thế kỷ.

Thương nhớ thời bao cấp

Đọc cuốn sách này, ta không khỏi bùi ngùi nhớ về thời gian khổ. Những ai sinh ra trước đổi mới, hẳn còn nhớ rõ những kỷ niệm tem phiếu, rau cháo nuôi nhau, còn những bạn trẻ bây giờ thì đó một thế giới... siêu thực.

Gặp hai nghệ nhân ưu tú lĩnh vực văn hóa dân gian

Năm 2019, Hòa Bình có 10 nghệ nhân được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu 'Nghệ nhân ưu tú' ở các loại hình: tập quán xã hội và tín ngưỡng, trình diễn nghệ thuật dân gian. Những ngày đầu xuân, chúng tôi đã có dịp gặp 2 trong 10 nghệ nhân ấy.

Chuyện về người cán bộ tâm huyết truyền dạy ngôn ngữ và chữ viết tiếng Thái

Là người con dân tộc Thái, thầy giáo Phạm Bá Thược ở xã Mường Mìn (Quan Sơn) là một trong những người đã có nhiều đóng góp trong việc gìn giữ, truyền dạy tiếng Thái trên địa bàn nhiều huyện miền núi của tỉnh những năm qua.